×
Bu nedenle üretim yapılan yerlerede, hurdalıklarda, inşaat alanlarında beslenen kedi ve köpeklerde koruyucu olarak uygulanmasını tavsiye ediyoruz. Av ve kurtarma köpekleri de koruyucu olarak aşılanması gereken gruplar arasında. Yine vücuda herhangi bir yabancı cisim batması durumunda aşı olası riskleri ortadan kaldıracaktır. Cerrahi operasyonlar öncesinde tetanoz aşı uygulaması temel prensiplerimiz arasında yer alıyor.
*
Tetanoz farklı yollarla kolayca bulaşabilen ve tedavisi mümkün olmayan bir hastalıktır. Paslı olsun olmasın sivri cisim batması ve yaralanmalar, diğer hayvanlar tarafından ısırılma, pisipisi otunun neden olduğu yaralar, ağız boşluklarında oluşan yaralar, doğum sırasında oluşan yaralanmalar, yeni doğan yavrularda göbek kordonu hasarları tetanoza zemin hazırlayabilir. Tetanoz enfeksiyonu clostridium tetani etkeninin vejatatif formunun ya da sporlarının deri, mukoza sıyrıklarından girmesi sonucu ortaya çıkar.
KULUKKA SÜRESİ
8-10 günlük kuluçka süresi sonrası sinir sistemi, kalp, akciğer ve tüm kasları etkiler. Vücut kaslarında sertleşme, 3. göz kapağında sarkma, kulaklar ve kuyruğun sürekli dik pozisyonu tetanoz belirtileridir. Enfekte hayvanda vücut ateşi 42 santigrat dereceye kadar çıkabilmektedir. Çeneyi kullanamama, yutkunamama, çiğneyememe, ağzı açamama tipik semptomlardır. Dışarıdan gelen ses, ışık gibi etkenlere aşırı duyarlılık da enfekte hayvanlarda görülebilir.
ÖLÜM ORANI YÜKSEk
Yaygınlığı ve yakalanma riski en yüksek hastalıkların başında gelen tetanozda ölüm oranı yüzde 95’tir. Tetanozda aşılama ile bağışıklama oranı da oldukça yüksektir.
Sürekli kontrol altında tutulması ve ilaç kullanımını gerektiren bu tip hastalıkları göz ardı etmemek gerekiyor.
Epilepsi (sara) sinir hücrelerindeki normal dışı elektriksel dalgalanmalardan kaynaklanan bir hastalıktır.
Bu dalgalanmalar beynin normal aktivitesinin bozulmasına neden olur. Hasta epileptik nöbetler geçirir.
*
Nöbet sırasında hayvan yere düşer, çırpınma, kasılma, salyalanma, idrar ve dışkı kaçırma gibi durumlar görülür Hastanın bilinci yerinde değildir. Nöbet sırasında dilin içeri kaçarak soluk borusunu tıkaması da söz konusu olabilir. Bu ölümcül bir durumdur.
Epilepsi nöbetlerinin süresi ve sıklığı hastadan hastaya değişir. Günde bir kaç kez kriz geçirilebileceği gibi 10-15 günde bir tekrarlayan vakalar kayıt altına alınmıştır. Nöbet süreleri 1-2 dakikayı bulabilir. Krizden sonra hasta yavaş yavaş kendine gelir.
*
Herhangi bir süre uzatımı olmazsa tüm kedi ve köpeklere mikroçip takılmış olacak.
Tereddütlü olan, son günleri beklemek isteyen, sürenin uzatılacağını düşünen, hatta hiç taktırmayı düşünmeyen hasta sahiplerimiz var.
Mikroçipi kayıp takip programı gibi değerlendiren bazı kedi sahipleri ‘nasılsa evden çıkmıyor’ düşüncesiyle hareket ediyor.
*
Mikroçipin kayıp takip programı olmadığı doğru ama yeri geldiğinde kayıp evcil hayvanların sahiplerinin kolayca bulunmasını da sağlıyor.
Geçen hafta cocker ırkı bir köpeğin sabah erken saatte iş yerlerine geldiğini belirten hayvan sahiplerimizden telefon aldık.
Sevimli ufaklığı ailesine kavuşturmak için mini bir seferberlik başlattık ve tek kozumuz mikroçipi olmasıydı.
Sağlıklı bir kulak temiz, soluk pembe renkte, akıntısız olur herhangi bir koku hissedilmez. Bu nedenle kulakların sürekli kontrol edilmesi hastalıkların erken teşhisinde önem taşır.
*
Kulak görünümündeki değişikliklerin yanı sıra kulaktan akıntı gelmesi, kulak içinin kokması, başın sürekli iki tarafa sallanması, kafanın bir yana eğik durması, sürekli kaşımaya çalışma kulak hastalığının habercisidir.
Kulak uyuzları sekiz ayaklı parazitlerdir; dış kulak kanalında cilt yüzeyi üzerinde yaşar ve kedileri ve köpekleri enfekte edebilirler.
Son derece bulaşıcıdır ve doğrudan temas ile enfeksiyonlu bir evcil hayvandan diğerine kolayca geçebilir.
*
Enfeksiyona en açık olanlar genç hayvanlardır; buna rağmen her yaştan hayvan bundan etkilenebilir.
Özellikle köpeklerde daha yaygın gördüğümüz göz problemlerinin başında enfeksiyon kaynaklı konjonktivit gelir.
Gözlerde çapaklanmanın artışı, gözyaşı artışı, göz içinde kızarıklık gibi belirtiler göz enfeksiyonuna işaret eder. Erken yakalanan konjonktivitin ilaçlarla tedavisi kolaydır.
*
Kedi ve köpeklerde göz kapaklarının içeri dönmesi entropium bozukluğudur.
Yapısal bu sorunda göz kapağının kenarındaki kirpikler göze batar. Batma korneada ülserlere ve delinmelere yol açabilir. Cerrahi müdahale ile göz kapağı olması gereken formuna döndürülür.
Yapısal göz bozukluklarından biri de harder bezi hiperplazisidir. Kiraz göz olarak da bilinir.
3. göz kapağının altında bulunan ve gözyaşı üretiminin yüzde 40’ını üstlenen glandula nictitansın luksasyonu yani büyüyerek yer değiştirmesi ve dışarıdan görülebilir hale gelmesidir. Cerrahi müdahale gerektiren bir hastalıktır.
Oldukça ciddi ve hızlıca müdahale isteyen bir sağlık sorunudur.
Yarık damaklı kedide önce beslenme sorunları baş gösterir. Beslenemeyen küçük yavru ise, kısa sürede hayatını kaybedebilir.
Yetişkinlerde ise beslenme yetersizliğine bağlı sağlık sorunları ortaya çıkmaya başlar.
*
Damak yarığı açısından diğer bir tehlike; ağız ile burun boşluğu arasında geçiş durumu oluşturduğundan besinlerin bir kısmı burun boşluğuna oradan da akciğerlere kadar gidebilir. Kemiklere doğru genişleyen bir enfeksiyon durumu şekillenebilir. Damak yarığı bulunan kediler yeme ve içme sırasında ciddi sıkıntı yaşarlar, beslenme sırasında burun akıntısı, aksırma. solunum sıkıntısı gözlemlenir.
Damak yarıklarına cerrahi müdahale ile çözüm bulunur. Yarığın pozisyonuna büyüklüğüne göre birden fazla operasyon gerektiren durumlar olabilir.
*
Kalp yetmezliği köpeklerin yaklaşık yüzde 10’unda görülebilen ciddi bir hastalıktır. Riski yasa bağlı olarak artan kalp yetmezliği sorunu ileri yaş köpeklerde yüzde 75’lere kadar çıkabilmektedir.
Kalp yetmezliği; kalbin normal seyrinde çalışmaması ve buna neden olan hastalıklara verilen genel addır.
*
Kalıtsal kalp hastalıklarının en önemlilerinden biri sol karıncık ile aort arasındaki kapağın daralması anlamına gelen subaortik stenosis hastalığıdır. Bölgede oluşan baskıya karşı karıncık daha çok pompalama yapmaya uğraşır bu durum zamanla karıncığın kalınlaşmasına ve işlevini yerine getirememesine neden olur. Pulmonik stenosis doğuştan gelen sağ karıncık ile pulmoner damarlar arasında bir daralmanın söz konusu olduğu bir hastalıktır. İlerleme seyri yavaştır hafif bir hastalıkla doğan köpeğin yaşamsal fonksiyonlarını doğrudan etkilemez. Patent duktus arteriosus (PDA) köpeklerde sıklıkla görülebilen ciddi bir kalp hastalığıdır. Tedavi edilmediğinde yaşam süresi birkaç yılı geçmez. Yavru anne karnındayken aort ile pulmoner damarı birbirine bağlayan ve kanın akciğer çevresine akmasını sağlayan bir sistem şekillenir. Ductus arteriosus olarak adlandırılan bu yapının doğumla birlikte kapanması gerekir. Kapanmadığında PDA şekillenir.
*
Kalp yetmezliği yaşayan köpeklerin çoğunluğu hastalığa sonradan yakalanır. Mitral regurgitation (MR); kalbin sol atriyum ile sol karıncığı arasında kalan kapağının bir bozukluğudur. Kapakta bir sızıntı varsa, sol karıncık kalbe akan kanı kompanse etmek için daha çok pompalama yapar. Sol karıncık büyük ve akciğerlerle sıvı birikir.
Dilate kardiyomiyopatiler (DCM); kalp kaslarındaki bozukluk nedeniyle kalbin kasılıp kan pompalamayı engellemesidir. Sinsice ilerler, belirti vermeye başladığında hastalığın seyri ilerlemiş demektir. Hızlı ve zorlu soluma, öksürük, aritmi ve karın şişkinliği başlıca belirtileridir.
Tedavisi oldukça güç olan bu hastalık yavrulukta 2 doz, yetişkinlikte her yıl uygulanan aşıyla önlenebilmektedir.
Hastalığa neden olan Feline Leukemia Virus (FeLV), sadece kedileri enfekte edebilen bir virüstür. İnsanlardaki AIDS (HIV) gibi seyreder. Bazı kediler hastalanırken, bazılarında hastalık belirtisi görülmese de virüsü taşıyıcı ve bulaştırıcı olurlar.
*
Hastalık vücut sıvılarının teması ve kan yoluyla bulaşır. Hasta ve sağlıklı hayvanın aynı kaptan yemesi, su içmesi çiftleşmesi, birbirlerini yalaması, ortak tuvalet kullanımı bulaşma riskini yükseltir.
Hastalığın dışarıdan görülebilen belirtileri arasında zayıflama, iştahsızlık, halsizlik, vücut sıcaklığının sık sık değişmesi, mukozalarda solgunluk, sindirim bozuklukları ve ishal yer alır.
*
Hasta hayvanın fiziki muayenesinde lenf yumrularında şişlikler Luekemia şüphesini artırır. Enfekte hayvanın radyolojik görüntülemelerinde çeşitli organlar, sindirim sistemi ve lenflerde tümörler görülmesi olasıdır. Kansızlık (anemi), üre artışı (üremi) hasta kedilerin kan tahlillerinde göze çarpar.