Tablolardan çıkan sonuç... Kadınlar daha çok okuyor

Çok net bir veri var mıdır bilmem ama genel kanı da kadınların daha çok okuduğu şeklindedir.

Eleştirmen yazar Asuman Kafaoğlu-Büke’nin ‘Tablodaki Kadın’ (Epsilon) adlı çalışması bu görüşü destekliyor.

‘Sanat Tarihinin Kitap Tutkunu Kadınları’ alt başlığıyla yayımlanan kitapta kadınların kitap okurken resmedildiği tabloların hikâyeleri anlatılıyor.

Kadın ve kitap arasında büyülü bir ilişki olduğunu söylüyor Büke:

“Kadınların yüzyıllar boyunca gezmeleri, kendi başlarına maceraya atılmaları, zekâ ve yeteneklerini gösterecek işlerde çalışmaları toplumsal olarak engellendiği içindir ki, dinledikleri ve okudukları hikâyeler onlar için çok önemli olmuştur. Ancak bu şekilde zihinsel yolculuklara çıkabilir, görmedikleri dünya hakkında bilgi edinebilirlerdi. İşte tam da bu yüzden kadın ile kitap arasında çok özel, hatta büyülü bir bağ olduğunu düşünmeden edemem.”



Günümüze kalan en eski okuyan kadın resimlerinde, azize ve bilge kadınları kutsal metinleri okurken görürüz. Sanat tarihinin bu şekilde en çok resmedilen figürü de Mecdelli Meryem. Okuma bilmeyen Meryem’in Ortaçağ ve Rönesans ressamları tarafından bu şekilde çizilmesi, Tanrı’nın emrini aldığını ve tövbekâr olduğunu göstermek içindi.

Aydınlanma çağıyla birlikte okumanın erdem olarak görülmesi, roman türünün çıkmasıyla da zevke dönüşmesi ressamların ilgisini çekti. Rembrandt’tan Van Gogh’a, Monet’den Pablo Picasso’ya, Matisse’e, Munch’ten Manet’ye, Osman Hamdi’den İbrahim Çallı’ya pek çok sanatçının tuvalinde kendine yer buldu kitap okuyan kadınlar.



Kimi kırlarda uzanmış halde tasvir edildi, kimi erotik bir şekilde yatağında. Oturarak ya da yatarak çizildiler ama hepsinin ortak özelliği ellerinde kitap olmasıydı.

Ne mi okuyor bu kadınlar?

Asuman Kafaoğlu-Büke bu soruya günümüzün sevilen yazarlarından Ian McEvan’ın bir sözünü alıntılayarak cevap veriyor: “Kadınlar okumayı bıraktığında, roman ölür.”

Bu duruma göre sanat tarihi de eksik kalırmış. 

TÜRK RESMİNİN EN ÜNLÜ ‘NÜ’SÜ SATILIYOR

TÜRK resim tarihinin en ünlü ‘nü’ tablosu satışa çıkıyor. Manzaraları, portreleriyle olduğu kadar ‘nü’leriyle de Türk resminin özel isimlerinden biri olan İbrahim Çallı’nın önemli eserlerinden tuval üzerine yağlıboya ‘Nü’ isimli tablosu Artam Antik A.Ş.’nin 18 Aralık Pazar günü online olarak gerçekleştirilecek müzayedesinde yer alıyor. 160x95 cm ebatlarına sahip eser, 3 milyon 900 bin TL’lik açılış fiyatıyla satışa kondu.



Kaya Özsezgin’in yazdığı ‘Türk Ressamları Dizisi-2 İbrahim Çallı’ (Yapı Kredi Yayınları, 1993) ile 2012’de yayımlanan Oğuz Erten imzalı ‘Yahşi Baraz’ın Büyük Sergileri’ başlıklı iki ciltlik kitabında da yer alan tabloyu Yahşi Baraz 40 yıl önce eleştirmen Gültekin Elibal’dan alıp Halil Bezmen’e sattığını söylüyor. Bezmen’in koleksiyonu TMSF’ye devredilince ‘Nü’, TMSF tarafından satılmıştı.

Tablo en son, Kasım 2015-Şubat 2016 tarihleri arasında, Pera Müzesi’nde, Ahu Antmen küratörlüğündeki ‘Üryan, Çıplak, Nü’ adlı sergide görülmüştü.

350 ESER VAR

150 sanatçının 350 yapıtının satışa sunulduğu müzayedede Ömer Uluç’un ‘Karşılaşma-Kadın Erkek’ adlı 1989 tarihli, tuval üzerine akrilik tablosu 1 milyon 800 bin lira açılış fiyatıyla öne çıkıyor. Müzayedede Hikmet Onat, Hoca Ali Rıza, Erol Akyavaş, Mübin Orhon, Burhan Doğançay, Selim Turan, Hakkı Anlı, Asım İşler, Zeki Faik İzer, Burhan Uygur, Cihat Burak, Sabri Berkel, Mehmet Gün, Adnan Çoker, Ferruh Başağa, Fikret Mualla, Oya Zaim Katoğlu, Turgut Zaim, Turan Erol, Mehmet Güleryüz gibi usta sanatçıların eserleri de bulunuyor.

Satışa sunulan eserler 18 Aralık tarihine kadar Maçka’daki Antik Palace’ta görülebilir. www.artam.com�

MÜZEDE UZUN GECE

‘MÜZE’ ve ‘gece’ kelimelerini yan yana görünce ilki 2006’da çekilen üç filmlik aksiyon komedi serisi ‘Müzede Bir Gece’ geliyor insanın aklına doğal olarak.



Arter’in ‘Uzun Cumartesi’ programında macera değil ama dolu dolu sanat var. Arter, yılın en uzun gecesinin yaşanacağı 21 Aralık’ı takiben 24 Aralık Cumartesi günü kapılarını gece yarısına kadar açık tutacak. Güncel sergilerin yanı sıra kütüphane ve kitabevinin de 11.00-24.00 saatleri arasında ziyaretçilerin erişimine açık olacağı 24 Aralık’ta, Arter’in Öğrenme Programı kapsamında ücretsiz rehberli turlar düzenlenecek; ayrıca sanatçı Ahmet Doğu İpek, ‘Başımızda Siyahtan Bir Hâle’ başlıklı kişisel sergisinin kavramsal çerçevesine ve sergilenen yapıtlara odaklanan bir sergi turu gerçekleştirecek. Ayşegül Sönmez’in de Everest Yayınları’ndan çıkan ‘Çağdaş Sanat Var Mı?’ başlıklı kitabını Arter Kitabevi’nde okurlar için imzalayacağı ‘Uzun Cumartesi’ süresince etkinliklere ve rehberli turlara katılım ücretsiz olacak. www.arter.org.tr