Beslenmede ‘yoyo etkisi’ne dikkat

DÖNEMSEL DEĞİL HER ZAMAN SAĞLIKLI BESLENİN

- BAYRAM sofrasında fazlaca yemenin pişmanlığı ile soruyorum, nasıl gidecek bu kilolar? Var mı ‘mucizevi’ bir formül?



Keşke olsa ama yok! Temel prensip her zaman sağlıklı beslenmek olmalı. Bunu bir yaşam şekline dönüştürürsen, ‘Yaz geldi, diyete gireyim’, ‘Bayram geçti, bir şok diyet yapayım’ gibi dönemsel sıkıntılara sokmak zorunda kalmazsın kendini. Kilo ile alakalı olarak bir problem de şu. Sosyal medya ve fenomenlerin etkisi ile hele de genç kadınlar 36 beden olmak için çırpınıyor. Herkes 36 beden olamaz, olacak diye de bir durum yok! Önemli olan ideal yağ ve bel çevresine sahip olmak.

AYNI PANTOLONA GİREMEDİĞİNİZ O AN

- Peki, nedir ideal bel ölçüsü?

İdeal bel ölçüsü yaşa, hastalıklara, cinsiyete, menopoz gibi dönemlere göre bile farklılıklar gösteriyor. Ama DSÖ verilerine göre sağlıklı erkeklerde ortalama 94 cm, kadınlarda 80 cm altında olmalı. Hep aynı kiloda olmak da sağlıklı olduğunu göstermez. Diyelim, merdiven çıkmakta zorlanıyor, yürürken nefes nefese kalıyorsunuz. Bu, yeterli kasınız yok demektir. Yani 60-70 kilo olup, yağlı bir vücuda sahip olmak da sıkıntılı. O nedenle düzenli olarak bel çevrenizi ölçmenizi; göbek deliğinizin hemen üzerinden olacak şekilde, öneririm. Ya da esnemeyecek bir kıyafetiniz; mesela bir kot pantolon ile, kalınlaşıp kalınlaşmadığınızı kontrol edin. Aynı pantolona giremediğiniz zaman alarm zilleri çalsın!



SAĞLIKLI KİLO VERMENİN 3 ŞARTI

- Bayram bir geçsin, yaparız bir şok diyet! Etkili olmaz mı?

Ah o hızlı, ‘bir ayda 10 kilo’ verdiren diyetler, detokslar, tek tip beslenmeler... ‘Dur şu yaz geçsin, kışın nasıl olsa bol bol yeriz’ zihniyeti... En tehlikelisi bu. Böyle yaparak bedenimize daha çok zarar veriyor, hastalıklara davetiye çıkarıyoruz. Bu, ‘Kilo al, ver, al, ver’ durumuna ‘yoyo etkisi’ denir. Bu durum bedeni hem yoruyor hem şoka sokuyor. Onun yerine belli başlı kurallara dikkat edeceğiz:

1. Porsiyon kontrolü: Kaç tabak yedin? Kilo kontrolünde en önemli soru bu olmalı. Bir oturuşta 2 tabak sütlaç, koca tencere dolma yenmez. Yemek yerken uygun boyutlarda tabak seçimi yapılmalı. Yemeği küçük tabak yerine büyük bir tabağa koyarsanız gözünüze az gelebilir. ‘Ben bu kadar yemek ile doymam’ düşüncesine kapılırsınız. Yemeğe başlamadan önce kendinize özel bir tabak da hazırlayabilirsiniz. Böylelikle ne kadar yediğinizi bilirsiniz.

2. Ne sıklıkta yiyorsunuz? Sorun bu soruyu kendinize! Bir öğünü atlayıp diğer öğüne kadar aç bilaç dolanıyor sonra bir oturuşta çorbası, yemeği, pilavı, tatlısı ile yükleniyor musunuz mideye? Yapmayın. Az az ama sık yiyin. Meyve, az biraz fındık, ceviz ya da yoğurt ile ara öğün yapın.

3. Rengârenk beslenin: Yemek çeşitliliği de kilo kontrolünde çok önemlidir. Masanızda her renk besin olsun, mevsimine göre bol yeşillikler, sebze, meyve tüketmek çok önemli.

TEMİZ GÜN ŞART 

- “Diyelim, bu hafta çok kötü beslendiniz. Muhakkak telafi edin. Bu telafi kendinizi aç, susuz bırakarak ya da sadece sebze suları içerek veyahut tek tip beslenerek olmasın ama. ‘Temiz gün’ yapmak şart. Nedir,bu? Bol yeşillik, ceviz, az yağlı peynir ve sade omletli bir kahvaltı, öğlen bir kâse çorba, salata, akşamüzeri bir avuç kuruyemiş ya da meyve ile ara öğün, akşam 3-4 köfte, bol yeşillik, yanına az sebze yemeği ve yatmadan önce de bir bardak bitki çayı. Ve en az 2.5 litre su için.”

HASTALIKLAR BESLENME İLE İLİŞKİLİDİR

- MEME kanseri sürecimde öğrendiğim bir gerçek vardı ki o da hastalıkların beslenme ile sanıldığından daha çok alakalı olduğu. Bir kez daha üzerinden geçelim mi?



Kanser başta, birçok hastalık yüzde 10 genetik, yüzde 90 da beslenme ve çevresel faktörlerle alakalı. Bugün eve bir bulaşık makinesi alıyorsunuz ve ömrü uzun olsun diye de en iyi deterjanı koyuyor, bakımını eksik etmiyorsunuz. Vücudun da bir makine! Aynı özeni gösteriyor musunuz? Bunu muhakkak sorgulayın. Kendine iyi bakmak sadece sağlıklı beslenmekle de olmaz. Mental olarak kafayı da temizlemek şart. Ayrıca:

* Yatağa erken gideceğiz. Sorunlarımızı, kaygıları yatağımıza taşımayacağız. İster dua edin ister meditasyon yapın ama önce rahatlayın.

* Yapamıyorum’, ‘Zamanım yok’ gibi bahaneleri hayatınızdan çıkarın. Dışarı çıkamıyorsunuz diyelim. TV karşısında oturmak yerine evin içinde yürüyerek izleyin dizinizi mesela.

* Bol bol su için. Gün içerisinde 2.5- 3 litreyi tamamlayın. Eğer çok ağır bir ilaç içmiyorsanız, tüm gün idrar rengi
şeffaf olmalı. Değilse yeteri kadar içmemişsinizdir. Burada sinyal başlar.

* Beraber yaşadığınız herkes bu yolculukta ya size yardımcı olsun ya da sizinle bu yolculuğa katılsın... Yoksa sadece sizin alışkanlıklarınızı değiştirmeniz yetmez.

* Dağıtın, paylaşın. ‘Atılmasın’ diye yemek yerine komşunuza, arkadaşlarınıza dağıtın ya da hiç tanımadığınız insanlarla paylaşın.

Söyleşinin tamamını izlemek için: https://www.youtube.com/watch?v=Jy1Y0OSRrYQ