Hadi Uluengin: Toyluk ve küresellik

Hadi ULUENGİN

Aynı çiçekli mintan, aynı örgülü panço, aynı boncuklu kolye, ekrandaki görüntüler beni tam otuz yıl öncesinin nostaljiyalarına götürüyor.

Sanki, ilkin Pink Floyd, Santana veya Joan Baez musikisi falan dinlemişler de, sonra Vietnam Savaşı'na karşı nümayişte aynasızlara nah yapıyorlar.

Oysa ne alakası var ! Tamam yer yine Washington ama Hindiçin arbedesi biteli çeyrek asrı geçti. Santana plakları da ancak bit pazarında bulunuyor.

Olsun, bu ‘baba cool’ler beni uzak nostaljiyalara uçuruyorlar ve ebedi gençlik iksirinden içtiğim illüzyonuyla oyalıyorlar...

* * *

GENÇLİK nostaljiyaları iyi hoş da, küreselleşme karşıtlarının Washington'da toplanan IMF ve Dünya Bankası'nı protesto amacıyla koparttığı yaygarada yoğum.

Çünkü müsade buyurun da bendeniz otuz yılın tecrübe ve birikiminden biraz ders çıkartmış olayım... Olayları ‘serdengeçti delikanlılığın’ toy heyecanıyla değil, ‘olgunluk çağı’nın soğuk ve mesafeli nesnelliğiyle değerlendireyim.

Neymiş, globalleşme, zenginlerin yoksulları sömürmek için dayattığı bir tuzakmış... İMF'si, WTO'su, Dünya Bankası da bu tuzağın enstrümanlarıymış...

Dur çocuk, dur ! Pink Floyd dinle sakinleş ve bir nefes ‘ot’ çek de ‘uç’!

Söylediklerinde görece gerçeklerin bulunması ve bunlardan bazılarını benim de kısmen onaylıyor olmam ‘doğru’yu (!) ifade ettiğin anlamına gelmez.

* * *

ÖNCE şunları cevapla: Neden nümayiş kaldırımında böyle yamalı bohçasın ?

Bak, senin tam zıddın, kostümü ‘Harrod’s'dan ve kravatı ‘Macy’s' en ‘ultra liberal’ centilmenler de yanıbaşında saf tutuyorlar. Ama onlar İMF'yi ve diğer kurumları himayeci davranmak ve gerçek küreselleşmeyi önlemekle suçluyorlar.

Peki, bu söylenen biraz doğruysa orada ne halt etmeye poponu yırtıyorsun?

Sonra, o hafiften ‘mafiozi’ ABD sendikaları senin Washington'daki iaşeni sebil niyetine mi sağlıyor sanıyorsun ? Onların globalleşmeye karşı çıkması çok doğal, çünkü ‘Ford’ firması el emeği daha ucuz diye filanca modeli Uganda'da üretirse Detroit'teki Amerikan fabrikası kapanacak. Fakat unutma, bundan Afrikalı işçi nasiplenecek. Hani nerede kaldı senin ‘fukara’ aşkın ?

Bir de, ‘Çin, Dünya Ticaret Örgütü’ne üye olamaz' diye niçin ötüyorsun ? Laf ola kabilinden kendisine hala komünist dese bile, bak Pekin ‘kapitalizmin tapınağına’ girebilmeye can atıyor. Alan razı satan razı ve kusura bakma, sana bok yemek düşer. Çevreci şımarıklığın da Hunan'lı köylünün karnını doyurmaz.

Hadi şimdi bir Santana solosu dinle ve ‘afro’ saçlı sevgilini öp !

* * *

KABUL, İMF ve Dünya Bankası hemen hep geleneksel reçeteleri uyguluyor ve bunun sosyal maliyeti geri kalmış ülkelerde pahalıya patlıyor.

Fakat unutma, bu kurumlar tarihi süreçte büyük başarıların sağlanmasına da ön ayak oldular. Her halükarda, şu an için onların alternatifi mevcut değil !

Yine kusura bakma ama senin ‘alternatif’ (!) diye önerdiğin ‘hepsi batsın’ politikası ahmaklığın daniskasıdır. Bunun faturasını da en önce ‘yoksulluk coğrafyası’ öder. Biraz makul şeyler yumurtla da bari düşünmeme değsin !

Kaldı ki, yukarıdaki kurumlar ne küreselleşme öncüleridir, ne de onların lağvı bu küreselleşmeyi durdurabilir. Ok yaydan çıkmıştır, geri dönüş yoktur.

Zaten unutma, seninle genel ahlaki değerleri paylaşan ama Washington'da ‘uçmayıp’ fukara dünyadaki gönüllü alan çalışmalarıyla ayaklarını fiilen yere basan yirmi iki ‘NGO’, ‘küreselleşme bir vakıa ve yaygaracılık ne bu gerçeği değiştirir, ne Habeşi çocuğun karnını doyurur’ diyerek sana resti çektiler.

Hadi sen de bir fırt ‘duman’ çek !

Ve, Santana dinleyen ve Latin panço giyen avanak dostum bir bilsen, ben de hem senin şimdiki; hem de kendimin otuz sene önceki toyluğuna ah çekiyorum !