İş kanunu cezalarını kim uygular

Bazı meslek mensupları ve işverenlerimiz şaşkın, İzmir dışında Manisa, Balıkesir, Aydın gibi çevre illerde yeni adıyla Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüklerinden cezalar gitmeye başlamış. Eskiden bu cezalar bölge çalışma müdürlüklerinden gittiğinden, bir yanlışlık mı var diye endişe ediyor ve nasıl itiraz edeceklerini soruyorlar. Baştan söyleyelim, yapılan işlemler doğru, artık bölge çalışma müdürlükleri yok.

Bölge çalışma müdürlükleri kalktı
2 Kasım 2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 665 sayılı KHK ile çalışma bölge müdürlüklerine ilişkin görevler yeniden yapılandırılan Türkiye İş Kurumu’nun taşra teşkilatı olan Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüklerine devredildi.

Cezaları Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü uygulayacak...
Öte yandan, 665 sayılı KHK’nın geçici ikinci maddesinde de, kanunlarda bölge çalışma müdürlüğüne yapılan atıfların Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüklerine yapılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Böyle olunca, 4857 sayılı İş Kanunu, 854 sayı Deniz İş Kanunu, 5953 sayılı Basın İş Kanunu, 4857 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun uyarınca uygulanacak idari para cezaları Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü’nce verilecektir. En son 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre idari para cezalarını da Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü verecektir.

Cezalar kimin geliri sayılacak?
Geçmiş dönemde, 5454 sayılı kanun uyarınca, kısa bir süreliğine 4857 sayılı Kanun uyarınca uygulanan bütün idari para cezaları, -özürlülerle ilgili olanlar hariç- SSK geliri sayılmıştı. Sonra, Kabahatler Kanunu ile genel bütçe geliri sayılmaya başlandı. İş Kanunu uyarınca özürlü çalıştırmayanlara uygulanan cezalar ise başından beri hep İŞKUR geliriydi.
Ancak artık, yukarıda saydığımız çalışma hayatına ilişkin bütün kanunlar uyarınca, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü tarafından kesilen cezalar İŞKUR’un geliri sayılmaktadır.
Bu sonuç da aslında 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17/3.maddesi sonucudur. Zira, sosyal güvenlik kurumları tarafından verilen idari para cezaları kendi bütçe gelirleri sayılmaktadır.
SGK’nın yanısıra, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun eki (IV) sayılı cetvelde yer alan İŞKUR da sosyal güvenlik kurumları arasında sayılmıştır.
Dolayısıyla, İŞKUR’un kendi geliri sayılan bu para cezalarını daha yakından ve “ilgiyle” takip edip, uygulaması beklenebilir!

Cezalara nasıl itiraz edilecek?
İster Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişi incelemesi sonucu, isterse Çalışma ve İş Kurumu il müdürlükleri tarafından doğrudan uygulansın, bu kapsamdaki idari para cezalarına evvela İŞKUR’a itiraz etmek gibi bir mekanizma yok... SGK’da var olan bu yol, İŞKUR uygulamasında yok..
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürleri tarafından verilen idari para cezalarına itiraz Kabahatler Kanunu hükümlerine göre yapılmaktadır. O da, kesilen cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde doğrudan Sulh Ceza Mahkemesi’nde dava açılmasıdır.
Mahkemeye başvurmayıp, ceza 15 gün içinde ödendiğinde ise dörtte biri düşmekte ve geri kalanı ödenebilmektedir. Ödemeler ise artık vergi dairelerine değil, Çalışma ve İş Kurumu il Müdürlüklerinin hesaplarına yapılacaktır.