Yaz iyiden iyide kendini hissettiriyor. Bir yandan sıcaklık, diğer yandan nem vücudu zorlamaya başladı bile. Risk grubundakiler sıcağı zor tolere ediyor. Bu nedenle bazı önlemler almaları gerekiyor. İç hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Sunay Sandıkçı aşırı sıcaklarla başetmek için aşağıdaki önerileri yaptı.
Aşırı sıcaklarda vücudun ısı ayar sistemi bozulur. Aşırı su ve tuz kaybı olur. Ateş, tansiyon düşüklüğü, nabızda hızlanma, aşırı yorgunluk, bitkinlik, vücut ağrıları, kramplar, kalbte ritm bozukluğu, baş ağrısı, huzursuzluk, havale, bilinç bulanıklığı olur. Bu tabloya zamanında müdahale edilmezse ölüme neden olabilir. Özellikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastağı (kalp-damar hastalığı, hipertansiyon, ritim bozukluğu , solunum sistemi, böbrek, karaciğer, diyabet ve diğer endokrin hastalıklar, Alzheimer, Parkinson, depresyon yaşayanlar, alkolikler, yalnız yaşayanlar, muhtelif ilaç (diüretik gibi) alanlar, hamile kadınlar ve şişmanlar ile sıcakta ağır fizik aktivitede bulunanlar risk altında. Risk, bireysel durum, sıcağa maruz kalma düzeyi, sıcak havaya adaptasyon yeteneğine göre değişiyor.
BİLİNÇ KAPALIYSA HEMEN HASTANEYE
Sıcakta veya güneşte olan birinde ateş, aşırı halsizlik, bayılma veya ciltte aşırı kuruma olduğu fark edilirse hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı. Giysileri çıkarılmalı, ciltten buharlaşma sağlayacak şekilde soğutulmalı. Bu nedenle vantilatör önünde cildi ıslatılabilir, soğuk su banyosu yaptırılabilir veya koltuk altı, boyun ve kalçalarına soğuk kompres uygulanabilir. Ancak alkolle soğutulmamalı. Bilinci açıksa bol su ve tuzlu ayran vermeli. Şuur bulanıklığı, havale geçirme gibi belirtiler varsa vakit geçirmeden hastaneye götürmelidir. Ateş düşürücülerin faydası yok. Hastanın soğutulması ve yeterli sıvının verilmesi önemlidir.
İDRAR KOYU SARIYSA DAHA FAZLA SIVI ALIN
* Sıcak havalarda kaybedilen su ve tuzu yerine koymak gerekli. O nedenle bol sıvı almalı, susamayı beklemeden günde en az 2-2.5 litre sıvı tüketmeye özen gösterin. Susamak vücudun su ihtiyacının bir göstergesi değil. İdrar rengi daha güvenilir bir gösterge. İdrarın koyu sarı renkte olması vücutta su eksikliğini gösterir. Yanınızda su şişesi taşıyın. * Bol miktarda ayran tüketin. * Alkollü ve kafeinli içeceklerden uzak durun. * Ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçının. Sık aralıklarla ve az az, sebze ve meyve ağırlıklı beslenin. * Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçının. Çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt, balık) açıkta bekletilmemeli. * Açık renkli, pamuk ya da keten gibi kumaştan yapılmış, bol ve rahat giysiler tercih edin. Sentetik kumaştan giysiler ciltten buharlaşmaya izin vermediğinden hissedilen sıcağı artırır. Dışarı çıkarken geniş kenarlı şapka, şemsiye, uygun güneş gözlüğü kullanılmalı. * Güneşin dik geldiği günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalınmadıkça dışarı çıkmayın. Bu saatlerde denize, havuza girmeyin, güneşlenmeyin. Dışarıda spor ve yürüyüş yapmayın. Bronzlaşmak için güneşin altında saatlerce yatmayın. * Sabah ve ikindi saatlerinde bile güneşten koruyucu krem kullanın ve kısa sürelerle güneşlenin.