Geleceğe birlikte yürüyelim

ORTAK DEĞERLER HARETİ'NİN ÜÇÜNCÜ DURAĞI VAN

“Ortak Değerler Hareketi için bizimle Van’a gelir misiniz?” diye bir mail aldım Sevgili Begümhan Doğan Faralyalı’dan. Kurucusu ve Başkanı olduğum Çocuklar Gülsün Diye Derneği haricinde yaklaşık altı yıldır farklı alanlarda çalışmalar yapan STK’ların etkinliklerine dahil olmuyordum. İlk kez geçen hafta Ordes Derneği ile organ bağışına dikkat çekmek için bir konser verdim. O konserin etkisi ve geri dönüşleri beni fazlasıyla mutlu etti...
Ortak Değerler Hareketi için Van’a gideceğimizi ve onlarca insanla iç içe sohbet edip, değerlerimizi karşılıklı konuşacağımızı öğrenince daha da ilgimi çekti bu etkinlik. Sabah 4’te evlerimizden çıkıp 6 uçağı ile Van’a uçtuk. Ülkemizde dili, dini, ırkı, inanışı, yaşam tarzı farklı olsa da ortak değerleri aynı olan insanlar olarak birleştik.
Ortak Değerler Hareketi’nin fikir lideri, sözcüsü, bu işe gönlünü koyan isim Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begüm Doğan Faralyalı. Faralyalı’nın projeyi ve önemini anlattığı samimi açılış konuşmasıyla atölye çalışmasına başladık. Sonrasında Dr. Ali Ercan Özgür’ün sunumunu, Hakan Altınay’ın proje kapsamında gerçekleştirilen Türkiye Değerler Araştırması’nın sonuçlarını ve Kemal İslamoğlu’nun “Yaşam Yolculuğu’nda İç Pusulamız: Kişisel Değerlerimiz” başlıklı konuşmalarını dinledik.
Sevgi, adalet, saygı, güven, aile, ahlak, dürüstlük gibi değerlerimizi bir bir konuşarak gruplar oluşturduk. Muazzam bir lezzette yaşadık tüm günü. Sen bendensin ya da değilsin kutuplaşması olmadan müzikle, halayla, söz alarak örneklemelerle, yaşadığımız toprakların zenginliklerine kilitlendik.
Hakkari’den Bitlis’e, Van’dan Ağrı’ya uzanan ev hanımından öğrencisine, memurundan öğretmenine, onlarca yürekle bizi birbirimize bağlayan, kardeşlik değerlerimizi tekrar ettik. Gün kararırken biten toplantımızın ardından umutla evlerimize döndük. İyi ki var Ortak Değerler Hareketi!

Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begümhan Doğan Faralyalı

ORTAK DEĞERLER HAREKETİ NEDİR?

Ortak Değerler Hareketi, Doğan Holding tarafından, müştereklerimizi hatırlamanın ve ortak bir Türkiye hayalini dillendirmenin kutuplaşmaya iyi geleceği inancıyla ortaya çıktı. Proje Eylül 2016’da Hürriyet’te bir yazı dizisi ile başladı.
24 farklı isme “Sahi nedir bizim müştereklerimiz?” sorusu yöneltildi. Onlardan gelen yazılar yayınlandı. Sonrasında 20’den fazla ülkede yapılmış değerler araştırması yapıldı.
Araştırmada İngiltere’deki Barrett Values Centre’ın metodolojisi kullanıldı. Alan araştırması Konda tarafından Ekim 2016’da bin 806 kişi ile gerçekleştirildi.
Araştırmanın Türkiye’deki en çarpıcı sonucu, toplumda olması arzulanan değerler konusundaki olağanüstü örtüşme oldu.
Sevgi, hoşgörü, adalet, saygı, ahlak ve güven, toplumun her kesiminin özlem duyduğu ve merkezi önem atfettiği değerler olarak ortaya çıktı.
Araştırma cinsiyet, eğitim seviyesi, sosyoekonomik durum, etnik köken ne olursa olsun herkes için önemli olan değerlerin, ihtiyaçların aynı olduğunu gözler önüne serdi.
Ortak Değerler Hareketi, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begümhan Doğan Faralyalı’nın liderliğinde farklı illerde, çeşitli kesimlerinden 50 genç ve 50 kadını “Değer Atölyeleri”nde buluşturmaya başladı.
Atölyeler ilk olarak İstanbul, İzmir ve Van’da düzenlendi. Ortak Değerler Hareketi’nin bir sonraki atölye çalışması “Müştereklerimizi Keşfedelim, Geleceğe Birlikte Yürüyelim” sloganıyla yarın Adana’da gerçekleşecek.

KONUŞMACI

KEMAL İSLAMOĞLU

BİZİ KUTUPLAŞMADAN DEĞERLERİMİZ ÇIKARACAK

◊ Ortak Değerler Hareketi ile tanışmanız nasıl oldu?
- Begümhan Hanım’la daha önce Doğan Holding ile ilgili bir proje vasıtasıyla tanıştık.
O görüşmede laf lafı açtı. Ben yaptığım işlerden örnekler verince konu, Ortak Değerler Hareketi’ne geldi. Ben uzun süredir değerler konusu ile uğraşıyorum. Bir yıldır da Erdemli Yurttaş Hareketi’nin içerisindeyim. O da Ortak Değerler Hareketi ile birbirine çok benzeyen bir oluşum. Değerler, insan ve toplum için çok önemli bir motor. Buradan hareket edersek çok hızlı ve keyifli yol alacağımızı düşünüyorum. Sonrasında burada sunuma dahil oldum. İlk kez de Van’daki organizasyona katıldım.

◊ Toplumumuzdaki kutuplaşmalara baktığınızda çıkış noktamızın değerler olduğunu düşünüyor musunuz?
- Bizi kutuplaşmadan en hızlı şekilde çıkarak şey değerlerimizdir. Son 25-30 senedir televizyonda tartışılan programlara bakalım. Mesela, Türklerle Kürtler arasında daha çok ne konuşuluyor? Benzerlikler mi ayrılıklar mı? Bence ayrılıklar konuşuluyor. Türklerle Kürtler arasında 300 bin ayrılık var. Ama 1 buçuk milyon da benzerlik var.
Fakat biz daha çok ayrılıkları konuşuyoruz. Farklılıkları konuştuğumuz sürece elde edeceğimiz sonuç belli. Benzerlik konuştuğumuz zaman da elde edeceğimiz sonuç çok net.
Benim eşim Çerkez. Ben Karadenizliyim. Aileye giren ilk yabancıyım, Çerkez olmayan yani. O kadar farklılar ki bizden. Ama çok daha fazla benzer yanımız var. Aynı şeyi eşim de benim ailemde yaşıyor. Bunların farkına varıp üstüne koydukça başka bir şey yaratırız.

◊ Değerlerimizi nasıl fark edeceğiz?
- İnsanlara şunu söylüyorum: “Seni ne rahatsız ediyor? Önce ona bak.” Herkes dışarıdaki etkenlerden bahsediyor. Bütün büyük liderlere bakın. Onlar dışarıyla zerre kadar ilgilenmediler. Onlar içlerinden, değerlerinden doğru hareket ettikleri için o insanlar olabildiler. Carl Gustav Jung’un bir lafı var: “Dışarı bakan kör olur, içeri bakan aydınlanır.”
Mevlana’nın da bir lafı var. Diyor ki; “Allah’ın kapısını çaldım cevap bulmak umuduyla, açıldı. Meğerse içeriden çalmaktaymışım.”
Her şey içimizde. Her türlü kaynağa sahibiz.


Ali Ercan Özgür - Kemal İslamoğlu - Gülben Ergen - Begümhan Doğan Faralyalı - Melis Alphan - Hakan Altınay

NİÇİN SORUSUNUN PEŞİNDEN KOŞMALIYIZ

◊ Bugün salonun atmosferini nasıl buldunuz?
- En son sahneye çıkan grubun söylediği türkü biraz daha devam etseydi ağlayacaktım.
Bu salonda yaratılan atmosfer benzerliklere göre yaratıldı. İçerideki herkes çok keyif aldı.
Çünkü içeride bir şey var ve insanları çekiyor. İnsanlara dokundukça ve bu projeler arttıkça bir şeyler dönüşüyor ve değişiyor. Çok uzun ve 200 metre genişliğindeki bir kumsalda bir adam koşuyormuş. O sırada bir başkası dikkatini çekmiş.
Dikkatini çeken adam sürekli eğilip kalkıyormuş. Yaklaştıkça, sahile denizyıldızlarının vurduğunu ve adamın da onları denize atmak için eğilip kalktığını anlamış.
Adamın yanına gidip ne yaptığını sormuş. Adam “Biraz sonra güneş doğacak, güneş üzerlerine vurursa ölecekler o yüzden kurtarıyorum onları” demiş. Soruyu soran adam “Deli misin sen 200 metre genişliğinde 5 km bir kumsal burası. Ne fark edecek” demiş. Denizyıldızlarını kurtaran adam dönmüş, bir tane denizyıldızını denize atmış ve “Bak bunun için fark etti” demiş.

◊ Özellikle gençlere neleri tavsiye ediyorsunuz?
- Gençlere en çok tavsiye ettiğim şey ‘niçin’lerini bulmaları. Birçok üniversiteye konuşmacı olarak gidiyorum. Eğitimlerde de çok sayıda gençle buluşuyorum. Herkes ne ve nasıl sorularını soruyor. Ne ve nasıl sorusu hiç önemli değil. İnsanlar ne ve nasıl sorusunu sordukları için bu haldeyiz. Niçin sorusunun peşinde koşmamız lazım. Herkes bu sorusunun cevabını bilse bambaşka bir şey yaratırız.

◊ Bunu bilmek için ne yapmak lazım?
- Soru sormak ve kendimizle uğraşmamız lazım. Yunus Emre 750 sene önce bu topraklarda şunu demiş. “İlim, ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir, sen kendini bilmezsen ya nice okumaktır.” Benim bütün katıldığım etkinliklerden sonra en çok gelişen değerim şükretmek oldu. Şükür o kadar güçlü bir duygu ki, o duyguyu hissettiğiniz anda korku devreye giremiyor. Hiçbir şeyden korkmuyorsunuz. Bugüne kadar 80 ülkeden insanla çalıştım. Dünyanın neresine giderseniz gidin, insanların hayata bakışı hep aynı. Sorunlar, korkular, dertler de aynı.

KONUŞMACI

HAKAN ALTINAY

MÜŞTEREKLERİMİZİN ÇOK OLDUĞUNU UNUTMUŞ DURUMDAYIZ

Fotoğraflar: Murat ŞAKA

◊ Ortak Değerler Hareketi için yapılan araştırmada sizi en çok ne şaşırttı?
- Bu kadar ortak bir dil kullandığımızı sezebiliyorduk ama bu kadar ileri düzeyde olduğunu görünce açıkçası şaşırdım. Kendimizi anlatırken çok benzer bir dil kullanıyoruz. Hayallerimizi anlatırken de öyle. Bizi böldüğünü düşündüğümüz siyasi partiler, sosyoekonomik durum ve etnik köken gibi unsurlara baktığınızda bile tercih ettiğiniz 5 değer aynı. Bu bana çok şaşırtıcı geldi.

◊ “Müştereklerimizi keşfedelim” diyor bu hareket. Sizce müştereklerimizi unuttuk mu?
- Müştereklerimizin bu kadar çok olduğunu unutmuş durumdayız. Onları konuşmayı, birbirimizi teyit etmeyi unuttuk. Bu sadece tek önemsememiz gereken şeyin ortak değerlerimiz olduğu demek değil. Bazı konularda ayrışacağız. Bundan doğal ve iyi bir şey yok. Begümhan Hanım’ın konuşmasında söylediği gibi her sistemde ve her toplumda ayrışma ve benzeşme dinamikleri aynı anda vardır.
Bizim 2017 yılında yaşadığımız şey, ayrışma dinamiklerinin benzeşme dinamiklerinin önüne geçmiş olması. Bunu biraz daha optimal bir noktaya getirdiğimizde ve müştereklerimizi yeterince teyit edebildiğimizde farklılıklarımızı bir zenginlik olarak yaşamakta daha rahatlayacağız. Çünkü müştereklerimizin azaldığını düşündükçe her türlü ayrı kimliğin sistemi dağıtabileceğine dair bir endişe oluşuyor. Ama yapılan araştırmada hiç böyle bir risk olmadığını görüyoruz.
Şu anda bu üçüncü etkinlik ve hepsinde bir araya geldiğimizde ne kadar kolay köprüler kurulabildiğini, ne kadar kolay ortaklaştığımızı görüyoruz.

◊ Van’dan önceki iki etkinlik hangi şehirlerde yapıldı?
- İstanbul ve İzmir.

VAN, İZMİR, İSTANBUL HİÇBİR FARK YOK

◊ Van, İstanbul ve İzmir’i karşılaştırdığınızda farklılıklar var mı?
- Farklılıklar değil benzerlikler dikkatimi çekiyor. 5 dakika içinde insanlar beraber şarkı söyleyip bir film sahnesini beraber canlandırıyor. Etkinliğin sonunda sizin de gördüğünüz gibi aşılmaz sanılan mesafeler çok kolay aşılıyor. Birbirimize doğru bir adım attığımızda karşı taraf da iki adım atıyor. Üç etkinlikte de böyle oldu. Bu kadar benzer olması şaşırtıcı.

◊ Yine yapılan araştırmada yaş, eğitim durumu gibi farklılıkların sonuca bir etkisi oldu mu?
- Çok çok az. İlk 5 ortak değerde hiçbir farklılık yok. Farklı siyasi parti seçmenleri arasında da ilk 5 değerde bir fark yok. Çok ilginç. Her toplum değerlerini konuşmalı. Her nesil ve her dönem kendi cevabını vermeli. Bunları konuşmayı ihmal ettiğimiz bir dönemden çıkıyoruz. Bunları konuşurken taze, otantik ve samimi bir dil bulmak çok önemli.

KATILIMCILAR

SERAY ESKİCİ

En büyük ortak değerimiz saygı

- Hakkari’de yaşıyorum. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde yüksek lisans yapıyorum. Şu anda da kadın çalışmaları üzerine tez yazıyorum. Danışman hocam sayesinde bu etkinliği öğrendim. Buraya gelmek için sabah 5.30’da Hakkari’den yola çıktım. Farklı illerden katılımcıların olduğunu duyduğumda çok heyecanlandım. Salonda her kesimden ve her görüşten insan var. Onlarla bir araya gelmek gerçekten çok güzel. Umduğumdan çok daha fazlasını gördüğüm bir etkinlik oldu. Hiç yabancılık çekmedim.
Bizim misafirperverlik göstermemiz gerekirken onlar bize ev sahipliği yaptı. Biz doğuda değerlerimize sıkı sıkıya bağlıyız. Değerlerimizle büyüdük ve onlarla yaşıyoruz. Batı’nın değerler konusuna nasıl yaklaştığını aslında biraz bu toplantı sayesinde görmüş oldum. Bence en büyük ortak değerimiz saygı. 


CEVAHİR YİĞİT BÖKE

Farklı düşünen insanlar bir arada

- Van’da yaşıyorum. 28 yaşındayım. İstanbul’da finans yönetimi üzerine yüksek lisans yapıyorum. Ortak Değerler Hareketi’ni sosyal medya üzerinden duydum ve çok hoşuma gitti. Çünkü tam da günümüzde ihtiyacını duyduğumuz bir şey. Ortak değerlerin tüm dünyadaki sorunlar için birleştirici bir özelliği olduğuna inanıyorum. Bu kadar birbirinden farklı düşünen ve farklı yaşayan insanın bu salonda bir arada olması bence büyük bir başarı. Çünkü çoğulculuğu yakalayabilmek gerçekten çok zor bir şey.
 

GÜLŞEN TURŞAK

Ortak değerler hareketi dilerim devam eder

- Açıköğretim Fakültesi’nde uluslararası ilişkiler bölümünde okuyorum. Burada olduğum için çok mutluyum. Bu projeyi hayata geçirenlere teşekkür ediyorum. Günümüzde değerlerimizi yitirdiğimizi düşünüyorum.
Burada değerlerimiz üzerine çok güzel anlatımlar oldu. 34 yaşındayım ve ailemin bana ilk öğrettiği şey ahlak, sevgi ve dostluk oldu. 2017 yılında maalesef bu değerlerin eskisi kadar önemi kalmadı. Bu projenin devam etmesini diliyorum.

ZOZAN ÖZGÖKÇE

Gençler için ufuk açıcı

- 42 yaşındayım. Bu tarz çalışmaları özellikle gençler için çok değerli buluyorum.
Uzun yıllardır kadın hareketi içindeyim. Ortak değerler meselesi uzun yıllardır kendi içimizde de tartıştığımız bir konu.
Örneğin kadın olma ortak paydasında buluşmak çok önemli. Birbirimize daha da yakınlaşmak için burada yapılan çalışmaları önemli buluyorum.
Gençler için ufuk açıcı ve aynı zamanda da faydalı.