Çek bi karınca çayı göze fer, batna cila olsun

Hafta sonları tavan yapan ‘Akşamdan kalma’ hali tüm dünyanın derdi. Ama ayılma reçeteleri çeşit çeşit. İşkembe çorbasının rakipleriyle tanışın.

‘Akşamdan kalma’ halinin adı üstünde. Yani, akşam içki fazla kaçınca, sabah hayattan nefret etme durumu. Baş ağrısı, mide bulantısı, susuzluk, yemekten tiksinme, ishal, bezginlik, perişanlık, bitkinlik,...İnsanoğlu tarih öncesi zamandan beri içkiyle haşir neşir olmuştur. Onu içmek için ikna edici bahaneler bulmuştur. İlkel insan, ‘Tanrı emridir’ demiş, kötü ruhlardan kurtulmak için içmiştir. Çağlar değiştikçe bahaneler de değişmiştir. İşin içine, ayrılık, aşk ateşi, sosyalleşmek, erkekliği kanıtlamak, rahatlamak, bağımlılık gibi söylemler girmiştir.
‘Akşamdan kalma’ derdi, her toplumda görülen bir beladır. Bu nedenle bundan kurtulmak için herkes ayrı bir yol izler. Bizi bilirsiniz: Akşamdan kalanlarımızın can simidi, bol sarmısaklı, sirkeli işkembe çorbasıdır. Kimimiz de okkalı bir sade kahveyle bu dertten kurtulmaya çalışırız. Tarihçi Reşat Ekrem Koçu ise şöyle bir öneride bulunur: “Mideniz berbatsa, hemen bir kadeh limonlu rakı için, çabucak kendinize gelirsiniz!”

Rusya
Bol votkalı akşamın ertesi günü Ruslar bir bardak dolusu turşu suyu içer ve salatalıkları da yerler. Uzmanlar tuzlu, ekşi ve sirkeli suyun midede hazma yardımcı olan probiyotik virüslerin sayısını arttırdığını öne sürüyorlar. Turşu suyu ayrıca alkol yüzünden azalan elektroliti tekrar eski seviyeye yükseltir. Akşam, votkasını bu turşu suyuyla karıştırıp içenlerin, ertesi gün sorunsuz uyandığı da öne sürülür.

Güney Afrika
Kentliler ayılmak için genellikle Almanların mucize iksiri Underberg’den medet umarlar. Kırsal kesim sarhoşlarıysa ızgarada kızarttıkları yağlı etleri yiyerek gecenin zehrini temizlemeye çalışırlar. Bu etlerin en gözdesi ise
‘Boerwors’ yani ‘çiftçi sosisi’dir. Bu sosis kuzu ve domuz eti karışımıyla yapılır. Etin içine kişniş tohumu, karabiber, muskat, sarmısak ve birçok baharat konur. Bazı yörelerde ise ayılmak için devekuşu yumurtasından yapılan omlet yenir. Fıstık yağı sürülmüş ekmek de ayıltıcı yiyecekler arasında yer alır.

Kore
Onların kurtarıcı iksiri ‘Haejangguk’ adı verilen özel bir çorbadır. Bu çorba, kemik suyunun içinde lahana, değişik sebzeler, sığır kanı, soya filizi, mantar, denizhıyarı, meyve kabukları kaynatılarak yapılır. Yatmadan önce içilen bu çorbanın yanında, erişte, pirinç pastası, soya fasulyesi püresi yenir.

Moğolistan
Votka bu ülkede de en çok tüketilen içkidir. Moğollar şişenin dibini görmeden geceye nokta koymayı beceremezler. Onun için de ertesi sabah ayılmakta oldukça zorlanırlar. Bunun için gözlerini açar açmaz, turşu suyu veya domates suyuyla karıştırdıkları votkadan birkaç kadeh içerler. Bazıları da kısrak sütünden yapılmış kımızla ayılmaya çalışır. Bu daha çok Sibirya civarındaki akşamdan kalmaların uyguladığı bir metotdur. Bazı bölgelerde ise sabahları kahvaltıda ‘koyun gözü turşusu’ yenir ki bunu yememek için insan içkiyi bırakabilir.

Peru
‘Cachina’ denen, And Dağları’nın bitkilerinden damıtılmış sert içkiyi kaçıran Perulular, ayılmak için ‘Kaplan sütü’ içerler. Bu çok özel içecek, misket limonu suyu, kişniş tohumu, çok acı kırmızı biber, sarmısak, soğan, tuz ve karabiberle yapılır. Bu sosun içinde ayrıca çiğ balık bekletilip çeviçe yapılır. İçkiyi kaçıran Perulular, sabah bu karışımı içip, yanında çiğ balık yerler. Bu kahvaltının, geceden kalan tüm kötü izleri sildiği öne sürülür.

Singapur
Bu ülke insanları ayılmak için ‘domuz kemiği çayı’ndan medet umarlar. Bu çayın demlenişi şöyledir: Bakır tencerelerde domuz kaburgası, yıldız anason, tarçın, sarmısak, soya sosu, ginseng kökü ve diğer şifalı bitki kökleri ile yavaş ateşte uzun süre pişirilir. Bu pişirme sonunda yemeğin rengi çay rengine dönüşür. Çorbanın yanında mutlaka domuz ciğeri, pirinç lapası ve haşlanmış işkembe yenir. Ülkedeki bütün gece kulüplerinde, gece yarısından sonra bu çorba servis edilir.

Meksika
Meksikalılar tekila içmeden yapamazlar ve ertesi gün ayılmakta hep zorlanırlar. Onların sihirli iksiri, bol acıbiber ve salça içinde pişmiş işkembedir. Yanında ise bol kırmızıbiberli, maydanozlu, kekikli, limonlu salata yerler. ‘Pançita’ adı verilen bu işkembe yahnisi, haftasonları tüm lokantaların mönülerinde yer alır.

Avustralya
Bu uzak kıtanın insanları çok içkili geçen akşamın sabahında ‘karınca çayı’ndan medet umarlar. Bu çay, yeşil karıncaların sıcak suda bekletilmesiyle yapılır. Ayrıca bu karıncaların canlı canlı çekirdek gibi yenmesinin, insanı daha çabuk ayılttığı öne sürülür.

Arjantin
Kendilerini Latin değil de Avrupalı kabul eden Arjantinliler, ayılmak için de Avrupalı bir içkiden medet umarlar. Bu içki, 1800’lü yıllarda İtalya’dan gelen göçmenlerin getirdiği Fernet adlı bir karışımdır. 40-60 arası bitkiden damıtıldığı söylenen bu içeceğin tadı kinin acısını andırır. Onun için kolayla karıştırılır. Gecyarısı partileri, içki alemleri genellikle bu ‘Fernet con cola’yla noktalanır.

Bali
Bu turistik diyarda yaşayanlar uzun gecelere çözüm olarak vahşi kaz yumurtalı kahveyi buldular. Sokak aralarında dolaşan termoslu seyyar satıcılar, içine bir tane vahşi kaz yumurtası kırdıkları zift gibi kara kahveyi satarlar.