İyi ki geldin

Seymen başının çağrısıyla davulcular ve zurnacılarla seymenler Dikmen tepesine çıkarlar. Demirden yapılmış çanağın içine yağlı çıralar konur. Ateşi yakarlar. Adı “sinsin” ateşidir. “Yeni dirlik” hedefinin ilk kıvılcımı, birlik ve beraberliğin simgesidir. Aynı zamanda “toplanma” çağrısıdır. Seferberlik ilanıdır. Dualar eşliğinde kurban kesilir. Seymenler heyecanlıdır. Gece bitmez... Sabah O gelecektir. Sabahın ilk saatlerinde ise Ankaralılar çıngırak, davul ve zurna sesleriyle uyanırlar.

KIZILCA GÜN

Tam 100 yıl önce bugün, 27 Aralık 1919’da öğleye varmadan herkes sokağa dökülür. Köylerden, kazalardan, çevre illerden de gelenler olur. O güne karanlıktan aydınlığa dönüşün başlangıcı denir: “Kızılca Gün”... Gölbaşı’ndan Ankara’ya giren Mustafa Kemal Atatürk, halk ve 3 bin atlı ile 700 yaya seymenin oluşturduğu “seymen alayı” ile karşılanır. Hürriyet’in Ankara eki, “başkentin bayramı” da diyebileceğimiz bugüne özel bir gazete hazırladı. Hürriyet Ankara muhabiri Doğahan Giritlioğlu’nun haberinde ayrıntılarıyla okuyabileceğiniz “Kızılca Gün”de Ankara Kulübü Derneği Başkanı Metin Özarslan, Atatürk’ün Ankara’ya gelişini şöyle anlatıyor:

“Seymenleri gören, şaşıran ve duygulanan Ulu Önder’in ‘Merhaba efeler! Niye zahmet ettiniz, neden geldiniz’ sorusuna seymenler hep bir ağızdan ‘Paşam, seni görmeye geldik, bu vatan uğruna ölmeye geldik’ yanıtını verir. Atatürk sorar: ‘Fikrinizde sabit misiniz?’ Seymenler büyük bir kararlılıkla ‘Ant olsun’ der. Atatürk ‘Var olun yiğitler’ karşılığını verir.”

Mustafa Kemal önderliğindeki heyet, Dikmen’den Yenişehir-Radyoevi-Ulus meydanı yolundan dönemin “hükümet konağına” (Ankara Valiliği Ek Hizmet Binası) ulaşır. Biraz dinlendikten sonra kendisine tahsis edilen Ziraat Mektebi’ne (Meteoroloji Genel Müdürlüğü) yerleşir.

Atatürk, Heyet-i Temsiliye adına duyuru yapar: “Heyet-i Temsiliye’nin merkezi Ankara’dır” der.

ATATÜRK’ÜN NOT DEFTERİNDEN

Atatürk’ün Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı (ATASE) arşivinde bulunan ve kitap haline getirilen not defterinde o güne ilişkin yazı var mı diye merak ettim. Ankara’ya gelişi ile ilgili defterindeki notlar şöyle:

“1) Milletvekillerinin Ankara’ya davet edilmesi. (17 Aralık ve
29 Aralık 1919)

2) Milletvekillerinin Ankara’ya gelmelerine Hüseyin Kazım Bey ve bazıları engel oluyorlar.
(20 Aralık 1919)

3) 4 Ocak 1920’de Ankara’ya gelen milletvekilleriyle görüşmeler.”

BAŞKENTİN KENT KONSEYİ

Uzun yıllardır sonra Ankara’da kurulan ve toplumun pek çok kesiminin temsil edildiği Ankara Kent Konseyi (AKK) kurulur kurulmaz Atatürk’ün Ankara’ya gelişi olan 27 Aralık’ı gündemine aldı ve coşkuyla kutlanması, öneminin anlatılmasına karar verildi. Slogan olarak ise “İyi ki geldin” seçildi.

İyi ki gelmiş Atatürk! Başkente mutlaka arkasındaki tarihi gerçeklerle, yürütülmüş olan tarihi mücadele ile birlikte “başkent” olmasının önemini de vermeliyiz.

BİR ŞEHİR KURMAK: ANKARA

Son olarak, tarihini ve geçmişini bilmek, bugüne ve geleceğe ışık tutmaktır. Ankara ve Cumhuriyet kavramları bir anlamda birleşmiştir. Kurtuluş Savaşı’nın yürütülmesi, Ankaralıların maddi ve insani desteği, başkent oluşu ve neredeyse sıfırdan bir şehrin kuruluşu, inşa edilmesi... Yolu düşenler mutlaka Cer Modern’deki ‘Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933’ sergisini ziyaret etsin. Vehbi Koç Vakfı’nın kuruluşunun 50. yılı kapsamında, Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (VEKAM) tarafından Ali Cengizkan ve Müge Cengizkan’ın küratörlüğünde düzenlenen sergiyi gezdiğiniz zaman, eminim bir kez daha “İyi ki geldin” diyeceksiniz.