Stres düştü ama rehavete dikkat

TÜRKİYE 2017 yılına ekonomide olumsuz beklentilerle girdi. Büyüme yüzde 3’lerde, işsizlik ise artan bir hızla çift hanelere yaklaşmıştı. Yılın 8 ayı tamamlandı. Piyasalarda adeta bir bahar havası yaşanıyor. İşsizlik istendiği kadar olmasa da düşüyor, büyümenin yüzde 5’leri bulabileceği dillendiriliyor. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan’la karşılaştım. Bütçe açığı, cari açık artarken, bu iyimserliğin ve olumlu gidişin hangi temellere dayandığını bir sanayici olarak yorumlamasını istedim. Bahçıvan, 2016’yı ekonomide travma yılı olarak niteliyor. 2017’ye travmaların etkisiyle temkinli başladıklarını hatırlatıyor. Ancak küresel piyasalardaki rahatlama ile ihracatın arttığını, verilen teşviklerle de işsizliğin düşme eğilimine girdiğini ekliyor.

2018 BEKLENTİLERİ

Tabii şirketler için en önemli kaldıraç ise Kredi Garanti Fonu (KGF) olmuş. Dövizdeki aşırı artışla teminat sorunu yaşayan ve kredi alamayan şirketleri rahatlatmak için gündeme gelen Kredi Garanti Fonu’nun nefes olduğunu söylüyor ve “Risk engellendi. KGF stresi düşürdü ve moraller arttı” diyor. Bahçıvan, tabii ki her sektörün aynı gelişmeyi gösteremediğini de belirtiyor. “İnşaat, perakende ve turizmde sorunlar sürüyor. Sanayi, otomotiv, gıda ve kimyada ise olumlu gelişmeler yaşandı” diyor. Peki bu durum sürdürülebilir mi? Çünkü KGF, işsizlik teşvikleri belli süreler için geçerli. 2018 ekonomisinden beklentiler ne? Bu soruları yönelttiğim Bahçıvan’ın 2018 için kaygıları var. İyileşmenin sürdürülebilir olmadığını düşünüyor.

REHAVETE GİRİLMESİN

Bahçıvan, ekonomideki iyileşmenin sürdürülebilmesi için “huzurlu bir ortama” ihtiyaç olduğunu söylüyor. Ancak 2018’in seçim yılı olma beklentisinin giderek arttığını anlatıyor. 2017 başarısının iyi analiz edilmesi gerektiğini de ekleyen Bahçıvan’ın yorumları şöyle:

- Başarısızlığın nedenleri nasıl analiz ediliyorsa başarının da analiz edilmesi gerek. KGF’nin devam etmesi gerek.

- Gereksiz iyimserliğe kapılmamak, işler iyi gidiyor diye revizyonlardan kaçmamak gerekiyor.

- Niteliği arttırıcı projelerin hazırlanması, özel sektörle istişarelerle gelecek yıl için hazırlıkların bugünden yapılması gerekiyor.

- 2017’nin resmine bakıp uçuyoruz dersek rehavete girersek elde edilen kazanımlar kaybedilir.

MALEZYALILARI TAV’LAYACAK MI?

Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı İstanbul’un ikinci büyük havalimanı. Limak-GMR-Malezya Havayolları ortaklığı tarafından 2007’de satın alınmıştı. Hintli GMR ve Limak’ın çıkmasından sonra yüzde yüz hissesi dünyada 5 havalimanı işleten Malezya Havayolları’nın olmuştu. 2017 içinde yeniden yapılanma çalışmaları doğrultusunda Türkiye’deki CEO Gökhan Buğday görevden ayrıldı. Aldığım bilgilere göre Buğday’ın yerine yeni CEO ataması gerçekleşmiş ve kısa süre içinde Malezya’dan gelerek görevine başlayacakmış. Bu arada Malezya Havayolları hisse satışına hazırlanıyor. Satılacak hisse oranı henüz belli değil. Yüzde 50 ihtimali bile sözkonusuymuş. Eylül ya da Ekim ayında çıkılması beklenen ihalede talip olacağını açıklayan ilk grup ise yine TAV oldu. Fransız Aeroports de Paris Group’un sahibi olduğu TAV, 2018’de Atatürk Havalimanı’nın kapanmasından sonra İstanbul’da kalmak istiyordu. TAV CEO’su Sani Şener, geçen hafta bu hisselere talip olduklarını resmen açıkladı. TAV dışında bazı grupların ortaklık için hazırlandığını öğrendim. Ancak şu ana kadar en güçlü adayın TAV olduğu kulislerde konuşulanlar arasında.

RUSLAR FUARA ÇIKARMA YAPTI

BU yıl 86’ıncı kez kapılarını açtı İzmir Enternasyonal Fuarı. Üstelik eski günlerdeki gibi heyecanlı bir açılış yaşandı önceki akşam. Türk tarafından Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin katıldığı fuar açılışına Ruslar adeta çıkarma yaptı. Teması enerji olan fuarın açılışına Rus tarafından Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov ve 300’e yakın Rus işadamı katıldı. Sanatçılar, orkestra üyeleri ile Rusya’dan gelen katılımcı sayısının 600’ü bulduğu belirtiliyor. Rus tarafının İzmir’e ve İzmir Fuarı’na bu kadar büyük bir ilgi göstermesinin nedeni ise geçen yıl bir suikast sonucu öldürülen Rus Büyükelçisi Andrey Karlov. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, geçen yıl bir çok defa bir araya geldiği Karlov’un iki ülke ilişkilerine katkı sağlamak için çok çaba harcadığını söylüyor. Karlov’un isteğinin gerçekleştiği fuar açılışından önce düzenlenen Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun iş konseyi toplantısında verilen mesajlara göre gerçekleşmiş gibi. İki ülke bakanları pozitif mesajlarla kırgınlıkların, gerginliklerin geride kaldığını ilan ettiler. Fuarın daha ilk gününde yatırım kararları açıklandı, imzalar atıldı. Kısa bir süre önce gelen Katarlılar’dan sonra Rus işadamları da İzmir’de yatırımın cazip olacağını açıkladı. Rus Türk İşadamları Birliği Başkanı Ali Galip Savaşır, Rusya’nın fuara ilgisinin sorunların geride kaldığının göstergesi olduğunu da ekliyor. “Fuar sayesinde ilişkiler uçak olayının öncesindeki sıcaklığı yakaladı” diyor. Avrupa Birliği ile ilişkilerin gerginleştiği bir dönemde Rusya ile bahar havası önemli. Yeni bir kriz olmazsa!

İEF için Kültürpark Fuar Alanı’nda açılış töreni öncesinde Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov anısına saygı duruşunda bulunuldu.

HEDEF 30 MİLYAR $

DIŞ Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk Rus İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan, bu toplantıya Rusların gösterdiği ilginin çok önemli olduğunu söylüyor ve iki ülke arasındaki ilişkilerin artık makul seyrine girdiğini söylüyor. Özilhan, “Bu yıl yüzde 28 artışla dış ticaret 17 milyar dolar oldu. Ama şimdi hedef 30 milyar dolar” diyor.