Paylaş
Bugün Yunanistan Başbakanı Miçotakis Ankara’ya geliyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la Başbakan Miçotakis’in görüşmesi Ege ve Doğu Akdeniz’de bitmek bilmeyen gerilime, sorunlar yumağına bir çözüm olacak mı?
İki lider görüşme öncesi açıklamalar yaptı. Miçotakis, Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir’e konuştu. Erdoğan ise Kathimerini gazetesine açıklamalar yaptı.
Aslına bakarsanız; Görüşme öncesinde Erdoğan’ın bir Yunan gazetesine, Miçotakis’in de bir Türk gazetesine demeç vermesi; Ve bu demeçlerin aynı gün yayınlanması bile karşılıklı iyi niyet beyanlarının en açık şekilde Türk ve Yunan halklarıyla paylaşılması anlamına geliyor. Ki bu da barış, huzur ve işbirliği için iki ülke liderinin kararlı olduğunu gösteriyor.
Peki bu açıklamaları yan yana koyup karşılaştırınca ortaya nasıl bir manzara çıkıyor?
Ege’de barış ve huzur için umutlu olmalı mıyız?
İki açıklamayı da önüme alıp satır satır karşılaştırdım. İşte sonuç...
KONUŞARAK ÇÖZÜM
-İki lider de bardağın dolu tarafına bakmak istiyor.
-İki lider de “önce her düzeyde diyalog” diyor.
-İki lider de sorunları kabul ediyor ve çözümü konuşmakta buluyor.
Örnek vermek gerekirse;
Başbakan Miçotakis şöyle diyor: “Birbirimiz hakkında konuşmak yerine birbirimizle daha fazla konuşmalıyız.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklaması: “Açık yüreklilikle tüm konuları bir arada konuşup çözüm yolunda adımlar atabiliriz. Ertelemek sorunları çözmüyor, bunların üzerlerine cesaretle gidip çözüm iradesini ortaya koymak gerekir.”
LİDERLERİN ŞU SÖZLERİNDEKİ TARİH VURGUSUNA DİKKAT
Erdoğan: “Bizler, Türkiye ve Yunanistan olarak sadece aynı coğrafyayı değil, birçoğu tarihsel boyut taşıyan ortak unsurları da paylaşıyoruz. Tabii ki aynı düşünmediğimiz konular bulunuyor, fakat uzlaşabileceğimiz başlıkların da sayısı az değil.”
Miçotakis: “Yunan-Türk ilişkileri karmaşıktır; tarih ve duygularla doludur. Bu asla değişmeyecek. Değiştirebileceğimiz şey bakış açısıdır. İmkânsız bir bulmacayı görmek yerine, pozitif bir gündem geliştirmeye odaklanmalı ve iki ülke ve halkları arasında işbirliği aramalıyız.”
ULUSLARARASI HUKUK VURGUSU
Liderler iki ülke arasındaki en keskin sorunları cevaplarken tek bir noktaya odaklanıyor. Uluslararası hukuk ve iyi niyet.
Miçotakis: “Yunanistan anlaşmazlıkları her zaman iyi niyetle, uluslararası hukuk ve iyi komşuluk ilişkileri doğrultusunda diyalog yoluyla çözmektedir. Yunanistan kimseyi tehdit etmiyor. Ve şunu bir kez daha vurgulamak isterim ki; biz düşman değil, komşuyuz.”
Erdoğan: “Önceliğimiz bellidir. Uluslararası hukuka uygun, barışçıl yöntemlerle çözüm bulma yaklaşımımız sorunları ortadan kaldırmanın anahtarıdır.”
DENİZ PARKLARI MESELESİ
(Yunanistan geçtiğimiz günlerde Ege’de bazı deniz alanlarını çevre amacıyla deniz parkı ilan edeceğini açıklamış ve Türkiye buna karşı çıkmıştı...)
Miçotakis: “Tamamen çevresel bir girişim için çok fazla tartışma yapıldığına inanıyorum. Ülkelerimiz iklim değişikliği gibi ortak zorluklarla karşı karşıya ve bu bir işbirliği meselesi olmalı. Yunanistan, Türkiye ile iyi ilişkiler kurmak istiyor. Ve son aylarda ilişkilerimizde somut bir ilerleme kaydedildi; ben bu yolda devam etmeye ve daha da ileriye gitmeye hazırım.”
Erdoğan: “Oldubittilerden uzak bir perspektifle ve çözüme inanmış bir yaklaşımı benimseyerek bu meseleleri konuşabiliriz. Ancak, bu zemine ‘ben yaptım oldu’ anlayışı en büyük zararı verir. Türkiye olarak çevre konusunda ne kadar hassas olduğumuz herkesin malumudur. Fakat bunun kullanışlı bir paravan olarak görülmesi ve başka tartışmalı durumların onun arkasında bir şekilde gizlenmeye çalışılması doğru olmaz.”
ENERJİ VE DENİZ YETKİ ALANLARI
Miçotakis: “Doğu Akdeniz’de barış ve güvenlikte yeni bir dinamiği ortaya çıkaracak olan Ege ve Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanlarının sınırlandırılması meselesiyle ilgili farklılığımızı halledeceğimizi umuyorum. Dileğim şu ki, bundan on yıl sonra ilişkilerimizde yeni ve kalıcı bir sayfa açmış olacağız: Gerginlik ve kriz olmadan, dürüstlüğe, karşılıklı saygıya ve anlayışa dayalı bir sayfa.”
Erdoğan: “Diğer taraftan bize göre enerji bir çatışma alanı değil, bir işbirliği alanıdır. Bunun için pozitif bakış açısı ile meseleye yaklaşmak yeter de artar bile. Gerginlik ile bir yere varılamaz. Kışkırtmalara kapılmanın kimseye faydasının olmadığı anlaşılmalı ve makulde buluşmanın yolları aranmalıdır.”
ATİNA BİLDİRGESİ VE YENİ DÖNEM
İki lider de Atina Bildirgesi’nin gelecek için ne kadar umut verici olduğunu anlatıyor.
Erdoğan: “Atina Bildirgesi, imzaladığımız anlaşmalar, protokoller onlardan sadece birkaçı. Bunlara yenilerini eklememizin önünde engel yok. Sadece bizler değil, bakanlar ve bürokratlar düzeyinde de gayet iyi ilişkilerin tesis edildiğini söyleyebilirim. Yani neticede birçok kademede iletişimimiz memnuniyet verici ve bunun olumlu manada ileriye taşınması da gayet mümkün.”
Miçotakis: “Dürüst bir şekilde tüm kanallar açık kalmalıdır. Yol haritası ortada ve biz de onu takip ediyoruz. Geçen aralık ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ‘Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Atina Bildirgesi’ni imzalamak ilişkilerimizde ileriye doğru atılmış önemli bir adımdı.”
SORUNLAR TOPTAN ÇÖZÜLÜR MÜ
Peki bu görüşme ya da birkaç görüşmeyle bütün sorunlar çözülür mü? Elbette hayır.
Bunu zaten liderler de söylüyor. Ancak yaklaşık 1 yıldır Ege üzerinde iki ülke savaş jetlerinin “it dalaşı” yapmamaları, uçaklara radar kilitlenmesi olmaması bile iyi niyetin bir ölçüsü olmalı. Bu gelişmeler, iki ülkenin Ege’deki tatbikatları azaltacağı, Navtex ilanlarının seyreleceği günleri getirebilir mi?
Umarım öyle olur.
Bu açıdan bakınca; Yunanistan Başbakanı Miçotakis’in Ankara ziyareti, iki ülke arasındaki olumlu gelişmelerin hızını artıracak gibi gözüküyor.
MİÇOTAKİS’E BRAVO
Bu noktada ülkesindeki muhalefetin bütün baskılarına rağmen;
“Pozitif açıklamalarla” yaptığı bu Ankara ziyareti için Yunan Başbakanı da kutlamak gerekiyor.
Bugün izleyeceğimiz bu tarihi görüşme öncesi ilk izlenimleri;
İki liderin gazetelere yaptığı açıklamalardaki şu ortak vurguyla bitirelim: “Düşman değil, komşuyuz...”
Paylaş