Okul kitaplarında 200 trilyonluk rant kavgası

İçeriği aynı olmasına rağmen Bakanlık ile özel yayınevlerinin bastığı ders kitaplarının fiyatları arasındaki fark, yüzde 167'ye kadar çıkıyor.


İLK ve orta öğretimde okuyan 12 milyon 700 bin öğrencinin okul kitaplarına ödediği bedel, 200 trilyon lirayı buluyor. Bu da, kitap seçimi okul idarelerine bırakılan pazarda, rant kavgalarına yol açıyor. Bu kavganın sonucunda kabak, her yıl velilerin başında patlıyor. Veliler, kitap için iki kat daha fazla harcama yapmak zorunda kalıyor.

Buna da, okul idarelerinin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan ucuz fiyatlı kitaplar yerine, içeriği aynı olmasına rağmen özel yayınevleri tarafından basılan daha pahalı kitapları seçmeleri yol açıyor.

Tüketici Hakları Derneği'nin okul kitaplarıyla ilgili yaptığı araştırma, velilerin cebinden her yıl yüzlerce trilyon liranın haksız yere çıktığını ortaya koyuyor.

FARK YÜZDE 167

Bu araştırmaya göre, okul idarelerinin Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yayınları yerine özel yayınevlerinin kitaplarını tercih etmesi yüzünden veliler, kitaplara yüzde 53 ile yüzde 102 oranında daha fazla bedel ödemek zorunda kalıyor.

Tüketici Hakları Derneği'nin araştırmasında, bu fark kitap bazında yapılan karşılaştırmada yüzde 167'ye kadar çıkıyor. Milli Eğitim yayınlarında KDV hariç 1 milyon 18 bin 519 lira olan Lise 3 geometri kitabı, Serhat Yayınları'nda 2 milyon 720 bin liraya çıkıyor.

Yine, Milli Eğitim Bakanlığı'nın altıncı sınıf Türkçe kitabı, 1 milyon 527 bin lirayken aynı dersin kitabı Altın yayınevinde 3 milyon 385 bin liraya satılıyor.

Milli Eğitim yayınlarında 1 milyon 760 bin lira olan İlkokul beşinci sınıfın matematik kitabı, Okyay Yayınevi'nde 3 milyon 600 bin liraya çıkıyor.

VELİLERDEN ÇIKAN

Sınıflara göre yapılan karşılaştırmada ise en büyük fark, ilköğretim sekizinci sınıf kitaplarında görülüyor. Sekizinci sınıf kitaplarının tamamı Milli Eğitim Bakanlığı kitaplarından seçildiği taktirde veliler, KDV hariç 13 milyon 231 bin lira öderken, özel yayınevlerinin hazırladığı aynı sınıfın ders kitapları 26 milyon 830 bin liraya kadar ulaşıyor.

Bu fark, ilkokul birinci sınıf kitaplarında yüzde 56, ikinci sınıflarda yüzde 53, üçüncü sınıflarda yüzde 58, dördüncü sınıflarda yüzde 80, beş ve altıncı sınıflarda yüzde 73, yedinci sınıfta yüzde 57 oluyor. Fark, lise kitaplarında yüzde 57 ile yüzde 84 arasında değişiyor.

Arkadaşımız Zeliha Aslan, araştırmayı yapan Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar'la görüştü. Okullardaki en büyük sorunun ders kitaplarının basımı, seçimi ve fiyatlandırmasından kaynaklandığını belirten Çakar, ‘‘İlk ve orta öğretimde kitap konusu büyük bir rant ve vurgun alanı haline getirildi.

İlköğretimde 10 milyon 500 bin, ortaöğretimde de 2 milyon 200 bin öğrenci eğitim görüyor. Bu 12 milyon 700 bin öğrencinin her yıl kitaba yaptığı harcama 200 trilyon lirayı aşıyor. Bu bedellere özel okullarda okutulan yabancı dil kitapları da eklendiğinde rakam daha da artıyor. Üstelik bu okulların bazılarında kitaplar, bizzat okul idaresi tarafından temin edilerek, satıldığı için rant daha da büyüyor’’ dedi.

KİTAP SEÇİMİNDE BASKI

Bir çok okulda, özel yayınevleri kitaplarının seçimi için okul yönetimi tarafından öğretmenlere baskı yapıldığını da savunan Çakar, ‘‘Bu soygun ancak, tüm ders kitaplarının basım işi Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gerçekleştirilirse önlenebilir. Böylece, veliler soyulmaktan, okul yöneticileri ve öğretmenler de şaibe altında kalmaktan kurtarılır’’ dedi.