10 yıl sonra işsiz mi kalacağız?

Bazen biz gazeteciler yeni şeylerin heyecanı ile olan biteni biraz abartabiliyoruz. Bu demek değil ki iş gücü giderek robotlaşmayacak, sanal zeka gelişmeyecek, günümüzde var olan işlerin yüzde 80’ninden fazlası 10-15 yıllık bir süreçte artık “gereksiz” kategorisine girmeyecek. Bütün bunlar olacak. Ama siz işsiz kalmayacaksınız.

Yapılan tüm projeksiyonlarda bugün çok saygın ve önemli olan mesleklerin bile kısa süre içinde sanal zeka ve robotlar tarafından domine edileceğini gösteriyor. Şu an doktor, avukat, mühendis, mimar, muhasebeci, gazeteci, tesisatçı, inşaat işçisi, tarım işçisi, matematikçi, şoför, reklamcı, müzisyen, öğretmen gibi yüzlerce mesleği olanlar belki de çocuklarına kendi mesleklerini öğretemeyecekler. En azından şimdiki halleri ile.

Ancak bu üzülecek bir durum değil. Çünkü eğer mimarsanız, zaten çocuğunuz neden bir bina çizmek için yıllarca eğitim aldığınızı asla anlamayacak. Onun için önemli olan binayı hayal edebilmek olacak, çizim çok uğraştırıcı ve gereksiz zaman alıcı bir hobi haline gelecek. Şu an mimarlık yapan birisinin çocuğu mimar olduğunda çok büyük ihtimalle sadece düşüncelerini bilgisayara aktarmaya yarayan ara yüz ile çalışacak ve ne hayal ediyorsa birebir onu gerçekleştirebilecek. Mimarlık çok daha özgür bir iş kolu olacak.

Önümüzdeki yıllarda yeni iş kollarında çalışacak insanlara ihtiyaç duyulacak. Kısa vadede veri analistleri çok iyi maaşlar kazanacaklar. Eğer matematik öğretmeni iseniz, veri bilimine yavaştan bir geçiş yapmayı düşünebilirsiniz.

Tasarım, geleceğin büyük meselesi olacak. Mars’a gidecek uzay mekiğinin tasarımından, yeni nesil robotların tasarımına, son moda elbiselerin tasarımından, protez el tasarımına kadar her alanda tasarım geleceği şekillendirecek. Gelişen üretim teknolojileri ve malzeme bilimindeki ilerlemeler ile üretim bir sorun olmaktan çıkacak. Bir örümcek ağı kadar ince ama bir tırı çekebilen ipliklerden, insan kıkırdağını taklit edebilen malzemelere kadar her şey hizmetimizde olacak.

Bugün makine tamir edenler yarın robotları tamir edecekler, bugün temizlik yapanlar yarın temizlik yapan robotları yönetecekler, bugün koruma görevi üstlenenler yarın koruma robotlarını, dronelarını veya tüm güvenlik sistemini yönetecekler. Gelecekte gen bilimcilerimiz olacak, hayat boyu öğrenim danışmanlarımız olacak, soğuk füzyon teknisyenlerimiz olacak, hatta ismini dahi bilemediğimiz bir sürü yeni iş türeyecek. Dell’in 2017’de yayınladığı bir rapora göre 2030 yılında var olacak işlerin yüzde 85’i henüz isimlendirilmemiş durumda. Yüzde 85’i. İnanılmaz bir oran.

Kısacası yarın hepimize iş olacak. Hatta yarınki işlerimiz bugünkü işlerimizden daha rahat, daha konforlu olacak.

İnsanlar artık daha yoğun hayal gücü gerektiren, daha çok kritik düşünme yetisi gerektiren işlere doğru kayarken, fiziki beceri gerektiren, saatler boyu dikkat gerektiren yorucu işler artık robotların alanında kalacak.

Kısa ve orta vadede yapmamız gereken bu yeni iş alanlarına geçiş için kendimizi hazırlamak.

2030, 2040’a kadar durumumuz fena değil yani.

Peki uzun vadede? Sanal zeka ve robotlaşma hiç duracak mı?

Bu konuyu da başka bir yazıda ele alalım.