Yaralayan yürüteç yutulan oyuncak satan, şimdi yandı

SONUNDA Türkiye’de ki bebek ve çocuklar da ABD’li bebek ve çocukların yıllar önce elde ettikleri hakların tamamına kavuştu. Özellikle Uzakdoğu ülkelerinden ithal edilen ucuz ve kalitesiz ürünlerin risk oluşturması üzerine Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ABD’deki uygulamaları bire bir örnek alarak yeni bir tebliği hazırladı. Resmi Gazete’de yayımlanan bu tebliğ, yutma, yanma, kanser ve yaralama riski taşıyan oyuncakların, yürüteç, bebek arabası, beşik, çocuk karyolası, kırtasiye malzemesi ve çocuk giysisilerinin Türkiye’de satılmasını tamamen yasaklıyor.
Satanlar, para cezalarını ödemenin yanı sıra bu ürünleri piyasadan tek tek toplayacak ve televizyon ve gazetelere ilanlar vererek, ürünleriyle ilgili tüketicileri uyarmak zorunda kalacak.
Ağır metal de içeremeyecek
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ”i geçtiğimiz hafta yayınlandı. 1 Ocak 2013’ten itibaren yürürlüğe girecek olan Tebliğ’de çocuk bakım ürünleri, kırtasiye, oyuncak ve çocuk giysilerine ilişkin yeni güvenlik standatları yer alıyor. Tebliğ, bebek ve çocukların güvenliğine ilişkin standartlarla da sınırlı kalmayıp, bu tür ürünlerde ağır metallerin kullanımına da ciddi yasaklar getiriyor. ABD’deki uygulamaların örnek alınarak hazırlanan standartlar, özellikle bebek bakımında ve çocuklar tarafından kullanılan ürünlerinin risk içermelerini ortadan kaldıracağı gibi aynı zamanda da standartlara uygun güvenli ürünler üreten ya da ithal eden firmaların da korunmasını ve haksız rekabeti önlemeyi amaçlıyor.
Kullanım talimatı zorunluluğu
Arkadaşımız Seda Akdemir’in yaptığı araştırmaya göre, yeni tebliğ, piyasada satılan çocuk bakım ürünlerinin üzerlerinde güvenli ve doğru kullanımlarıyla ilgili talimatların da bulunmasını zorunlu hale getiriyor. Bu ürünlerin çocukların parmak ya da kol, bacak gibi diğer uzuvlarının sıkışmasına neden olabilecek açık uçlu boru, çıkıntı, delik, hız tertibatı, cıvata ya da açıklık bulunmamasını da gerektiriyor. Metal malzemelerin korozyona dayanıklı olmasını, ahşap esaslı ve bitki orijinli malzemelerin de böcek tahribatı ve çürük içermeme şartı aranıyor. Yürüteçler, çocuk arabaları, beşikler ve çocuk karyolalarında kilitleme mekanizması ile ayarlama sistemi bulunması gerekiyor. Ürün kenarları, köşeleri ve çıkıntılarının yaralanma riskini azaltacak şekilde üretilmesi, kordonlar, ipler ve bağ olarak kullanılan parçaların boğulma riski oluşturmama şartı getiriliyor.
Paslanmayan malzeme
Tebliğe göre yürüteç, tekerlekli bebek arabaları, beşikler ve çocuk karyolaları gibi çocuk bakım ürünlerinde keskin ve sivri köşeler olamayacak. 3 yaşından küçük çocukların yutabileceği parçalar bulunamayacak. Bununla birlikte yürüteç ve bebek arabalarında mutlaka fren tertibatı yer alacak. Metal malzemelerde korozyona karşı dayanıklı ve paslanmayan malzemeler kullanılacak. Bunların kolay tutuşmayan, alevlenmeyen malzemelerden yapılması gerekecek. Kanserojen riski taşıyan hiç bir malzeme kullanılmayacak. Ağır metaller, belirli limitlerin üzerine çıkamayacak.
Yanabilen malzemeler
Çocuk giysilerinde özellikle uzun kordon ve bağcıkların neden olabileceği boğulmalar ve hatta ölümle sonuçlanabilecek kazaları önleyebilmek için de kısıtlamalar getiriliyor. 3 yaşa kadar olan çocuk giysilerinin boyun bölgesinde, kapüşonlarında hiçbir şekilde bağcık ve elastik kordon bulunmayacak. 3-14 yaş arasındaki çocuk giysilerinde de kol, paça ve bel bölgesinde bu kordon ve bağcıkların belli uzunlukta olması gerekecek. Çocuk giysilerinde boyun bölgesindeki bağcıklar 75 milimetreden uzun olmayacak, bel, paça, kol bölgesinde de 140 milimetreyi geçemeyecek. Çocuk kıyafetlerinde kolay alev alabilecek malzemeler de yasaklandı.

Dekoratif meyveler sağlığı tehdit etmeyecek

YAYINLANAN tebliğde plastik dekoratif meyveler, meyve suyu görünümlü sabun ve şampuanlar, mıknatıslı buzdolabı süsleri gibi yiyecek taklidi ürünlerin şekil, renk, koku ve görünümdeki benzerlik nedeniyle çocuklar tarafından gıda zannedilebileceği düşünülerek, bu ürünlerin çocuklara zarar vermemesi için de yeni düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemeyle meyve görünümlü sabunların zehirlenmeye yol açabilecek bir maddeden yapılması yasaklandı. Yiyeceğe benzeyen ürünlerin ve ayrılabilir kısımlarının çocuklar tarafından ağıza alınması, emilmesi ya da yutulması halinde boğulma, zehirlenme ya da sindirim sisteminde sorunlara yol açmayacak şekilde üretilemesi gerekiyor.�

Kırtasiye malzemelerinde ağır metallere sınırlama

BOYA kalemi, beslenme çantası gibi okul malzemelerinde kansorojen etkisi bulunan azo boyarların kullanımıyla ilgili daha önce getirilen kısıtlamalar, yeni tebliğde daha da yaygınlaştırıldı. Bundan böyle kırtasiye ürünlerinde kullanılan tüm ağır metaller belli limitlerin üzerine çıkamayacak. Boğulma, yaralanma gibi kazalara karşı koruyucu yeni standartlar da devreye sokulacak. Ayrıca, oyuncak sınıfına giren ve 36 aydan küçük çocuklar için risk oluşturabilen kırtasiye malzemelerinin üzerinde de “36 aydan küçük çocuklar için uygun değildir” ya da “Üç yaşından küçük çocuklar kullanamaz” şeklinde uyarı bulunacak.