Eylüle kalır mı?

Bu sözler savunma alanından bir kaynağıma ait. Kaynağım, Türkiye’nin de aslında Rusya’ya tam bağımlı hale gelmek istemeyeceğinin altını çizdi. Üstelik ABD ve Türkiye’yi işaret ederek, “Her iki taraf da süreci bu noktaya getireceğini düşünmedi, tahmin etmedi” dedi.

Önemli bir tespit olduğunu düşünüyorum. Tam da ABD Başkanı Donald Trump’ın da kabul ettiği gibi, Obama yönetimi Patriot’ları satmadı, sürecin sonunda Türkiye S-400’leri satın aldı.

S-400’lerin Türkiye’ye naklinin başlamasının ardından Türkiye’nin F-35 programından çıkarılacağı açıklandı. Şimdi merak edilen CAATSA yaptırımlarının uygulanıp uygulanmayacağı...

KRİTİK TARİHLER

Kritik bir hafta olduğunu söylemek lazım. 17 Temmuz tarihinden itibaren Amerika-Türkiye arasında genelkurmay başkanları, dışişleri bakanları gibi çeşitli seviyelerde resmi ve gayri resmi görüşmeler yapıldı. Resmi görüşmelerden en dikkat çekeni İbrahim Kalın’la John Bolton arasında gerçekleşti. Kalın, Bolton’a “F-35 programının askıya alınması CAATSA yaptırımlarıyla ilgili değil, resen aldığınız bir karar. Süreci biliyorsunuz. Bizi adil olmayan bir durumla karşı karşıya bırakıyorsunuz” mesajını verdi. Bolton, hem Kongre’nin tepkili tavrına hem de yaklaşan ABD Başkanlık seçimlerine dikkat çekti.

Amerikan Wall Street Journal gazetesi, ABD Başkanı Trump’ın Türkiye’ye yaptırım uygulamak istemediğini, ancak kongrenin bu konuda daha katı bir tutum içerisinde olduğunu yazdı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da dün TGRT Haber’de yaptığı açıklamada, Trump’ın yaptırım uygulamak istemediğini, kendilerinin de yaptırım beklemediğini söyledi.

Amerika’da zaman zaman çeşitli temaslarda bulunan üst düzey bir kaynağım son durumu şu sözlerle özetledi:

“Türkiye’den vazgeçemiyorlar. Ancak uluslararası arenada kendi prestijleri için de bazı yaptırımları hayata geçirmeleri gerektiğini düşünüyorlar. Trump konuya bir işadamı olarak bakıyor. Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını istemiyor. ‘Patriot da satın alsın, diğer silahlarımızı da’ şeklinde bir bakış açısı var. Ayrıca ABD yönetimi, Türkiye’nin Rusya’ya bağımlı olmasını istemiyor. Ancak Senato Türkiye’ye ve hükümete karşı. Yaptırımların hayata geçirilmesini istiyorlar.”

Tam da bu yüzden kritik tarihlerden biri bugün. ABD Başkanı Trump, Cumhuriyetçi Parti senatörleri ile yaptırım konusunu görüşecek. Belli ki Patriot sürecini, Erdoğan ile yaptığı görüşmeleri, Türkiye–ABD arasındaki temasları anlatacak.

Trump senatörleri ikna edebilecek mi göreceğiz. Genel hava Trump’ın yaptırımlardan en hafif beş tanesini seçebileceği ya da erteleme hakkını kullanabileceği yönünde. Üst düzey bir kaynağım, “Türkiye bir zarar görecek, önemli olan bu zararın seviyesi. Trump tavrını korursa hafif bir zararla atlatırız” dedi. ABD Temsilciler Meclisi 26 Temmuz’dan sonra kapanacak, 9 Eylül’de açılacak. Senato ise 2 Ağustos’ta kapanacak, 9 Eylül’de açılacak. Türkiye ve olası yaptırımlar üzerine tartışmalar eylüle mi kalacak, göreceğiz.

Eylülden önce çok yakın zamanda ABD Başkanı Trump’la Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telefon görüşmesi sürpriz olmasın. Krizi aşmak için iki liderin yakın zamanda konuşması bekleniyor.