Yumurta ’multi fonksiyon’la 1.5 milyar doları yakaladı

Multi fonksiyonel ürünler arasına katılan yumurtada pazar yüzde 25 büyüyerek 1.5 milyar dolara ulaştı.

SON dört yılda peş peşe piyasaya sürülen yeni ürünlerle bir anda 100 milyon dolarlık hacme ulaşan fonksiyonel gıdalara yumurta da eklendi. Boy ve gramajlarının yanı sıra, içerdikleri çift ya da tek sarı miktarıyla da sınıflandırılan yumurtalar artık sindirimi kolaylaştıran, kolesterolü düşürmeye yardımcı olan, tansiyonu dengeleyen, zekayı açan, yaşlanmayı geciktiren fonksiyonları da üstlendi. Böylece, multi fonksiyonel ürünler arasına katılan yumurtalar sayesinde, bir yandan büyüme ve zekanın gelişimi sağlanırken diğer yandan da kalp, damar ve tansiyonun gibi sağlık sorunlarının da önüne geçilebiliyor.

1.5 MİLYAR DOLAR: Hiper marketlerin yaygınlaşmasıyla birlikte tüketicilerin markalı ve ambalajlı yumurtalara yönelmesiyle yeniden kızışan rekabet, Avrupa’da önemli bir paya ulaşan içeriği zenginleştirilmiş fonksiyonel yumurtaların Türkiye’de de üretilmesine neden oldu. Yaşlanmayı önleyen selenyumludan kalp, damar, yüksek tansiyon, diyabet gibi sağlık sorunlarıyla mücadelede önemli rol oynayan omegalıya, çocukların beyin gelişiminde etkisi olan DHA’lıdan çift sarılıya kadar farklı özellikleri bünyesinde toplayan yumurtalar, sektörün 2007 yılında yüzde 25 büyüyerek 1.5 milyar dolar hacme ulaşmasını sağladı.

15 FİRMA ÜRETİYOR: Arkadaşımız Mehtap Özcan’ın yaptığı araştırmaya göre, yılda, 10 milyar 500 milyon adet yumurtanın satıldığı Türkiye’de, vitamin, mineral ve yağ asitlerini belli miktarda doğal olarak içeren yumurtaların, teknolojideki gelişmelerle birlikte özel olarak hazırlanan tavuk yemleri sayesinde, farklı fonksiyonları da içermeleri sağlanıyor. Fonksiyonel yumurta üretimine 2000 yılında ilk başlayan İngiltere’nin ardından, ABD ve Rusya’da nitelikli yumurta üretimine geçti. Türkiye’de de öncülüğünü Keskinoğlu’nun yaptığı fonksiyonel yumurtada bugün 15 firma üretim gerçekleştiriyor. Selenyumlu, omega 3’lü, DHA’lı yumurtaların üretilmesiyle birlikte artan rekabet, yumurtaları özelliklerine ve boyutlarına göre ayrılmasını sağlayan otomatik tasnif makinelerinin de ithal edilmesine yol açtı. Fiyatı 1 milyon Euro’yu bulan bu otomatik tasnif makineleri sayesinde yumurtalar, ’duble’, ’jumbo’ gibi gramajına göre, "çift ya da tek sarı" gibi içeriğine göre de ayrılabiliyor. Fonksiyonel yumurtalar ise, kullanılan yemin özelliğine göre fiyatı da değişiyor. Bu yumurtalar ile sıradan yumurtalar arasındaki fiyat farkı, yüzde 40’a kadar ulaşıyor.

ÖZEL İZİN GEREKİYOR: Fonksiyonel yumurta üretimi gerçekleştirmek için firmaların Tarım Bakanlığı’ndan izin almaları gerekiyor. Nitelikli yumurta üretimi için izin alan 15 firma arasında, Abalıoğlu, Aybar, Baranoklar, Bolvadin, Bozalan, Çorum, Ernur, Evrenkaya, Güres, Keskinoğlu, Kumartaşlı, Opal, Özlem, Şeker ve Tidaş bulunuyor.

1300 çiftlikte 45 milyon tavuk

Tüketiciye farklı alternatifler sunulmasıyla gelişen sektörde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na kayıtlı 1300 yumurta üretim çiftliği bulunuyor.

Kümes sayısının 3 bin 300’e ulaşmasıyla da yumurta üretiminde kullanılan tavuk sayısı ise 45 milyona ulaşıyor.

Gelişmiş ülkelerde yumurta tüketimi kişi başı yılda 250-300 adeti bulurken, Türkiye’de bu 120-130 adette kalıyor.

İhracat 68 milyon doları aştı

2006 yılında 18.9 milyon dolar olan yumurta ihracatı, 2007 yılında yüzde 260 artarak 68.2 milyon dolara ulaştı. Hızla artan ihracatta Irak önemli bir rol oynamaya başladı. Ayrıca, İsrail ve Türki Cumhuriyetleri’nin talepleri de büyük ölçüde arttı.

Kod zorunluluğu var

YUMURTA Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) Genel Sekreteri Hüseyin Sungur, Türk Gıda kodeksine bağlı göre yumurtaların ambalajlı ve paketlenmiş olarak pazarlanma zorunluluğu olduğunu vurguladı. Sungur’un verdiği bilgiye göre; yeni tebliğe göre de yumurtaların üretildiği çiftliklerin işletme kodlarının yumurtanın üzerine yazılması mecburi hale getirildi.

Rakamlarla yumurta sektörü

Sektör 2005’de 500 milyon dolar, 2006’da 650 milyon dolar, 2007’de ise 1.5 milyar dolar büyüklüğe ulaştı.

Gelişmiş ülkelerde yumurta tüketimi kişi başı yılda 250-300 adeti buluyor.

Türkiye’de kişi başına yumurta tüketimi 120-130 adetle sınırlı kalıyor.

2007’de Türkiye’de toplam 10.5 milyar adet yumurta üretimi gerçekleşti.

Yumurtalar nasıl fonksiyonel oluyor

SELENYUM: Tansiyonu dengelenmesine ve yaşlanmanın geciktirilmesine yardımcı olan selenyum minerallerince zenginleştirilmiş yemlerle beslenen tavuklardan elde ediliyor. Normal yemlerle beslenen bir tavuktan elde edilen 55-60 gr’lık bir yumurtada bulunan selenyum miktarı 0.013 mg iken, organik selenyumca zenginleştirilmiş yemlerle beslenen tavuklardan elde edilen 55-60 gr’lık yumurtada selenyum miktarı ise 0.026 mg’a yükseliyor.

OMEGA: Özel formüllerle hazırlanmış, kalp, damar, yüksek tansiyon, diabet gibi sağlık sorunlarından korunmayı sağlayan, büyümeye yardımcı olan Omega 3 ve Omega 6 gibi doymamış yağ asitleri ile zenginleştirilmiş yemlerle beslenen tavuklar tarafından üretiliyor. Bu yöntemle yumurta sarılarının yüksek oranda Omega 3 ve Omega 6 yağ asidi içermesi sağlanıyor.

DHA: DHA’ca zenginleştirilmiş yemlerle beslenen tavuklardan elde ediliyor. Yapılan araştırmalara göre DHA’nın beyin ve retina dokularında bulunan yağ asitlerinin yüzde 36,4’ünü oluşturuyor ve zekanın gelişimine yardımcı oluyor.