‘Gençlik sarsıntısı’ ve nanikli selam

Açıklaması “Gençlerin eylemleri ya da etkilerinden doğan, kayda değer kültürel, politik ya da sosyal değişim” olarak yapılan kelime, 10 yıllar içinde neredeyse sistematik olarak apolitik hale getirilen gençliğin değiştirme gücünü hatırlatması bakımından dahi önemliydi.

Seçme ve seçilme yaşının 18’e indirildiği, nesil mühendisliğinin düşleri süslediği, ısmarlama gençlik tariflerinin söylev ve demeçlerde sıkça belirdiği memleketimizde ne vaziyette acaba genç kitleler?

Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Fatoş Karahasan, Sia İnsight’ın 15-24 yaş arası 2 bin gençle 45’er dakikalık görüşmelerle oluşturduğu araştırmayı merkeze alan bir kitap yayınladı: ‘Açılın Gençler Geliyor’ (*)

Karahasan’ın kitabı ve araştırma sonuçları haberlere yansıdı zaman içinde ama küçük bir hatırlatma yapmakta fayda var:

Dünyayı ele geçirmek üzere “dizayn edilen” gençlerimizin yüzde 95’inin pasaportu yok, olmayanların yüzde 88’i de önümüzdeki bir yıl içinde almayı düşünmüyor.

6 aylık pasaport bedeli 214 TL, Türk Lirası’nın değeri, döviz almanın bedeli ortadayken ne diyeceksin?

Hem çıksa ne yapacak çocuklar? Yüzde 89’una “çat pat” bile olsa yabancı dil öğretememiş değiştirmelere doyulmayan eğitim sistemi.

Başka ülkelerin gençleriyle karşılaştırıldığında matematikten okuduğunu anlamaya kadar her dersten sınıfta çakan çocuklarımız.

Onların suçu mu? Elbette değil. İyi eğitim alabilenlerin başarılarını her dalda okuyoruz. Ne ekersen onu biçiyorsun işte...

Sorgulayan nesil yetiştirirsen uçuyor, şartsız itaatkârlık beklersen çakılıyor...

Yüzde 65’i diş fırçalamayan, yüzde 70’i şartlar el verdikçe duş alan, yüzde 83’ü hiçbir şekilde cinsel eğitim almamış, yüzde 88’i spor yapmayan çocuklar.

Yüzde 64’ü “yapay zekâ”nın lafını bile duymamış, yüzde 72’si okul kütüphanesine bile uğramamış, yüzde 27’si çalışmayı düşünmeyen, yüzde 55’i eğitim aldığı alanda çalışmak istemeyen çocuklar...

Umut yok mu?

Elbette var. Gençlik doğası gereği dinamik, değişime açık, yasakları sorgulayan, meraklı bir kitledir.

Uber’den PayPal’a, Wikipedia’ya uzanan yasakları anlamlandırmakta güçlük çeken kitlenin sadece “Batıcı, modernist”, evlerden ırak “dejenere anarşik!” gençler olduğunu düşünme kolaycılığına kaçanların çok güvendikleri muhafazakâr gençlik tabanından er ya da geç yükselecek “dip dalgasına” da dikkat etmelerini öneririm.

Mesela Ezhel’i sadece “uyuşturucu madde kullanmaya özenmek konusunda hevesli” gençlerin dinlediğini mi düşünüyorsunuz?

Ezhel, geçen senenin en iyi albümünü (Müptezhel) yapmış, harikulade bir müzisyen ve şarkı yazarı.

Ezhel’in işaret ettiği yoksulluk, adaletsizlik, ezilmişlik, sıkışmışlık ve bunlara isyan eden şarkılarından korkup, “punduna getirip” içeri tıkmayı çözüm görmek ancak kargaları güldürür.

Suçluyu gösteren parmağı tutuklamak gibi bir hadise...

“1” dinleniyorsa “1000” dinlenir Ezhel’in şarkıları ki öyle de oluyor çok şükür!

Cezaevine “10 kaplan gücünde” bir şarkı sözü yazarı olarak girer, “1000” kaplan gücünde çıkar ki eminim öyle olacak.

Gözlerinden öperim Ezhelciğim, kendine iyi bak...

Gençlik heyecanının, “gençlik sarsıntısı”nın önünde durabilecek baskı mekanizması henüz icat edilmemiş; bulduğunu sananlara da “nanikli selam” olsun.

(*) Açılın Gençler Geliyor. Fatoş Karahasan. Doğan Kitap. Mayıs 2018