Kadınlık hormonunu taklit edip kısırlık yapan madde Dioksin

Plastik malzemelerin ısıyla veya sıcak suyla temasıyla ortaya çıkan, tarım zararlılarına karşı kullanılan dioksinin kanserojen olduğunu zaten biliyoruz. Ancak farklı araştırmalar, dioksinin kadınları kısırlaştırdığını da ortaya koyuyor. Dioksin ve türevleri, vücuda girdikten sonra dışarı atılamıyor, östrojen hormonunu taklit ediyor ve yağ dokusunda birikerek, orada kalıyor.
Uludağ Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürkan Uncu, dioksinin kadınlardaki kısırlığın önemli nedenlerinden olan endometriozis hastalığına (çikolata kisti) yol açtığını söylüyor. Endometriozis kısaca, rahmin içini döşeyen ve sadece rahmin içinde olması gereken tabakanın vücudun diğer yerlerinde gelişmesi hali. Normalde bu tabakayı oluşturan hücrelerin vücut tarafından engellenmesi gerekiyor. Ancak dioksin bu mekanizmayı bozuyor. Prof. Dr. Uncu, “Dünyada endometriozis görülme ve saptanma sıklığı gittikçe artıyor. Özellikle endüstrileşmiş ülkelerde ve ülkelerin endüstrileşmiş kentlerinde daha sık görülüyor. Bu hastalıkla çevresel faktörler arasında ilişki kurmamızı sağlayan maddeyse ‘dioksin’. Çevre kirlenmesinde önemli rol aldığı ve kanser sebebi olduğu için çok tehlikeli. Kadınların çok kullandığı günlük pedlerde de bile bulunuyor” diyor.
Endüstrileşmiş bölgelerde endometriozis daha ve giderek daha erken yaşlarda görülüyor. Prof. Dr. Uncu, “Endometriozis daha çok 30’lu yaşlardaki kadınlarda görülürdü. Ancak son yıllarda vakaların yaşı 17-18’e kadar düştü. Bulunduğum bölgede (Güney Marmara) çok sık endometriozise rastlıyoruz” diyor.

YAĞDA DEPOLANIYOR

Günümüzde dioksin üretilmiyor ama kimyasal sanayide örneğin PVC ve kağıt üretiminde ara ürün olarak çıkıyor. Hepimiz gün içinde dioksine maruz kalıyoruz. Dioksinin metabolitleri olan PCDD, PCDF, PCB ciddi toksisite içerir. Çevrede ve yiyeceklerde depolanabilirler. En toksik dioksin çeşidi PCDD. Özellikle endüstrileşmiş ülkelerde dioxin ve PCB’ye yiyeceklerle maruz kalınıyor. Bu maddeler yağ dokusunda depo ediliyor. Tetradioksin, 2004’te Ukrayna Başkanı Viktor Yuschenko’nun zehirlenmesiyle tekrar gündeme geldi ve kandaki TCDD düzeyi normalin 50 bin katı bulundu. Avrupa’daki altı ülkeyi kapsayan önemli bir başka çalışmada, endometriozis hastalığınin en fazla Belçika’da olduğu ve kadınların kanlarındaki dioksin düzeyinin en fazla olduğu bulundu.

SİGARA DA YUMURTALARI BOZUYOR

Çevre kirliliğinin bir diğer sonucu, yıllar içinde kadınların yumurta kapasitesinin azalması ve buna bağlı yumurtalık fonksiyonlarının bozulması. Yumurtalık kapasitesine zarar veren en bilindik çevresel faktör sigara. Prof. Dr. Uncu, “Sigara içiciler daha fazla yumurta tüketir ve erken menopoza girer. Ayrıca sigara içenlerde aylık üretilen yumurtanın döllenme kapasitesi de düşüyor. Ağır metaller, solventler, pestisidler, plastik ve endüstriyel atıkların hormonal ve bağışıklık sistemini bozarak yumurtalık fonksiyonlarını ve buna bağlı olarak gebelik oluşumunu engelledikleri bilimsel çalışmalarda net olarak gösterildi” diyor.

Çocuklar gölgede bile yanar

Çocuğunuz açık tenli, sarışın veya kızıl saçlı, renkli gözlü ve çilliyse güneş yanıklarına karşı daha hassas demek. Güneşin zararlı etkilerinden korumak için:
* Çocukları güneş ışınlarının en yoğun geldiği saatler olan 11.00-16.00 arasında güneşe çıkartmayın.
* Açık renk, pamuklu kumaştan, bol giysiler giydirin ve geniş siperlikli şapka takın.
* Güneşe çıkmadan en az 20 dakika önce güneş koruyucu faktörü 30’dan yüksek (açık tenli çocuklar ve bebekler için koruma faktörü 50’nin üzerinde olmalı) koruyucu losyon sürün ve 3-4 saat arayla tekrar edin.
* Çocuğunuz gölgede bile olsa kum ve denizden/havuzdan yansıyan ışınlarla yanabileceğini unutmayın.
* Ergenler de mutlaka koruyucu losyon kullanmalı, ilk gün güneşte 15-20 dakika kalmalı, daha sonra bu süreyi her gün beş dakika arttırmalı.
* Çocuğunuzun gözlerini de güneşten koruyun ve UV korumalı güneş gözlüğü alın.
* Unutmayın, uzun süre güneşe maruz kalındığında ciltte önce kızarıklık oluşur (birinci derece yanık), daha uzun süreli hasarlarda cilt üzerinde su dolu kabarcıklar izlenir (ikinci derece yanık).

İtalyanlar da fast-food’dan şikayetçi

Diyabet hızla yayılan salgın bir hastalık gibi. 2030’da diyabetli sayısının 450 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Diyabete karşı teyakkuza geçen ülke sayısı da her geçen gün artıyor. Bunlardan biri de İtalya. Diyabet sıklığı son 10 yılda yüzde 3.5’tan yüzde 5’e çıkınca kollar sıvandı.
Roma’da yapılan ve bu mücadelenin konuşulduğu dördüncü İtalya Diyabeti Değiştirmek Barometro Forumu’nu, Türkiye Diyabet Önleme ve Kontrol Programı Koordinatü Doç. Dr. Serdar Güler ve çalışma arkadaşları da izledi. Projenin sahibi İtalyan Diyabet Birliği. Ama politikacılar, sivil kuruluşlar, doktorlar ve ilaç sektörü tarafından da sahiplenilmiş. İlaç firması Novo Nordisk’in destek verdiği son forumda, tüm taraflar konuştu. İtalyanları dinlerken bir kez daha anladım ki, diyabete zemin hazırlayan etkenler aslında global. En önemlisi yanlış beslenme ve şişmanlık. Yetişkinler gibi çocuklar da şişmanlıyor. Ergen yaşlarda, yaşlılık tipi diyabet (tip 2) başlıyor. Bu arada, İtalyanlar da geleneksel yemek alışkanlarının (Akdeniz tipi beslenme) yerini almaya başlayan fast-food’lardan şikayetçi.

ŞİFA KÜTÜPHANESİ
Hemşireliğe gerçekçi bakış

Meslek hayatına hemşire olarak başlayan, halen Marmara Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde çalışan Leyla Şimşek Rathke, Dünden Kalanlar - Türkiye’de Hemşirelik ve GATA TSK Sağlık Meslek Lisesi Örneği kitabında, hemşirelik mesleğini en gerçek ve yalın haliyle anlatıyor. 45 hemşireyle görüşen Rathke, ‘kızkardeş’lerin sağlık sektörü ve toplumdaki konumu ve emeğini, cinsiyet ve sınıf açısından da inceliyor.

UZUN LAFIN KISASI

YANLIŞ: Yazın havuza, denize girenlerin kulak enfeksiyonu olması normal. Abartmaya, tıkaç kullanmaya ve kulağı kurutmaya hiç gerek yok.
DOĞRU: Kulağın nemli olması özellikle hassas olan dış kulakta sorunlara yol açarak, işitme kayıpları ve önemli hastalıklara neden olabilir. Kulağınızı kurutun, hassasiyetiniz varsa havuza, denize girerken tıkaç kullanın.

SAĞLIĞIM İÇİN
Murat Evgin (şarkıcı)

MUTLAKA YAPARIM: Düzenli beslenmeye dikkat ediyorum. Hamur, ekmek ve şekerli ürünlerden kaçınıyorum. Vaktim oldukça yürüyüş yapıyorum.
ASLA YAPMAM: Sigaranın tadına bile bakmadım.
MUTLAKA YAPACAĞIM: Check-up yaşım geliyor, yaptıracağım. Sakin bir tatil planlıyorum.

TAMAMLAYICI TIP
Ozon vajinaya da uygulanıyor

Ozon; vajinadaki enfeksiyonlarla baş etmek ve hormonal durumu düzelmek amacıyla da kullanılıyor. Sistemi uygulayan hekimlerden Dr. Kürşat Gül, ozonun hücre ve dokulara giden kan dolaşımını arttırdığını, kan ve lenf sistemini temizlediğini söylüyor: “Ozonterapi alanlarda cinsel fonksiyonlarda artış gözleniyor. Vajinal uygulamalarda, ya ozon-oksijen karışımı püskürtülüyor ya da ozonlu su vajinanın içine gönderiliyor. Bunlar dezenfektan etki yapıyor.