Bodrum'dan doğan bir özel Türk 'Lirası'

Ekonomi tarihimizde ilk defa bir şahsın Bitcoin hesabına haciz kondu...

Bunun anlamı şu...

Artık hepimizin hayatında “Bitcoin” denilen bir para var...

Aslında bu para cebimizde...

Tek farkı ceket cebinde değil cep telefonumuzda olması...

Üç yıla yakın bir süredir bir insan arıyorum...

Bana çok basit biçimde “Bitcoin nedir” anlatsın...

Bir de “Blockchain” nedir onu anlatsın...

Kime sorduysam, benim anlayabileceğim şekilde anlatamadı bunu...

Ama birçok kişi de bana şunu söyledi:

“Bunu sana anlatsa anlatsa bir tek Çağdaş Çağlar anlatabilir...”

İşte o kişiyi aradım, buldum ve bugün bir podcast sohbetle ona her şeyi soracağım.

Böylece belki çoğunuzla birlikte bu iki yeni kavramı öğrenebileceğiz...

1) 4 ÜLKEDE 7 ÜNİVERSİTEDE OKUYUP ‘BİTÇİ’ OLAN BODRUMLU BİR GARAJ ÇOCUĞU

ÇAĞDAŞ Çağlar kimdir diye sorarsanız benim vereceğim cevap şu:

“Türkiye’de kripto parayı icat eden kişi...”

Türkiye’nin ilk kripto para şirketinin kurucusu. Bodrum’da inşaat işleri yapan bir babanın oğlu. Önce İsviçre’ye gidiyor okumak için.

Oradan Amerika, İngiltere, İtalya... Yani 4 ülkede 7 üniversiteye devam ediyor.

Ama asıl ilgisi “dijital teknoloji...”

Yani ailesinin “garaj çocuğu” olmak istiyor ve 2018 yılında “Bitçi Teknoloji” şirketini kuruyor.

Türkiye’nin belki de ilk özel para basan merkezi olan “Blockchain” şirketini açıyor...

Arkasından resmen ilk özel “kripto” parasını çıkarma aşaması geliyor...

Yani bir tür “Dijital Merkez Bankası” gibi oluyorlar.

Sonra da kendi özel kripto borsasını kuruyor.

Ama durun önce şu “Bitcoin” nedir... “Blok zinciri” nedir onu hep birlikte bir anlayalım.

2) BLOKCHAIN SABİT KALEMLE YAZILMIŞ BİR BAKKAL DEFTERİ

Bana, dünyanın en aptal insanına anlatır gibi anlatır mısın. Bitcoin nedir? Kripto para nedir? Blockchain nedir?

“Bitcoin bir tür kripto para. 2009’da Bitcoin adıyla çıktı. Blockchain ise Bitcoin’in arkasındaki program. Yani yazılım. Ama Bitcoin’i anlamak için Blockchain’i anlamak lazım. Blockchain dağıtık veri taban yapısı. Yani bir bilgisayarda bulunan verinin aynı anda, aynı şekilde birden fazla bilgisayarda da bulunması. Bu bilgisayarlar çok güçlü şifrelenme yöntemleriyle şifreleniyor. Kırılması çok zor. Bir tanesi kırılsa da her bilgisayarda aynı bilgi olduğu için kırılan bilgisayar sistemden kopuyor, kırılmayanlar birbiriyle devam ediyor. O yüzden sistemin çökme şansı, kırılma şansı ve en önemlisi değiştirilme şansı yok. Mesela devlet kayıtlarından tutun, bildiğiniz bütün her sistem, kişi veya kişiler tarafından değiştirilebilir. Blockchain’de değiştirilemez, ne yazıldıysa o, o şekilde kalır. Sadece yenisi eklenebiliyor. Değiştirilemediği için, kanunları kuralları değiştirilmediği için daha güvenilir, hack’lenemediği için daha güvenilir bir sistem oluyor.”

3) BİTCOİN BİR PARA DEĞİL 21 MİLYON ADET KREDİ

“Bitcoin dediğimiz şeye gelince. Para dediğimiz şeyi aslında merkez bankaları yaratıyor. Ama şöyle bir gerçek var. Para dediğimiz şeyin % 97’si aslında dijital. Mesela Türkiye’de banknot olarak gördüğün dolar Türkiye’deki bütün doların sadece yüzde 20’si. Geriye kalan % 80’i dijital. Hiçbiri de gerçek değil. Yani aslında biz çoktan görünmeyen bir para sistemine geçtik.”

Ama yine de dolar deyince aklımıza bir birim geliyor. Bir dolar eşittir 8 küsur Türk Lirası. Bitcoin ne? Nedir değeri bunun ben hiçbir şey anlamıyorum.

“En basit şekliyle anlatayım. Bitcoin aslında bir para değil kredi. Bütün dünyada sadece 21 milyon adetle sınırlandırılmış bir kredi. Sizin 1 Bitcoininiz varsa bu demektir ki, dünyadaki 21 milyondan bir adedin sahibi sizsiniz.

Buna dolarla değer biçiliyor. Şu anda 50.000 $’lara, 57.000 $’lara geldi.”

4) ASLINDA O PARA CEBİNİZDE AMA YANKESİCİLER BUNU BİLMİYOR

“Hayır o para cüzdanınızda. Ama ceketinizin cebindeki cüzdanda değil, cep telefonunuzdaki blok zincirinde ve merak etmeyin hiçbir yankesici onu sizden çalamaz. Çünkü o para dijital cüzdanınızda bir bilgi olarak duruyor, sizden başka hiç kimsenin değiştiremeyeceği bir yatırım aracına dönüştü.”

Bitcoin almak istiyorum ben. Nasıl alacağım?

“Alım-satım platformları var, borsa dediğimiz. Mesela bizim ‘Bitci.com’umuz var. Diğer rakiplerimiz de var. Bu platformlardan alabilirsiniz. Ya da soğuk cüzdan denilen cüzdanlarda kişiler arasında hiçbir aracı firmaya gitmeden de alım-satım yapabilirsiniz. Yani ben size direkt Bitcoin de satabilirim. Ya da benim borsama gelip işlem yapıp birçok farklı insandan alıp satabilirsiniz.”

5) 5 BİNDEN FAZLA KRİPTO VAR AMA BAZILARI ÇÖP PARA

O zaman ikinci adıma geçelim. Döviz büfesinden dolar alırken Türk parası veriyorum. Bitcoin alırken karşılığında ne ödüyorum?

“Türkiye’de şu anda borsa olarak Türk Lirası’yla, dolarla ve Euro’yla da alabiliyorsunuz. Başka bir kripto parayla da alabiliyorsunuz. Şu anda kabul görmüş 5 binden fazla kripto para var. Çoğu tabii geleceği olmayan, çöp dediğimiz kripto paralar. Bunların hepsiyle satın alabiliyorsunuz. Aslında hepsi kendi aralarında takas oluyor.”

6) BURASI GERÇEK BİR BORSA MI YOKSA KÜÇÜK DÖVİZ BÜFESİ Mİ

Sizin en önemli bir özelliğiniz var. Kendi Blockchain sisteminiz var. Yani kendi merkez bankanız. Orada kendi Bitcoininiz var. Yani bastığınız para. Üstüne bir de kendi borsanız var. Soruyu biraz katı soracağım. Bu nedir? Gerçek bir borsa mı yoksa dijital bir döviz büfesi mi?

“Şu anda bir yasal düzenleme olmadığı için imkânı olan herkes borsa kurabilir.

Bunun denetimi var mı?

“Yok şu anda.”

Yani sadece güven üzerine kurulu.

“Evet, tamamen bu alım-satım platformlarına güvenmeniz lazım. Başka bir çareniz yok. O yüzden de bir an önce, acilen devletin denetimi başlatması lazım lisans anlamında.”

7) KONUŞMAYI YAPARKEN 57 BİN DOLARDI YAYINLARKEN 64 BİN DOLAR OLDU

Bugün itibarıyla bir Bitcoin biriminin dolar karşılığı nedir? Veya Türk parası karşılığı.

“Şu anda 57 bin $ olması lazım.”

Evet geçen hafta cuma günü, yani 9 Nisan’da bu konuşmayı yaparken 1 Bitcoin 57 bin dolardı.

Dün bu sayfayı hazırlarken 64 bin dolar oldu.

8) BİTCOİN’İN KURUŞLARI DA VAR: BİR KURUŞ EŞİTTİR 1 SATOSHİ

Bitcoin dediğimiz liranın kuruşları da var mı?

“Var. Bir Bitcoin’i sıfırdan sonra 18 haneye kadar bölebiliyorsunuz.

Normalde şu ana kadar kabul görmüş 8 hanesi ama 18’e kadar da uzayabiliyor.”

Bitcoin kuruşunun adı da var mı?

“Var. Bitcoin’in kurucusunun adıyla anılıyor ve Satoshi deniyor. Biz kripto paraya inananlar şunu iddia ediyoruz: Bir Satoshi 1 dolar olacak diyoruz, Bir Satoshi 1 olursa bir Bitcoin de 10 milyon $ olacak. Tabii o zaman 100 Bitcoin’i olan da dolar milyarderi olacak.”

9) TÜRKİYE’DE BİTCOİN MİLYARDERİ VAR MI VE VARSA KİMLERDİR

“Vardır ama Türkiye’deki yatırımcıların çoğu Türk borsalarından alıyor, ama ondan sonra hemen global borsalara çıkıyor. Yani Türk borsalarına güvenmiyor büyük oyuncular. Türk borsalarını sadece piyasaya girmek için kullanıyorlar. Dünyanın büyük borsalarına gidiyorlar, oralarda daha hızlı, daha büyük işlem limitleri olduğu için.”

10) CUMHURBAŞKANI’NIN İSTEDİĞİ MİLLİ VE YERLİ PARA OLABİLİR Mİ

“Bizim çıkardığımız coin yerli ve milli diyoruz. Niye? Açıklayayım. Bütün çalışanlarımız Türk, bu ülkenin insanları. Türkiye’den ilk defa çıkan böyle bir proje var. Ama önce size Coin’le Token arasındaki farkı açıklayayım.

Günlük dilde bütün kripto paralara coin diyor insanlar. Aslında bu yanlış. Coin olması için o kripto paranın Blockchain’e ait olması lazım. Mesela bizim kendi Blockchainimiz olduğu için bizim paramız coin oluyor. Bizim Blockchain üzerinde veya başka bir Blockchain üzerindeki kripto paralara da Token deniyor. Yani mesela piyasadaki birçok kripto para aslında Token’dir.



11) MCLAREN, FENERBAHÇE, BEŞİKTAŞ VE NBA’İN ORTAK NOKTASI

“Çok sayıda projemiz var. Mesela dünyanın en önemli Formula 1 markası McLaren’le bir gelir dağılım projesi yaptık. Proje gelirinin % 75’i bizim, % 25’i McLaren’in. Türkiye’de futbol kulüpleri ile çok önemli gelir projeleri üzerinde çalışıyoruz. Henüz anlaşma yapılmadığı için ayrıntı veremiyorum. Sadece şu kadarını söyleyeyim, bu Blockchain sistemleri üzerinden 100 milyon lira gelir getirecek projeler bunlar. Fenerbahçe ve Beşiktaş’a dedim ki: Kaç taraftarınız var? 25 milyon. Kaçına ulaşıyorsunuz? Stat kaç kişi olsun? 50 bin kişi. Her maç ful çekse kaç kişi alırsınız? Kaç kişiye forma, kaç kişiye atkı satabilirsiniz? Ama bu dijital gelirlerinizi çoğaltırsanız 25 milyon taraftarın 25 milyonuna da ulaşabilirsiniz. NBA’e de proje götürüyoruz.”

12) GÜNLÜK 450 MİLYON TL’LİK İŞLEM HACMİNİ YAKALADIK

Türkiye’de Bitcoin piyasasının en büyüğü kim, siz misiniz?

“En büyüğü biziz diyemem. Şöyle söyleyeyim: Paribu ve BTC Türk’tür en büyükleri. Ama ikisinin toplamından daha fazla insan geliyor bize günde şu anda.

Sadece benim kendi coinimde, borsamda değil, 450 milyon TL günlük hacmi yakaladık. Borsada 800 milyonu yakaladı. Sadece benim kendi coinim 450 milyondu.

Bitçi Teknoloji Şirketi. Şirketin içerisinde bizim üç tane markamız var. Bir tanesi bitci.com borsamız. Bir tanesi Bitcichain, bizim Blockchainimiz. Blockchain de Türkiye’de ilk ve tek Blockchain, başka yapılmadı. Tek bizde var.

Kapalı devre kendi Blockchainlerini kullananlar var. Şu anda Akbank da ripple filan yapıyor, ama şu anda coin yapıp piyasaya çıkmış olan bizden başka hiç
kimse yok. Tek biziz.”

KATI SORULAR
13) TOSUNCUKLAR ÜLKESİNDE İNSANLAR BİTCOİN’E NASIL YATIRIM YAPACAK

Peki insanlar paralarını emanet ederken güveneceği şirketi nasıl seçecek? Malum burası “Kastelli” olaylarının “Tosuncuk” olaylarının ülkesi.

“Güvenmek için gerçekten o firmayı iyi tanıyor, biliyor olmanız lazım. Çünkü teknoloji işi olduğu için anında hemen fişi çekip kaybolabilir alım-satım yaptığınız platform. Sahibi kim, arkasında kim var, bunları iyi bilmek lazım. Güvenmek şu anda çok zor. Devlet denetiminde bile olsa, şöyle söyleyeyim, hile yapmaya çok açık bu işler. Yani kötü niyetli birisi çok rahat suiistimal edebilir. Ve ediliyor da Türkiye’de, biliyoruz. Ciddi büyük firmalar yapıyor bu işi.”

14) ARTIK ŞİRKETLER DE BİTCOİN ALMAYA BAŞLADI

Değer çok şişti, bu patlayabilir deriyor.

“Ciddi bir hızla yükseldi, doğrudur. Ama ben o açıklamalara çok ihtimal vermiyorum, niye? Çünkü zaten limitli bir şey. Talep artıyor her geçen gün. Ve Amerika şimdi şöyle kanunlar çıkardı. Amerika’da bir şirket, şirket olarak satın alabiliyor ve milyar dolarlık satın almalar yapıyorlar. Eskiden sadece şahıs olarak alırdık, giderdik. Şu an Amerika’da 1 milyar $, 1.5 milyar $’lık Bitcoin alımları var. Grey Scale diye bir fon var, kripto paraları yönetiyor. 40 bin $’dan, 50 bin $’dan milyar $’lık Bitcoin alımı yapan dev şirketler var. Şu anda Türkiye Merkez Bankası da görüşüyor. Türkiye Merkez Bankası’na belki Bitcoin’i rezerv para olarak koyacaklar. Amerika’da bir fonla görüşüyorlar. Biliyoruz bu görüşmeleri. Adamların şartı verdiğimiz parayı Bitcoin olarak rezervine koy şeklinde.”

15) ‘BABA HOLDİNGİ YARI FİYATINA SATIP PARAYI BİTCOİN’E YATIRALIM’ DEDİM

“Babama dedim, holdingi yarı fiyatına satalım, her şeyi Bitcoin’e basalım dedim. 6 ayda 6 katı olacak dedim. 6 ay sonra gittim, baba, dedim böyle demiştim hatırlıyor musun? Evet dedi. 6 katı oldu baba dedim. Ben şöyle söyleyeyim, ben normal mevcut para düzenine inanmıyorum. Çünkü bu altına karşı olmasından sonra, bunun kalkmasından sonra karşılıksız basıldı.”

16) MİCHAEL JORDAN’A ‘BODRUM’A GEL SENİNLE NFT ÇALIŞIRIZ’ DİYECEĞİM

“Anlaşırsak Louvre Müzesi’ne özel bir site yapacağız. Bütün eserlerini, neleri varsa... Bunun haricinde British Museum’la görüşüyoruz. Cristiano Ronaldo, Floyd Mayweather, Michael Jordan, Tiger Woods, Nadal, bunların hepsiyle NFT projeleri konuşuyoruz. Ayrıca anlaşma şartı olarak hepsine Bodrum’a gelme maddesi koydum.”