Makedonya ve Türkler

Makedonya Türk Demokratik Partisi Genel Başkanı Dr. Kenan Hasip, ‘Partimizin felsefesini tamamen değiştirdik. Artık Avrupa kriterleri temelinde bir partiyiz. Eskiden sadece Türklük derdik. Şimdi eski manada bir milliyetçilik yapmıyoruz. Biz Makedonya Türklerinin partisiyiz, vatandaşlık haklarımız ve sorumluluklarımız önde geliyor. Ayrıca, bu devletin tüm vatandaşlarına da kapımız açık’ diyor.

Genel Sekreter Engin Musli de, ‘Zaman bastı’ diyerek Dr. Hatip’i doğruluyor.

Gerçekten de Makedonya’da zaman basmış. Yani Makedonya, Türkleri ile beraber zamana, değişime ayak uydurmuşlar.

Dar milliyetçiliği bırakıp, bütün Türk örgütlerini Makedonya’nın kalkınması ve Makedonya Türklerinin eşit haklarının güvence altına alınması hedefinin etrafında tek parti çatısı altında birleştirmişler.

Şarık Tara’nın girişimi ve Avrupa Birliği’nin desteğiyle düzenlenen Güneydoğu Avrupa Zirvesi 2005’in sonuç bildirisinde, bölgeyi bağımsızlık sonrası yıllarda kana bulayan etnik çatışmalara son verilmesinin karara bağlanması da bunun işareti. Evet hálá sorunlar var, Kosova’nın bağımsızlık ısrarı, Karadağ’ın önümüzdeki yıl Sırbistan’dan ayrılma isteği devam ediyor. Endişe verici boyutlara varan işsizlik, (iki milyon nüfuslu Makedonya’da 400 binin üzerinde işsiz var) sorunları derinleştiriyor ama Balkanlar’da demokrasi ve eşitlik anlayışı derinleşiyor.

* * *

DR. Kenan Hasip ile Üsküp’te soğuk bir öğleden sonra, konferansın yapıldığı Aleksandar Palace’ın lobisinde görüşüyoruz.

Eşit haklar gerçekten sağlandı mı?

Eskiye göre durum değişmiş. Aslında üç yıl önce ülkede Arnavutların ayaklanması ile yaşanan etnik çatışmalardan sonra Fransız hukukçu Badinter’in hazırladığı Ohri anlaşmasında Türk azınlık, iktidar paylaşımı sürecinde hak ettiği ağırlığa sahip olamadı. Makedonlar ve Arnavutların ağırlığı belirledi anlaşma çerçevesini. Aynı Kosova Türklerinin başına gelen gibi.

Ama şimdi iktidarda olan koalisyon hükümeti, Türklere hem Maliye Bakan Yardımcılığını vererek, hem de bürokraside daha fazla sayıda Türk kökenli Makedon vatandaşının istihdam edilmesini sağlayarak, kucaklayıcı bir siyasetten yana tavır koymuş. Anayasa Mahkemesi’nde ilk kez bir Türk hakim de görev yapıyor artık.

Son olarak da, kimliklerinde isimlerinin Kiril yerine Latin harfleriyle yazılması kabul edilmiş. Türklerin isimleri bundan sonra Türkçe harflerle yer alacak kimliklerinde. Yani Husmen değil Hüsmen yazılacak.

Bu, Balkanlarda bir ilk.

* * *

SORUNLAR yok mu, eğitimden işsizliğe kadar, Türklerin çok büyük soruları var. Hükümetle imzaladıkları anlaşmanın tam olarak uygulanmaması sonucu, bugün yapılacak olan yerel seçimlerde, seçim yasasından kaynaklanan ciddi sorunlar var. Hakça temsil sorunları var.

Ama Dr. Kenan Hasip, ‘Ben Türklerin buradaki geleceğinden umutluyum. Gençlerimiz Türkiye’de üniversiteye gidiyorlar fakat artık orada kalmıyorlar. Gelip burada vatanlarında etkin olmak istiyorlar. Bizim de kadrolarımız gelişiyor. Biz de artık sorunlarımızın Avrupa Birliği’nde çözümleneceğine inanıyoruz ve Makedonya’nın AB’ne üyeliğini istiyoruz’ diyor.

Balkanlar artık Avrupa’ya bakıyor. Dr. Hasip, benim ‘Eskiden Türkiye’ye bakılırdı’ diye düşündüğümü hissetmiş olacak ki hemen ekliyor, ‘Türkiye’nin AB yolu da Balkanlar’da geçer.’