Kırım’da neler değişiyor?
Kırım’da düzenlenen referandumdan sonra Rusya Devlet Başkanı Putin’in, ABD ve AB’nin yaptırım tehditlerine kulaklarını tıkayarak Ukrayna’ya bağlı bu bölgenin Rusya’ya ilhakını onaylamasıyla başlayan süreç hızla devam ediyor. Kırım’ın ismi Rusya’ya bağlanmadan ‘Ukrayna Kırım Özerk Cumhuriyeti idi. Referandum sonrası ilk iş Kırım Parlamento binası üzerindeki Rus, Ukrayna ve Kırım Tatar dillerindeki bu yazıyı sökmek oldu.
PUTİN'DEN KIRIM'LA İLGİLİ KARAR
Putin, Kremlin Sarayı’nda " Referandum uluslararası hukuk kurallarına uygun gerçekleşti. Kırım tarihi Rus toprağıdır ve çok milletli bir bölgedir. Bu nedenle burada Rusça, Ukraynaca ve Tatarca üç resmi dil olmalıdır” diyerek ‘demokrat’ lider imajı çizerken batı adeta seyirci kaldı. Avrupa Birliği, Rusya ve Ukrayna'dan 21 üst düzey isim hakkında malvarlıklarının dondurulması ve seyahatlerine sınırlama getirilmesi kararı alındı. ABD yönetimi de 7 üst düzey Rus hükümet yetkilisi ve milletvekiliyle Kırım'daki ayrılıkçı liderlere mali ambargolar koydu. Peki bu yaptırımlar Putin’i, Kırım’ın Rusya’ya bağlanması kararından vazgeçirdi mi? Hayır, aksine Putin Kırım’la ilgili karar üstüne karar almaya devam ediyor.
RUS VATANDAŞLIĞI İSTEMEYENLERE 1 AY SÜRE
Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasıyla Kırım nüfusuna bağlı tüm vatandaşların 1 ay içinde otomatik olarak Rus vatandaşlığına geçirilecekleri açıklandı. Rusya Federasyonu ile Kırım Cumhuriyeti arasında imzalanan anlaşmada “Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol Federal kentinde ikamet eden Ukrayna uyruklular, uzun süreli oturma izni olanlar ve vatansızlar Rusya Federasyonu vatandaşı olarak kabul edilecekler. Eski vatandaşlığını korumak isteyenlere ise 1 ay içinde başvurmaları halinde Rus vatandaşlığı verilmeyecek” denildi.
UKRAYNA PARASI NİSAN AYINDA TEDAVÜLDEN KALKACAK
Referandum sonrası Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasıyla bir yıl boyunca hem Ukrayna parası Grivna hem de Rus parası Ruble’nin kullanılacağını açıklayan Kırım Başbakan Yardımcısı Rustam Temirgaliyev ilhaktan sonra yaptığı açıklamada, "Maalesef, Grivna ve Ruble’nin birlikte tedavülü mümkün olmayacak. Kırım’da kullanılan Ukrayna parası Grivna Nisan ayında tedavülden kalkacak yerine Rus parası Ruble kullanılacak” dedi. Bu değişikliğin nedeninin ise Ukrayna Merkez Bankası’nın itirazından kaynaklandığı belirtildi.
KIRIM'DA EMEKLİ MAAŞI RUSYA DÜZEYİNE ÇIKIYOR
Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin Kırım’da yapılan değişiklikler çerçevesinde emeklilere ödenen maaşın Rusya düzeyine çıkarılması talimatını verdi. Putin bu konuda Çalışma Bakanı Maksim Topilin’e “En kısa zamanda tüm hukuki prosedürleri tamamlayın ve parlamentoda konuyu görüşüp Kırım’da yaşayan tüm vatandaşlara Rusya ile aynı hakların verilmesini sağlayıp uygulamaya geçirin” talimatını verdi.
KIRIM'DA TELEFON KODLARI DA DEĞİŞECEK
Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasıyla telefon kodları da değişecek ancak bunun altyapısının hazırlanması zaman alacak. Telefon numaralarının değişmesi için Rusya Federasyonu mevzuatına ve standartlarına geçiş sırasında Rusya Telekomünikasyon idaresi-Roskomnadzor, Kırım ve Sivastopol’deki mevcut yapıyı incelemeye başladı. Frekans alınması, hizmet verecek hale gelmesi ve her baz istasyonunun Roskomnadzor’a teslim edilmesinin Rusya kanunlarına göre birkaç yıl sürebileceği açıklandı. Telefon operatörleri numara formatını değiştirmek zorunda kalacağı için telefon numaraları da değişecek ve ülke kodu Ukrayna’nın kodu olan 0038 yerine artık 007 olacak. Halen Kırım ve Sivastopol’deki telefon operatörleri ve internet sunucularının ana hat kabloları Ukrayna’dan geçiyor.
UKRAYNACA YABANCI DİL OLARAK OKUTULACAK
Rusya’ya geçişle yaşamın her alnında gerçekleşecek değişiklikler arasında okul ve üniversitelerde okutulan dilin değişmesi de gündemde. Resmi bir açıklama olmamakla birlikte tüm kamu kurum ve kuruluşlarda Ukrayna ile ilgili yazı ve sembollerin kaldırılmaya başlandığı belirtilirken öğrenim dilinin Rusça olacağı ve Ukraynacanın ise yabancı dil olacağı ileri sürülüyor. Bu çerçevede Simferopol Tavriya Üniversitesi’nde Ukrayna Dili ve Edebiyatı Fakültesinde eğitimin durdurulduğu belirtildi.
"KIRIMOĞLU UKRAYNA CUMHURBAŞKANI OLSUN"
Ukrayna Meclisi’nde grubu bulunan Svoboda(Özgürlük) Partisi Radyosu, Kırım Tatar Halkının Milli lideri ve Ukrayna Parlamentosu Parlamenteri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun cumhurbaşkanlığına aday olmasının istendiğini duyurdu. Radio Svoboda, “Ukrayna’ya en layık Cumhurbaşkanı Kırımoğlu’dur. Gerçek Kırımlı, Ukraynalı ve ahlaki bir otorite. Savaş koşullarıyla sınanmış olan Kırımoğlu’nun ihanet etmeyeceği kesin” görüşüne yer verdi.
KIRIMOĞLU İÇİN 6 GEREKÇE
Hvilya (Dalga) Haber ajansı baş Redaktörü Yuriy Romanenko da yazdığı makalede Kırımoğlu’nun neden Cumhurbaşkanı adayı olması gerektiğini şu gerekçelerle açıklıyor:
“Birincisi, Kırımoğlu bilge bir insan, ikincisi, Putin’in görüştüğü kişi, üçüncüsü, Kırım Tatar Milletini ve Kırım’ı otomatik olarak Ukrayna siyasetinin odağında tutar. Dördüncüsü, uluslararası topluluğa güçlü bir sinyal olur. Beşincisi, Türkiye’nin yüzde yüz ortağımız olmasını sağlar, bu çok önemlidir, Altıncısı, İslam devletleri tarafından bize olan desteğin artmasını sağlar.”
KIRIM'IN VACLAV HAVEL'İ
Kırım Haber Ajansı’nın da yer verdiği haberde, Romanenko’nun sosyal medyada paylaşılan bu yazısında, “Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, ahlaki bir otorite olarak Ukrayna’nın Vaclav Havel’i olarak öne çıkarılmalı. Kırımoğlu, rekabet eden işletme gruplarını ve toplumu birbirine bağlayacak. Bugün, Ukrayna’da hükümete güvenilmesi gerekiyor. Bilge bir insan olan Kırımoğlu, güçlerin dengelenmesini ve toplumsal bütünlüğün korunmasını sağlayacak. Kırım krizindeki tutumu, pek çok Ukraynalı tarafından kabul ve takdir görüyor” diye yazdı.
