Paylaş
Üretici endeksi, tüketici güven endeksi, borsa endeksi, sanayi endeksi, metal endeksi, petrol endeksi, gıda endeksi, kuru yük taşımacılığı endeksi vs.
Hatta 2005 yılında Bhutan kralı Jigme Singye bütün dünyaya Gayri Safi Milli Hasıla yerine Gayri Safi Mutluluk Endeksi bile önerdi.
Ama ben yine de perakende sektörünün nabzını tutmaya çalışırken “Balyoz Endeksi” ile karşılaşabileceğimi tahayyül etmemiştim.
Sağ olsun Mehmet Nane ettirdi...
* * *
Teknosa Genel Müdürü Mehmet Nane’nin bir şapkası daha var.
Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) Başkanı.
Eğer Türkiye’de ekonominin özellikle de perakende sektörünün nabzını tutmak istiyorsanız kapısını çalacağınız ilk kişilerden...
Çünkü hem tüketim alışkanlıklarına dair çok renkli gözlemleri var hem de 200 milyar dolarlık organize perakende sektörünün her türlü verisine sahip.
AMPD ve Nielsen beş yıldır düzenli olarak Perakende Endeksi yayımlıyor.
Sektörde ne olup bittiğini, insanların ne zaman harcama moduna girip ne zaman frene bastıklarını gün gün izleyebiliyorsunuz.
Mesela yılbaşı, sevgililer günü ve bayramlarda yaşanan “tüketim çılgınlığını” bu endekse bakınca çok net görüyorsunuz.
Ya da okulların açılması, sömestr tatili, aybaşı aysonu farkını...
Hatta kriz ve kriz tedbirleri bile zikzak çizen endeks eğrisinde açıkça görülüyor.
* * *
Fakat tüm bunların dışında Mehmet Nane Perakende Endeksi’nde uzun bir süredir bir faktör daha gözlemlemeye başlamış.
Her zaman ki renkli üslubuyla şubat sonu-mart başı arasındaki iniş çıkışı gösterdi.
22 Şubat’ta perakende sektörünün cirosu her türlü mevsimsellikten arındırıldıktan sonra % 20 düşmüş. Anlam verememişler...
Tam normale dönerken 26 Şubat’ta küt tekrar % 20 aşağıya inmiş.
İşin sırrı çözülmüş...
* * *
“Ne oldu o tarihlerde?” diye sordu...
Ben tabii IMF’den Yunanistan krizine her türlü iç ve dış ekonomik gelişmeye konsantre olduğum için ne dediysem beğendiremedim.
Pes ettiğimi görünce gülerek “Balyoz etkisi” dedi.
Grafikten 1. ve 2. Balyoz operasyonunun başladığı günü gösterdi.
Hakikaten de kuvvet komutanları dahil onlarca askerin gözaltına alındığı her iki operasyonda endeks % 20 aşağı inmiş.
Operasyonların tüketiciler üzerindeki etkisi üç gün sürmüş.
“Peki bunu geriye doğru götürsek ve 12 ayrı Ergenekon dalgası için endekse yeniden baksak yine aynı sonuç çıkar mı?” dedim, “Hiç şüphen olmasın” dedi.
Zaten endeksteki anlık aşağı yönlü kırılma Nane’nin dikkatini Ergenekon operasyonlarıyla birlikte çekmeye başlamış.
Benzer bir etkiyi kapatma davası sürecinde de gözlemlemiş.
Yanlış anlaşılmasın.
Nane’nin ne operasyonlara ne de hukuki sürece ilişkin bir itirazı var.
O sadece hem yönettiği şirket hem de sektör açısından olan biteni doğru analiz etmeye çalışıyor.
“Bundan sonrasını nasıl görüyorsunuz?” soruma tek kelimeyle “Sisli” cevabı verdi.
“Her şeye rağmen birbirimizi görüyoruz ama önümüzü göremiyoruz...”
Perakende sektörü en azından haftalık bazda önünü görebilmek için sis lambası niyetine “Balyoz Endeksi” kullanıyor, ilgilenenlere duyurulur...
Paylaş