Gıda sıkıntısına çözüm olabilecek "piyan bitkisi" koruma altına alındı

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca, sadece Konya-Afyonkarahisar illeri Akşehir ve Eber gölleri alt havzasında yetişen, türü yok olma tehlikesi altında bulunan ve "baklagillerin kraliçesi" olarak adlandırılan piyan-eber sarısı bitkisinin koruma altına alınması amacıyla eylem planı hazırlanmış.

Piyanın koruma altına alınması için ilk kez 2013 yılında çalışma başlatılmış.

Bu çalışma 2015 yılında revize edilmiş.

Yeni çalışma ise 2016-2020 dönemini kapsıyormuş.

Doğa Koruma ve Milli Parklar 5. Bölge Müdürü Mahmut Temel, AA muhabiri Mustafa Bayer’e yaptığı açıklamada şunları söylemiş:

"Baklagiller familyasında tek çiçekten üç meyve verme özelliği olan piyan-eber sarısı (Thermopsis tur­cica) bitkisi ender bir tür.

Mayıs ayında çiçekleniyor ve ağustosta meyve veriyor.

Bitki, sulu tarım faaliyeti yapmak isteyenlerin bu bitkinin yetiştiği alanlara göz koyması nedeniyle tehdit altında...

Bu şekilde devam ederse, eşsiz bir özelliğe sahip bu bitkinin tamamen yok olması kaçınılmaz."

Köylüler endemik bir tür olan hayvanların bile yemediği piyanı ekonomik değeri yok diye yabani ot olarak sayıyor.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü, Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş de şu bilgileri veriyor:

“Her çiçekten sadece bir adet meyve çıkan baklagiller içinde, tek çiçekten 3 meyve oluşturma özelliği ile ön plana çıkan piyan, biyolojik çeşitlilik ve bitkisel gen kaynağı olarak dünya üzerinde eşsiz bir öneme sahiptir.

Piyanın bu özelliğinin gen aktarımı ile diğer baklagillere aktarılması, gelecekte yaşanması ön görülen gıda sıkıntısına çözüm olabilir.

Bir çiçekten üç kat verim alınması, çiftçiler ve üreticiler için de önemli gelir artışı sağlayabilir."

Doçent Erişmiş, baklagillerin genetiğinin değiştirilmesinden söz ediyor.

Yani GDO’lu ürün diyor.

GDO’ya karşı değil miyiz?

Ne yapacağız şimdi?

And Dağları'nın kinoası

Ağrı Dağı'nı çok sevdi

Ana vatanı And Dağları olan ve yüksek besin değeriyle astronotların beslenmesinde de kullanıldığı iddia edilen kinoa bitkisi Ağrı Dağı eteklerinde de üretilmeye başlanmış.

Pirinç, mısır ve buğdaya göre ortalama 3 kat daha fazla protein, mineral ve vitamin içeriğine sahip olduğu iddia edilen pirince benzeyen kinoa bitkisinin lif oranı yüksekmiş.

Bu yüzden insanların uzun süre tok kalmalarını sağlıyormuş.

Onun için diyet yapanlar tarafından tercih ediliyormuş.

Iğdır’daki çiftçilere yüksek getirili alternatif ürün temin etmek için Iğdır Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi iş birliğiyle geçen yıl başlatılan çalışmalardan olumlu sonuçlar alınmış.

Kinoa, iklim koşulları ve toprak yapısıyla Iğdır'ın Ağrı Dağı eteklerindeki deneme sahalarında başarıyla üretilmiş.

Proje ekibinden Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Süleyman Temel, AA muhabiri Hüseyin Yıldız’a "Kinoanın 38 türünün ekimini yaptık, sulak alanlarda dönüm başı yaklaşık 400, kıraç alanlarda ise 200 kilogram arası verim aldık"demiş.

GETİRİSİ YÜKSEK

Türkiye'nin yeni yeni tanıştığı kinoanın, çiftçi için alternatif ve yüksek getirili bir ürün olduğunu belirten Temel, şunları anlatmış:

"Kinoa bitkisi sofrada buğdaya, pirince ve mısıra alternatiftir. Ekonomik anlamda ise yine aynı bakliyatlara iyi bir alternatif olur. Bugün buğdayın kilogramı 1 liraya satılıyorsa çiftçi bu bitkiyi 150 liradan aşağı satmayacak."

40 bin fidan dağıtıldı

Uludağ lavanta kokacak

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nce, Uludağ'ın eteklerindeki ilçelerden Keles'te eğitim programına katılan 15 çiftçiye 40 bin lavanta fidesi dağıtılmış.

Dikilen bir lavantadan 40-50 yıl ürün alınabiliyormuş. Sadece susuz yerlerde gübre ve ilaca ihtiyaç duymadan yetişebiliyormuş. Lavantanın ekonomik getirisi de yüksekmiş.

Keles Belediye Başkanı Mehmet Teke, fide dağıtım töreninde, Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe başta olmak üzere projede emeği geçenlere teşekkür ederek, "İnşallah bu bir başlangıç olur ve Keles ileride lavanta üretimi ile tanınır"demiş.

Belediye kuruluşu olan Tarım AŞ'nin Genel Müdürü Mustafa Bektaş da kırsal bölgelerin kalkınması için araştırmalar yaptıklarını ve alternatif ürünler yetiştirilmesi için önderlik etmeye çalıştıklarını anlatmış.

Lavantanın bu anlamda çok uygun bir ürün olduğunu dile getiren Bektaş, "Lavanta, gıda, temizlik ve kozmetik alanlarında talep edilen bir ürün" diye konuşmuş.

* * *

Herkesin her zaman iyi haberler alması dileğiyle…