PaylaÅŸ
Başarı ve başarısızlık.
Bir şirket ya uçuyordur ya da batıyor...
Bugün Referans’ın manşetine taşıdığımız Esat Edin’in hikayesi hem baş döndürücü bir başarı hem de hüzünlü bir batış hikayesi.
Aslında hikayenin baÅŸarı kısmı üniversitelerde ‘örnek vaka’ olarak tezlere bile konu oldu. Fakat hikayenin devamını, daha doÄŸrusu ‘parlak ve hüzünlü’ filmin tamamını ilk kez burada okuyacaksınız.Â
Her şey Yale Üniversitesi İşletme Bölümünden mezun genç girişimci Esat Edin’in 1986 yılında İstanbul’un dışında bir köy için kurduğu hayalle başlıyor.
Belgrat Ormanı’nın kenarında, tarihi su kemerlerine yaslanmış ‘kuş uçmaz kervan geçmez’ bir köy olarak kendi halinde yaşayıp giden Göktürk, Edin’in gözünde geleceğin en prestijli sosyal yaşam alanı projesiydi.
Edin’in gözünde diyorum çünkü o tarihte yolu bile olmayan Göktürk’ün geleceğine Esat Edin’den başka kimse inanmıyordu.
Fakat Edin inanmakla kalmadı ailesini ikna ederek Kemer Yapı ve Turizm’in başına geçti.
Böylece Türkiye’ye Avrupa’da bile bir çok ödül getirecek olan geleceğin statü sembolü sosyal yaşam projesi hayata geçmiş oldu.
Golf sahaları, haraları, tenis kortları, orman ve göletlerin yanı sıra geleneksel Türk mimarisini modern bir anlayışla yorumlayan tasarımıyla herkesin dikkatini çekti.
Dünyaca ünlü 20 mimar projeye katkı yaptı.
Daha proje tamamlanmadan 1992 yılında İtalya’da düzenlenen ‘Avrupa için bir vizyon’ sergisinde ‘Türkiye’de şehir planlamasına Avrupalı bir yaklaşım getirdiği için’ ödüle layık görüldü.
Yaklaşık 5 bin kişilik yaşam alanıyla sadece Türkiye’de değil yurt dışında da ‘statü sembolü vizyoner bir proje’ olarak anılmaya başlandı.
Dahası her bölümde farklı mimari özellikler taşıyan villalardan oluşan ve bugün değeri birkaç milyar doları aşan Kemer Country, bir zamanlar ‘hangi aklı başında insan milyonlarca dolar ödeyip bu dağ başında yaşar’ denilen Göktürk köyünü, İstanbul’un en hızlı gelişen konut bölgesi haline getirdi.
Yatırım uzmanlarının minik bir şehre dönüşen Göktürk beldesi için bugün biçtikleri değer 50 milyar dolar.
Peki neydi hiç yoktan milyar dolarlık projeye dönüşen Kemer Country’nin sırrı?
Dedim ya üzerine bir çok tez yapıldı.
Ben size uzun uzun akademik izahlar yapmak yerine Esat Edin’in hayalinin püf noktasını aktarayım: ‘Şehirli insana uygun modern köy yaşamı.’
Zaten bu yüzden projenin İngilizce adı Kemer Country, Türkçesi Kemerköy.
Göleti, ormanı, çeşmesi, meydanı, harası, patikası ile tam bir köy.
Fakat bu köyde traktörler yerine golf arabaları, çamurlu yollar yerine Arnavut kaldırımları, kerpiç evler yerine ahşap ve taşın en güzel örneklerinin sergilendiği cumbalı konaklar yer alıyor.
Şehir yaşamından sıkılmış üst gelir gurubuna ait insanlar, 5 milyon dolarları bulan fiyatlarla ev alıyor.
Peki böylesine başarılı bir proje nasıl oluyor da bugün yaratıcısı açısından batma noktasına geliyor.
Bence hikayenin bundan sonrası en az başlangıcı kadar ibretlik, bir o kadar da hüzünlü.
Aslında herşey Esat Edin’in bu muhteşem projeyi hayata geçirirken işin finansman bacağını sağlam tutmaması ile başlıyor.
Fikir iyi, proje iyi, uygulama iyi fakat finansman krizi hem 1994’te hem de 2001 de gelip Esat Edin’in kapısını çok sert bir biçimde çalıyor.
Kemer Yapı Yönetim Kurulu Başkanı olarak Esat Edin fikri satmak konusunda gösterdiği başarıyı, finansman yönetiminde maalesef gösteremiyor.
Bu arada hayalinin peşinde kontrolsüz ve kimi zaman kuralsız büyümeye devam ediyor. Taa ki önceki hafta çok trajik bir biçimde karısını kanserden kaybedene dek.
Finansal sorunlar ve arka arkaya yaşadığı kayıplar Esat Edin’i 55 milyon dolarlık borca karşılık Kemer Grup’taki hisselerini devre zorluyor.
Tezlere konu olan, ünü Türkiye sınırlarını aşan milyar dolarlık başarı hikayesi hüzünlü bir batışla yeni sahibine devredilmeyi bekliyor.
Esat Edin’in ‘parlak ve hüzünlü’ hikayesi, son 5 yılda patlama yaşayan şu sıralar inişe geçen gayri menkul sektörüne çift taraflı ışık tutuyor.
Siz siz olun sadece başarı ya da başarısızlık hikayelerine kulak vermeyin.
Çünkü günümüz iş dünyasında başarı ve başarısızlık birlikte kol gezdiriyor.
PaylaÅŸ