Türkiye'de ilk kez ‘sanat eserleri kredisi'

SANAT fuarları, müzayedeler, tablolara ödenen astronomik fiyatlar derken ekonomiyle sanatın ilişkisini daha çok konuşur hale geldik.

Birkaç yıl önce beğendiğiniz bir sanatçının tablosu için “krediye” başvurmak aklınıza gelir miydi?

Bugün bir müzayedede diyelim bir tabloyu beğendiniz.

Ancak tablonun fiyatı ona ayırmayı planladığınız miktarın üzerinde. �

Ne yapıyorsunuz?

Müzayede salonundaki bir bankanın standına gidip kredi alıyorsunuz.

Hangi banka bu hizmeti veriyor?

Yapı Kredi Private Banking.�

Önceki gece bir araya geldiğimiz Yapı Kredi Özel Bankacılık ve Varlık Yönetim Başkanı, İcra Kurulu üyesi Erhan Özçelik “Türkiye'de ilk kez “sanat eserleri kredisi adı altında bir hizmet sunuyoruz” diyor.

Konut kredisi, araba kredisi gibi şimdi de “sanat eserleri kredisi”.

SANATA YATIRIM

Özçelik'in aktardığına göre krediye önce “tablo kredisi” adı verilmiş. �

Ancak koleksiyonerlerin sadece tablo almadıkları, heykel, değerli sikkeler, antikalara da yatırım yaptıkları göz önüne alınarak kredinin adı “sanat eserleri kredisine” çevrilmiş.

“Niye böyle bir kredi ” sorusunun cevabını ise şöyle veriyor Özçelik: “Sanatı öne çıkartmak istiyoruz zira bankacı gözüyle sanata yatırım iyi bir yatırım.”

Dünyada varlıklı insanlar arasında son iki, üç yılın trendi yatırımlarını sanata kaydırmak.

Türkiye'de Yapı Kredi Private Banking'in varlıklı müşterileri arasında böyle bir trend söz konusu.

“Sanat eserleri kredisi” koleksiyonerliğe ilk adım atanlar için teşvik edici.

“Geçtiğimiz şubat ayından beri her müzayedede varız” diyen Erhan Özçelik, Private Banking'in sanat konusunda da danışmanlık hizmeti verdiğini söylüyor.

ÖMER KOÇ FAKTÖRÜ

Hem uzmanlık hizmet sadece resimle sınırlı değil.

Antikadan, sanatsal fotografa kadar oldukça geniş bir yelpazeyi kapsıyor.

Böyle bir hizmet söz konusu olunca Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık AŞ'nin uzmanları devreye giriyor Özçelik' in verdiği bilgiye göre.

İşte bu noktada, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç faktörü ortaya çıkıyor.

Ömer Koç'un, Yapı Kredi Private Banking'in “sanat eserleri kredisi” kararı almış olmasında etkili olduğuna kuşku yok.

Geçtiğimiz günlerde Koç hisselerini “sanata daha çok yatırım” için sattığını belirten Ömer Koç'un sanata yatırımı ve koleksiyonerleri teşvik etme isteğinden daha doğal ne olabilir?

Bu da ‘duygusal' bir fon

YAPI Kredi Private Banking sanata yatırım trendine uyan müşterileri için önceki gün özel bir konferans düzenlemiş.

Erhan Özçelik ile akşam yemeğinin esas konuğu da zaten “Sanata Yatırım Konferansı”nın konuşmacılarından Bernard Duffy.

Ekonomist ve portföy yöneticisi Duffy, sanata yatırım alanında dünyanın önde gelen uzmanlarından.

Bir süre önce, Türkçeye “Duygusal Varlıklar Fonu” diye çevirebileceğim (Emotional Assets Fund) bir fon kurmuş Duffy.

Fonun duygusalı olur mu?

Duffy 'ye göre, “sanat eserleri”  söz konusu olunca “hayranlık”,  “sahip olma isteği ” gibi duygular işin içine karışıyor dolayısıyla fon elbet “duygusal” olabiliyor.

Sanata yatırımın diğer alternatif yatırım araçları kadar ilgi gördüğünü fark eden Duffy  bu “duygusal varlıklar” fonunu kurmuş.

Sanat eserleri pazarının yıllık

20  ila 25 milyar dolarlık  bir hacme ulaştığını hesap ederseniz yerinde bir karar.

FİYAT YÜZDE 40 DÜŞTÜ

Dünyadaki sanat piyasasını uzman kadrosuyla (fonun direktörlerinden Fatma Türkan-Wille  Sotheby's ve Christie's'in uzmanlarından) iyi izleyen Duffy yeni gelişmelerle ilgili ilginç ipuçları da veriyor.

Dediğine göre, çağdaş sanatta fiyatlar piyasaya giren “spekülatif para”, yeni zenginler nedeniyle epeyi şişmiş.

Anladığım kadarıyla geçtiğimiz yıl Art Basel'da rastladığım Rus milyarder Abramoviç  ve benzerleri fiyatları iyice uçurmuş.

Duffy 'ye göre, Jeff Koons, Damien Hirsch  gibi sanatçıların eserleri için bir dönem koleksiyonerler aylarca kuyruklarda bekliyormuş.

Ne ki, son beş, altı aydan beri fiyatlarda neredeyse yüzde 40'lara yakın bir düşüş olmuş.

Şimdi taşlar yerli yerine oturuyormuş.

Yani sanatla ilgili bir fon kurmanın zamanlaması iyi.

Türkiye'de ise Duffy'nin çizdiği tablonun tam tersi söz konusu.

Burhan Doğançay'ın 2 milyon 2 bin liraya satılan “Mavi Senfoni” tablosundan sonra Contemporary İstanbul'da tanık olduğumuz gibi çağdaş sanat “kanatlandı”.

Şimdilik Duffy'nin sözünü ettiği düşüşten uzağız.