İtalya’ya üfledi
Şişecam’ın Denizli’deki fabrikasında üretilen el yapımı cam ürünleri tasarımın başkenti Milano’daki Paşabahçe Mağazası’nda kapışılıyor. En son Dolce Gabbana’nın ortaklarından Domenico Dolce tam 3 bin bardak almış. Milano mağazasının başarısı üzerine Paşabahçe Mağazaları yurtdışında başka mağazalar da açmaya hazırlanıyor.
DENİZLİ Cam Fabrikası’nda, biri yurt dışında olmak üzere sayıları 50’yi bulan Paşabahçe Mağazaları’nda satılan el imalatı cam ürünler üretiliyor.
Paşabahçe Mağazaları’nda satılan ürünlerin neredeyse yarısı bu fabrikadan geliyor.
Denizli’de 1980’li yıllarda kurulan, 1994 yılında Şişecam Topluluğu’na geçmiş olan fabrikada 500 yıllık bir cam geleneği yaşatılıyor.
Anneannelerimizin cam elma rendelerinden, Çeşm-i Bülbül’e, ünlü isimlerin cam tasarımlarına ve hatta şarabın derecesine ölçebilecek teknolojik sürahiye kadar burada yılda 5 milyon ürün elde üretiliyor.
Denizli Cam Fabrikası’nı önceki gün Paşabahçe Mağazaları Genel Müdürü Esra Tokel ile birlikte gezdik.
1500 sıcaklıkta eritilen cama 1100 derecede iken kalıplara üflenerek nasıl şekil verildiğini, yeni tasarımların cam ustalarının elinde nasıl hayat bulduklarını gördük.
Paşabahçe Mağazaları’nda satılan o renkli cam kuşların teker teker elle yapıldıklarını, Çeşm-i Bülbül sürahilerine teker teker kulp takıldığını düşünün.
İşte bu 500 yıllık üfleme tekniği, cam ustalığı Denizli’deki fabrikadan moda ve tasarımın başkenti Milano’daki Paşabahçe Mağazası’na kadar ulaşıyor.
Geçen yıl Milano Tasarım Haftası açılan mağaza Esra Tokel’e göre büyük ilgi görüyor.
Ünlü Dolce Gabbana’nın ortağı Domenico Dolce’nin geçenlerde mağazaya girerek 3 bin adet bardak siparişi verdiğini gururla anlatan Tokel “Milano performansından memnunuz. Yurt dışında yeni mağaza açma iştihamızı arttırdı” diyor.
2015 yılını yüzde 20’lik bir büyüme ile kapatmaya hazırlanan Paşabahçe yurtdışında Avrupa, Rusya ve Ortadoğu’ya yelken açmaya hazırlanıyor.
Hedef her yıl 1 ülkeye giderek 5 yılda 5 ülkede franchising modeliyle mağaza açmak.
Milano mağazasının, Lombardiya Yatırım Ajansı tarafından “perakende yatırımcı” ödülüne layık görülmesi Tokel’i cesaretlendirmiş.
Denizli Cam Fabrikası’na dönersek, yılda 2 binden fazla yeni tasarım cam ustalarının elinden geçiyor.
Paşabahçe’nin bazı koleksiyonlarında imzası olan, günümüz en önemli endüstriyel tasarımcısı Ron Arad gelip burada çalışıyor.
Nitekim fabrikayı gezerken Arad’ın başka bir ülkede sergilenmek üzere burada yaptığı büyük boy üç adet cam tasarımını gördük.
Denizli’de ayrıca, Crate&Barrel, Kosta Boda, Villeroy&Boch gibi markalar için de üretim yapılıyor.
Ancak şimdilerde cam ustalarının heyecanı Paşabahçe Mağazaları’nın yeni iki koleksiyonu Folklor ve Omnia için.
Latincede “herşey” anlamına gelen Omnia, Tokel’in sözleriyle “Çeşm-i Bülbül, Beykoz, kristal-kesme, nazarlık gibi geleneksel camları modern bir çizgide yorumlayarak dün ile yarın arasında köprü kuracak”.
Türk ve yabancı 18 tasarımcı ile Denizli’de üç cam ustasının 100’e yakın tasarımı için hummalı bir çalışma var fabrikada.
Bir çiple şarabın derecesine ölçecek sürahi Omnia koleksiyonun parçalarından.
Çıraklık geleneği yaşıyor
DENİZLİ Cam Fabrikası’ında 55 tezgahta çıraklarla birlikte 662 kişi üç vardiya halinde 24 saat çalışıyor.
Bahçedeki duvarda bir usta ile genç bir çırağın fotoğrafının üstüne “Bugünden geleceğe. Usta ve çırağı” yazılmış.
Usta, 43 yıldan beri Şişecam’da çalışan ve İstanbul Paşabahçe’deki fabrikadan Denizli’ye gelen Şevki Baykan, çırağının adını bilmiyorum.
Baykan’ı bir Çeşm-i Bülbül’e şekil verirken izlemiştim.
Çıraklık sistemi şöyle işliyor: Mesleği olmayan 17-18 yaşlarındaki çocuklar fabrikada meslek lisesi öğretmenlerinden üç yıllık bir eğitim görüyor. Ustasının yanında mesleği öğreniyor. Askere gittikten sonra tekrar fabrikaya dönüyor. Sonra kendisi usta ve hatta ustabaşı oluyor.
Fabrikada çalışırken gördüğümüz cam ustalarının hemen hemen hepsi çıraklıktan gelmiş.
