Rüzgârın yüze vurmasını özleyenlere...

Pazar günü 21 Mart’tan bu yana ilk kez sokağa çıkmaya hazırlanan annem söyledi bu cümleleri. “Heyecanlıyım” dedi. “Keşke yanımda sevdiklerim de olabilse, keşke istediğim yerlere gidip gönlümce hareket edebilsem” diye de ekledi. Olmaz anne, henüz değil... Anneler Günü olmasına rağmen dikkat etmen, dikkat etmemiz gereken kurallar var.

PAZAR GÜNÜ DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER 

7 haftanın ardından sokağa çıkmaya hazırlanan büyüklerimizin ve ailelerinin nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda Hacettepe Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Mustafa Cankurtaran’ı aradım. Mustafa Hoca büyüklerimizin sokakta dikkat etmesi gerekenleri şöyle anlattı:

Mutlaka maske taksınlar. Maske zorlayabilir. Özellikle kalp, akciğer hastaları biraz zorlanabilir. Bu nedenle cumartesi günü evde maske takıp biraz alıştırma yapsınlar. Evin içinde maskeyle biraz kalsınlar.

Sokakta sosyal mesafe kuralına mutlaka uysunlar. Genel kuralımız bir metre ama onlar bir buçuk-iki metreden fazla kimseye yaklaşmasınlar.

İki aydır evdeler. Dışarıda bir yere dokunabilirler. Ellerini ağızlarına, burunlarına, gözlerine götürmesinler. Yanlarında dezenfektan ya da kolonya taşıyabilirler.

Yürüyüş mesafesinde kalacaklar. İki aydır evdeler. Ev içinde egzersiz yapmıyorlarsa uzun yürüyüşü doğru bulmuyoruz. Yürüyüş mesafesini kısa tutup bir miktar açık havada oturmalarında fayda var.

BAŞ DÖNMESİNE DİKKAT

İki aydır evde oldukları için kas yapılarında sorunlar oluşmuş olabilir. Yavaş hareket etsinler. Baş dönmesi, dengesizlik olabilir. Buna mutlaka dikkat etsinler. Yürüyüş anında baş dönmesi olursa hemen otursunlar, yakınlarına haber versinler.

Yanlarında küçük bir su şişesi taşımalarında fayda var. İhtiyaç duyduklarında az su içebilirler.

İlk izin günü için dört saati doldurmalarına gerek yok. Bir-bir buçuk saat de yeterli olacaktır.

EVE DÖNÜNCE

Yürüyüş bitti, eve döndüler. Prof. Mustafa Cankurtaran, “Hepimizin dikkat ettiği tedbirlere onların da dikkat etmesinde fayda var” dedi ve ekledi:

Ayakkabılarını kapının önünde çıkarabilirler.

Kıyafetlerini çıkarıp havalandırabilirler.

Eve döner dönmez ellerini yıkamalılar.

ANNELER GÜNÜ UYARISI

Mustafa Hoca’ya sordum; “Dışarı çıkmaya korkan, ‘Çıkmayacağım’ diye sizi arayan var mı?” Arayanlar olduğunu söyledi. Hatta kendi anne ve babasının bu pazar çıkmayacaklarını söyledi. “Psikolojileri uygunsa evde kalabilirler. Ancak paranoyaya da gerek yok. Kurallara uydukları sürece baharın tadını çıkarsınlar” dedi. Ardından da sadece büyüklerimizi değil, hepimizi uyardı:

Aileleriyle temas etmesinler. Aynı zamanda Anneler Günü. Evden çıkıp çocuklarının evlerine gitmesinler.

Çocukları onları görmek için gelip arabayla almasınlar. Arabaya binmesinler.

Bu Anneler Günü’nü telefonla kutlamakta fayda var.

YAŞLILAR İÇİN HIZLI NORMALLEŞME OLMAMALI

Mustafa Hoca da “Ekonomik kaygılar nedeniyle yeni normale biraz hızlı geçiliyor” diye düşünenlerden. Ancak bu hız konusunda yaşlılarla ilgili çok kritik uyarısı var. “Yaşlılar için hızlı yeni normalleşme ya da normalleşme olmamalı” diyor.

Virüsle mücadeledeki başarımızın nedenleri belli. Sağlık sistemimiz, virüsün geç gelmesi, erken aldığımız tedbirler ve yaşlıları erkenden evlerinde tutmamız.

Ölüm oranlarımız da bu yüzden düşük. Yaşlılar için hızlı normalleşme olmamalı. Onlara yönelik tedbirler haziran ayına kadar sürmeli.

Şu dönemde kuaföre, AVM’lere gitmemelerinde fayda var.

Bayramda serbestlik olacakmış gibi bir hava var. Umarım olmaz. Yaşlılar için büyük risk olur. Onları korumamız gerekir. Yüz yüze kutlamayı ve serbestliği bir sonraki bayrama bırakmalıyız. Bayramın sokağa çıkma kısıtlamasıyla geçmesi yaşlılarımızı korur.

Bu süreçte yaşlılarımız için normalleşmedeki en önemli adım, kronik hastalığı olanların yavaş yavaş kontrollerinin yapılmasının sağlanması olabilir.