Hatay’dan fena halde SOS

TÜRKONFED’in Hatay’a destek toplantısında, bölgenin işadamlarından, bir süre öncesine kadar turizm ve lojistikte  “parlayan yıldız” olan ilimizdeki son durumu öğrendik.
İyi haberden başlayayım.
Hatay’daki kamplarda sayıları 100 bini geçen Suriyeli mültecilerin bazıları “sosyal rahatsızlık” yaratmıştı.
Türkonfed Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kılıçlar’a göre, valiliğin aldığı önlemler sonucu Hatay bu anlamda rahat bir nefes almış.
Ancak iş ekonomiye gelince “Hatay böyle kriz görmedi” diyor Kılıçlar.
Suriye’ye boru ihracatı yapan Kılıçlar’ın bu ülkeden 750 bin dolar alacağı var.
Ne ki mesele sadece Suriye’ye ihracatın durmuş olması değil, transit geçişlerin de durmuş olmasından ötürü tüm Ortadoğu ülkelerine de ihracatın darbe almış olması.
Hataylılar pazarlarını Çinlilere, Hintlilere kaptırmış durumda.
“Kamyon yerine ro-ro ile nakliye pratikte işlemiyor. Katma değeri yüksek bir ürün taşımıyoruz. Kâr marjı düşük bir ürün için ro-ro’ya 3 kat fazla ödemek mantıklı değil”.
Aşağıdaki tablo Hatay SİAD Başkanı Gülay Gül’ün verdiği ihracat rakamlarından
Hatay’dan Suriye’ye ihracat
2010 Temmuz 12.5 milyon dolar
2011 Temmuz 13.5 milyon dolar
2012 Mayıs 6 milyon dolar
2012 Temmuz 3.3 milyon dolar
Hatay’da iflasların başladığını belirten Gülay Gül “Nakliyenin yanı sıra turizm hareketi neredeyse durdu. Dolayısıyla turizm yatırımları ortada kaldı. Turizmin tetiklediği onlarca işkolu durgunluktan etkilenmiş durumda” diyor.
10 milyon dolarlık tekstil yatırımı da kaderine terk edilmiş.

İHALELERDE POZİTİF AYRIMCILIK

Peki Hatay’dan gelen bu SOS çığlıkları karşısında öneriler nedir?
Gülay Gül sayıyor:
- Devlet ihalelerinde bölgemiz şirketlerine pozitif ayrımcılık.
- Vergi, Bağkur, SSK ödemelerinde bir yıl faizsiz erteleme
- Turizm şirketlerinin Hatay’a yönlendirilmeleri. Burada savaş yok, hayat normal akışında.
- Büyük organizasyonların Hatay’da yapılmasının sağlanması.
Tam bu noktada bir parantez açıyorum.
2001 saldırısından sonra Dünya Ekonomik Forumu “dayanışma” maksadıyla 2002 zirvesini New York’ta yapmıştı. Hatay için böyle bir strateji izlenebilir.
TÜRKONFED Başkanı Süleyman Onatça da zor durumdaki şirketlere 1 yılı ödemesiz ve uzun vadeye yayılmış düşük faiz-li kredi olanağı sağlanabileceğini söylüyor.
Suriye’den alacakları olan şirketlere ise alacaklarına karşılık faizsiz kredi verilebileceğini söylüyor.
Kılıçlar’a göre, IMF 5 milyar dolar, Mısır’a ise 1 milyar dolar borç veren hükümet Hatay’a da kesenin ağzını açabilir.

Yılmaz: Kalkınma Ajansları’na 20 bin proje başvurusu var

TÜRKONFED ile Hatay’dan önce “bölgesel kalkınmayı” konuşmak üzere Adana Çukurova Üniversitesi’ndeydik.
TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner’in de katıldığı toplantıda TÜRKONFED’in ilgi alanındaki Kalkınma Ajansları masaya yatırıldı.
Soru şu: Bölgesel farklılıkları ortadan kaldırmak için devreye giren ajansların daha etkin çalışmaları için ne yapılabilir?
OECD Bölgesel Kalkınma Politikası Bölümü Başkanı Joaquim Oliveira Martins’in önerileri önemliydi.
Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın “Kalkınma Ajansları sivil toplum örgütleri, üniversitelerle strateji geliştirecekler. Artık Ankara’da oturan biri Adana için neyin yararlı olduğunu karar vermeyecek” sözlerinin altını çizelim.
Yılmaz’a göre, Kalkınma Ajansları’na 20 bin proje başvurusu yapılmış, bunlardan 4 bini kabul edilmiş.