Bitkisel tehlike

Reçeteli ilaçların prospektüslerini ince ince okuyan pekçok kimse, hangi koşullarda, kimler tarafından üretildiği bile belli olmayan bitkisel ürünleri, ‘doğal’ deyip gönül rahatlığıyla, bolca tüketiyor. Peki bunlar masum mu?
Bitkisel ürünlere ilgi ve bunların tüketimin artması Türk Tabipleri Birliği, İstanbul Tabip Odası, İstanbul Eczacı Odası, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti gibi toplam 11 birlik, dernek ve odayı harekete geçirdi. Oluşturdukları komisyon Bitkisel Ürünler ve Sağlık: Bilimsel Çerçeve ve Etik Açısından Yaklaşım Raporu’nu hazırladı.
Rapora göre, bitkisel ürünlerin kullanım sıklığını birçok faktör artırıyor. Modern tıbba güvenin azalması, eşitsizlikler, tedavi seçeneklerinin pahalı ve herkes tarafından ulaşılamaz olması önemli nedenlerden. Dünya Sağlık Örgütü, dünya nüfusunun yüzde 70-80’inin temel sağlık hizmetleri uygulamalarında bitkisel ürünlerden yararlandğını bildiriyor. Türkiye’de yapılan bir çalışmada, üniversite hastanesine başvuran her 10 anneden 4’ünün (yüzde 42.2) çocuğuna bitkisel ürünler kullandırdığını gösteriyor.

BİZ MASUM SANIYORUZ AMA...

* Bitkisel ürünler pek çok toksik (zehirli) madde, mikrop, ağır metal, kimyasal zehir, vb. içerebilir.
* İlaçlarla etkileşime giren bitkisel ürünler zehirleyebilir.
* Bitkisel ürünlerin yaratabileceği karaciğer zehirlenmesinin ciddiyeti bu ürünlerin içerdiği ağır metallere, mikroorganizmalara, ürünleri kullanan kişinin yaşına, hastalığının genetik ve diğer özelliklerine göre değişir.
* Bitkisel ürünlerin içerdikleri fitokimyasallar nedeniyle sağlık açısından doğrudan zararları hipertansiyon, kanama zamanının uzaması, potansiyel ürün/ilaç etkileşimi. İlaç etkileşimleri özellikle anestezi alacak hastalar için önemli bir konu.
* Tıbbi adı hypericum perforatum olan sarı kantaronun (kanotu, kılıçotu, yaraotu, mayasılotu ve binbirdelik otu olarak bilinir) ile ilgili klinik deneyler, pekçok ilaçla (örneğin alprazolam, amitriptilin, atorvastatin, klorzoksazon, siklosporin, debrizokin, digoksin, eritromisin, feksofenadin, gliklazid, imatinib, indinavir, irinotekan, ivabradine, mefenitoin, metadon, midazolam, nifedipin, omeprazol, oral kontraseptifler, kuazepam, simvastatin, takrolimus, talinolol, verapamil, vorikonazole ve varfarin) etkileşime girdiği ortaya kondu.
* Sarı kantaron bitkisi adrenerjik vazopressörler, anestezikler, bupropion, buspiron, siklosporin, eletriptan, loperamid, nefazodon, nevirapin, oral kontraseptifler, paroksetin, fenprokoumon, prednison, sertralin, takrolimus, teofilin, tibolon, triptofan, venlafaksin ve varfarin ile etkileşime giriyor.
* Ginkgo biloba bitkisinin yapraklarından hazırlanan preparatların antiepileptikler, aspirin (asetilsalisilik asit), diüretikler, ibuprofen, risperidon, rofekoksib, trazodon ve varfarinle etkileşime giriyor.
* Ginsengin fenelzin ve varfarinle etkileştiği biliniyor.
* Sarımsak, klorpropamid, fluindion, ritonavir ve varfarinle etkileşiyor.
* Ekinezya organların kafein ve midazolamu uzaklaştırmasını bozuyor.