Yasağa rağmen beyaz bayraklı istasyonlar liderliğe oynuyor

SATTIĞI akaryakıtı nerden temin ettiği belli olmayan Beyaz Bayraklı (BB) istasyonların sayısı, 2 bin 600'e ulaştı. Bunun sonucunda 3 bin 885 istasyonu bulunan Petrol Ofisi'nin ardından BB istasyonları, Türkiye'nin ikinci büyük dağıtım şirketi konumuna geldi. Beyaz bayraklı istasyonlar, yüzde 5'e ulaşan pazar payıyla da, 18 dağıtım şirketi arasında yedinci sıraya oturdu.

Beyaz bayraklı benzin istasyonları, ilk önce sınır ticaretiyle Türkiye'ye sokulan kaçak benzin ve motorinin satışı amacıyla oluştu. Herhangi bir dağıtım şirketine üye olmadıkları için bu istasyonlara beyaz bayraklı adı verildi. Genellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da faaliyet gösteren bu istasyonlar, kaçak benzin girişi azalmasına rağmen, sayıları giderek arttı.

YASAK AMA

Arkadaşımız Zeliha Aslan'ın yaptığı araştırmaya göre, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün, akaryakıt dağıtım ve pazarlama şirketlerine kendi bayileri dışında satış yasağı getirmesi de beyaz bayraklı istasyonların yaygınlaşmasını engellemeye yetmedi. Bunda da bazı dağıtım şirketlerinin yasağı delmesi etkili oldu. Yasağa rağmen bazı dağıtım şirketlerinin bu istasyonlara cazip şartlarla benzin ve motorin satışı yapması, sektörün en önemli sorunlarından biri konumuna geldi.

TÜKETİCİ ALDATILIYOR

Önde gelen dağıtım şirketlerinin amblem ve bayraklarını taklit eden bu istasyonlar, ürünün yanı sıra görünüm açısından da tüketicilerin aldatılmasına neden oluyor.

Beyaz bayraklı istasyonlardan akaryakıt alan tüketicilerin her türlü güvenceden yoksun olduklarına dikkat çeken akaryakıt dağıtım şirketleri, ‘‘Sattığı akaryakıt ürünlerinin kaynağı bilinmeyen bu istasyonlar, herhangi bir dağıtım şirketine bağlı değil. Bağlı olmadıkları için de bu istasyonlar üzerinde ana firmaların denetimi söz konusu olamıyor. Bunun sonucunda da kaçak ya da hileli ürünler beyaz bayraklı istasyonlarda rahatlıkla satabiliyor. Bu ürünlerden zarar gören tüketiciler de akaryakıt dağıtım şirketlerin güvencesinden yoksun kalmış oluyor’’ görüşünü savunuyor.

YASAĞI DELİYORLAR

Dağıtım şirketlerine getirilen satış yasağına rağmen beyaz bayraklı istasyon sayısının 2 bin 600'e ulaştığına dikkat çeken Enerji Petrol Gaz Yayın Grubu Başkanı Sertaç Komşuoğlu, ‘‘Bu istasyonlarda satılan ürünler nereden geliyor? Demek ki yasağa rağmen bazı dağıtım şirketleri bu istasyonlara akaryakıt veriyor. Sektörde disiplin sağlanabilmesi ve tüketicilerin aldatılmaması için beyaz bayraklı istasyonların mevcut dağıtım şirketlerinden biriyle mutlaka sözleşme imzalaması gerekiyor’’ dedi.

Kimin kaç istasyonu var?

TÜRKİYE'de 18 ana dağıtım şirketi akaryakıt sektöründe faaliyet gösteriyor. İstasyon sayısı açısından 3 bin 885 istasyonla Petrol Ofisi ilk sırada yer alıyor. Petrol Ofisi'ni 2 bin 600 istasyonla beyaz bayraklılar izliyor. Opet'in 685, Turcas'ın 662, Shell'in 600, BP'nin 600, Total-Fina-ELF'in de 500 istasyonu bulunuyor.

Bu dağıtım şirketlerini 350'şer istasyonla Aytemiz ve Pet-Line izliyor. Sunpet 324, Tu-Ta 233, Turkuaz 203, Delta 200, M. Oil de 180 istasyona sahip. Ayrıca, Altınbaş, Karpet, Siyam, GS Petrol ve Gürpet de faaliyet gösteren dağıtım şirketleri arasında yer alıyor.

PetDer'in verilerine göre, Petrol Ofisi, istasyon sayısının yanı sıra, benzinde yüzde 27, motorinde ise yüzde 37'lik satış payıyla da sektörde lider konumda bulunuyor. Satıştan aldıkları paya göre Petrol Ofisi'ni BP ve Shell takip ediyor.