Ulusal bayram ve genel tatil günü ücreti

Bugünlerde çalışma yasağı ve çalışılması halinde işçilere ödenecek ücretler ise, 4857 sayılı İş Kanununda açıklığa kavuşturulmuştur.

Ulusal bayram

Kanuna göre ulusal bayram; 29 Ekim Cumhuriyet bayramıdır. Bu bayram sebebiyle tatil 28 Ekim günü saat 13.00’te başlar ve 29 Ekim günü sonuna kadar sürer. Yani 1,5 gündür. Bu sürede hem özel hem de kamu sektöründe çalışma yasağı vardır. Ancak, özel sektörde çalışma olması halinde her hangi bir ceza da uygulanmamaktadır. Bu tatilde işçi çalıştırılması halinde ücret ödemesi genel tatil günleri ile aynıdır.
Genel tatil günleri
Kanuna göre genel tatil günleri; dini ve milli bayramlarımız, yılbaşı ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günüdür. Sonuncusu 2009/Nisan ayında yapılan bir kanuni düzenlemeyle genel tatil günü olarak sayılmıştır.
Genel tatil günü olarak kabul edilen milli bayramlar;
? 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı,
? 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı,
? 30 Ağustos Zafer Bayramı’dır.
Yine genel tatil günü olarak kabul edilen dini bayramlar ise, Ramazan Bayramı ile Kurban
Bayramıdır. Belirtelim ki, dini bayramlar sebebiyle tatil arefe günü saat 13.00’te başlamaktadır. Bu sebeple de tatil, Ramazan Bayramı’nda 3,5, Kurban Bayramı’nda ise 4,5 gün sürmektedir.

Ücret türü önemli mi

Evet, işçiye genel tatil günü ücreti ödenmesinde ücret türü önemlidir. Şöyle ki; aylık ücretli (maktu aylıklı) işçiler için özel bir hüküm bulunurken, diğer tür ücretle (günlük asgari ücreti yevmiyeli vb.) çalışan işçiler yukarıdaki genel kurala tabidirler.
Örneğin; diğer tür ücretle çalışan işçi, Kurban Bayramında çalışmasa bile tatil günlerinin ücretini tam alacaktır. Ama bu günler de tatil yapmayıp çalışırsa ayrıca çalıştığı her günün ücretini de alacaktır. Eğer günlük ücreti 50 TL ise, tatil gününde çalıştığında 50+50=100 TL günlük ücret alacaktır.
Aylık ücretle çalışan işçiler için ise, ulusal bayram ve genel tatil günü ücreti yoktur. Yani, memur benzeri diyebileceğimiz aylık ücretle çalışan işçiler Kurban Bayramı tatilinde çalışmadıklarında o günlerin ücretini hak etmezler. Ay sonunda aylık ücretleri ne ise zaten onu alırlar. Ancak bunlardan, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışanlara ayrıca çalıştığı her gün için bir günlük ücreti ödenecektir.

Ücrete dahil ödemeler

Ulusal bayram ve genel tatil günü çalışan işçiye, ayrıca bir günlük ücreti ödenirken, ödenecek ücretin niteliği önem kazanmaktadır. Bu günlük ücrete sosyal yardım, prim vb. adlar altında ödenen tutarlar dahil edilmeyecektir. Yani, genel tatil ve ulusal bayram günü ücreti hesaplanırken temel (çıplak) ücret dikkate alınacaktır.

Çalışmak yasak mı

Genel tatil günlerinde resmi kuruluşlar zorunlu tatildir, bu zorunluluk özel sektör için geçerli değildir. Buna göre, özel sektör işyerlerinde genel tatil günlerinde çalışılıp çalışılmayacağı, toplu iş sözleşmesi ya da bireysel iş sözleşmeleri ile belirlenir. Eğer, iş sözleşmesinde bu yönde bir hüküm yoksa ve çalışılacaksa mutlaka işçinin yazılı onayının alınması gerekir.

Ücretler nasıl

Konu bir bütün olarak genel tatil günlerinde, özel olarak da Kurban Bayramında çalışılması veya çalışılmaması halinde işçiye ücret ödemesinin nasıl yapılacağı açısından önemlidir. İş Kanununa göre işçilere, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın
o günün ücretleri tam olarak,
 tatil yapmayıp çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücret ödenmesi zorunludur.

Genel tatil günü ile hafta tatili birleşirse

Bu Kurban Bayramında olduğu gibi, genel tatil günü ile hafta tatili birleşir ise bugünlerde çalışmayan işçiye ücreti nasıl ödenecektir?
İş Hukuku uygulamasında, ulusal bayram ve genel tatil günlerinden birinin hafta tatili gününe rastlaması halinde işçiye, çalışmadığı takdirde, her iki tatil ayrı düşünülerek iki tatil günü ücretinin mi yoksa bunların aynı güne gelmesi sebebiyle bir günlüğün mü ödenmesi gerekeceği konusunda açık bir hüküm yoktur. Yargı kararları uygulaması ile bu durumdaki bir işçinin ancak bir gündeliğe hak kazanacağı sonucuna varılmıştır.