Ebola tehdidi

Ebola virüsünün insanlara nasıl bulaştığı bilinmiyor. Araştırmacılar ilk hastanın enfekte bir hayvanla temas sonucu virüsü aldığı hipotezini ileri sürüyor. Bugün biliniyor ki ebola, enfekte hastalarla doğrudan temas yoluyla insandan insana bulaşıyor.
Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Seyahat Sağlığı biriminin derledi bilgilere göre, ebola virüsü insan ve primatlarda (enfekte maymun, goril, şempanze, meyve yarasası, orman antilobu ve kirpi gibi) sıklıkla ölüme yol açan ciddi bir hastalık. Salgınlarında ölüm oranı yüzde 90’lara kadar çıkabiliyor. İnsan ve hayvanlar için özel bir tedavisi ya da aşısı bulunmayan hastalığa 5 ayrı tip ebola virüsü neden oluyor. İnsan enfeksiyonu oluştuğunda virüsün başkalarına bulaşmasının birçok yolu var. Ebola, enfekte insanlarla doğrudan temas yoluyla insandan insana bulaşıyor. Örneğin enfekte bir kişinin kanı ya da salgılarıyla doğrudan ya da enfekte salgıların bulaştığı objelere temasla. Ebola ilginç bir virüs. Örneğin iyileşen erkek hastaların spermleri yoluyla hastalığı 7 haftaya kadar bulaştırması mümkün. Defin işlemleri sırasında cenazeye doğrudan temas edilmesi de hastalığın yayılmasında etken.

Başlıca belirtiler

Ebola salgınının bulunduğu bölgelerde ve dönüşte yaşabileceğiniz bazı belirtiler hastalığa işaret ediyor olabilir. Ateş, baş ağrısı, halsizlik, kusma, mide ağrısı, iştahsızlık başlıcaları. Bazı hastalarda ayrıca kaşıntı, gözlerde kızarıklık, hıçkırık, öksürük, boğaz ağrısı, göğüs ağrısı, nefes almakta güçlük, yutkunma zorluğu, vücut içinde ve dışında kanamalar da görülüyor. Laboratuvar bulgularında düşük beyaz kan hücreleri ve trombosit sayısı ile yüksek karaciğer enzimleri saptanıyor.
Saydığımız bu belirtiler ebola virüsüne maruz kalındıktan 2-21 gün (genellikle 8-10 gün) sonra çıkıyor. Hastaların bir kısmı iyileşirken, neden bazılarının öldüğü tam olarak anlaşılamadı. Ancak kaybedilen hastaların bağışıklık sistemlerinin virüse karşı yeterince yanıt geliştiremedikleri biliniyor.

Afrika riskli

Afrika’da teyit edilmiş ebola vakaları şu ülkelerden bildirildi: Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Güney Sudan, Fildişi Sahilleri, Uganda, Kongo Cumhuriyeti, Güney Afrika. Ayrıca İngiltere’de bir, Rusya’da iki vaka dışında tüm hasta ve ölümler Afrika ülkelerinde oldu.

Yerel pazarlarda vahşi hayvan eti yemeyin

Bu köşeyi okuyanlar bilir ki sık sık el yıkamanın önemini hatırlatıyoruz. Eboladan korunmanın en etkili yollarından biri de elleri düzenli, iyi ve sabunla yıkamak. Ölü hayvanlarla, özellikle de primatlarla temastan kaçının. Yerel pazarlarda satılan primatlar dahil vahşi hayvanların etini yemeyin. Enfeksiyon olasılığını asgariye indirmek için ebola virüsü enfeksiyonu olduğundan şüphelenilen insan ya da hayvanlarla yakın temas ederken enfeksiyon kontrol önlemlerini uygulayın. Ateş ya da titreme, kas ağrıları, bulantı, kusma, ciltte döküntü gibi ebolayı düşündüren belirtileri kendinizde veya ailenizden birinde gözlüyorsanız acilen bir sağlık kuruluşuna başvurun. Seyahatten döndükten sonra da belirtilere karşı uyanık olun.