Keçi sütü öne çıktı 850 milyon lirayı yakaladı

ANNE sütüne en yakın olan keçi sütünü yeniden keşfeden Türk girişimcileri, bol ürün veren Saanen ve Boer keçilerini Avustralya’dan, Togenburg’ları İsviçre ve Amerika’dan, Damascus’ları da (Şam) Suriye’den ithal edip, kurdukları çifliklerle 850 milyon TL’lik yeni pazar oluşturdu. Buna da inek sütünün fiyatı 80 kuruş olurken, keçi sütünün üretici litre fiyatının 2 TL’ye, market fiyatının da 3.5-5 TL’ye kadar ulaşması yol açtı. Ayrıca, yatırım maliyeti küçük, getirisi ise büyük olan keçi çiftliklerinin yatırımcılarına 6-8 yılda yatırımın geri dönmesi fırsatı da yaratıyor.
11 milyar liralık pazar
Bu gelişmelerle birlikte, keçi sütünün 11 milyar liralık toplam süt ve süt ürünleri pazarından aldığı pay yüzde 5’e ulaştı. Ortalama 1 milyon dolarlık yatırımla gerçekleştirilen keçi çifliklerinin sayısı 20’yi bulurken, kayıtlı keçi sayısı 6 milyon 298’e, elde edilen yıllık keçi sütü miktarı da 350 bin tona çıktı. Bu çifliklerde en fazla tercih edilen keçi türü de süt verimi 3 kata kadar çıkabilen Avustralya kökenli Saanen’ler oldu. Diğer cinsler ilk seferde bir litrenin altında süt verirken, Saanen’lerde 2.5-3 litreye kadar çıkabiliyor.
Marketlere de girdi
Arkadaşımız Mehtap Özcan’ın yaptığı araştırmaya göre, aralarında Gökoğlu, Mado, Türer, Baltalı, Rani, Dülger, Bolca Hindi, Bursa Yeşil, Korel, Tayfun Küçükoğlu, Kırıkkaya, Torunoğlu’nun da bulunduğu keçi çifliklerinden süt alıp, işleyen entegre tesislerinin sayısı da artıyor. Keçi sütünü işleyenler arasında Balıkesir merkezli Kaysüt, Bolu merkezli Bolana, dondurmacı Mado ve Atatürk Orman Çiftliği gibi kuruluşlar yer alıyor. İzmir’deki Baltalı Grup, tesislerinde ürettiği keçi peynirlerini Amerika’da pazarlarken, Bolu ve Eskişehir’de tesisleri bulunan Saanen Çiftliği, Gökoğlo, Mado ve Özer Türer Çiftliği de damızlık keçi üretimi gerçekleştiren çiftlikler arasında yer alıyor. Kay Süt uzun ömürlü, Bolana ve Atatürk Orman Çiftliği ise pastörize ambalajlı süt ve keçi peyniriyle zincir marketlere girmesini sağlarken, Mado’da üretiği dondurmalarda keçi sütünü kullanıyor. Sezer Grup’un Antalya’daki Rani Çiftliği ise 2012 yılından itibaren organik keçi sütü üretimine geçmeye hazırlanıyor.
12 milyon ton keçi sütü
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği’nin (ASÜD) verilerine göre, dünyada her yıl 12 milyon ton keçi sütü üretiliyor. Bu üretim, toplam süt üretiminin yüzde 2’sini oluşturuyor. 4 milyon tonla Hindistan, dünyanın en büyük keçi sütü üreticisi konumunda bulunuyor. Hindistan’ı 2 milyon tonla Bangladeş, 1.5 milyon tonla da Sudan izliyor Pakistan’ın yıllık keçi sütü üretimi 700 bin ton, Fransa’nın da 600 bin ton olurken, 500 bin ton Yunanistan ve 400 bin ton da İspanya üretiyor. Yıllık üretimi 350 bin tona ulaşan Türkiye’de Avrupa’nın önemli keçi sütü üreticisi ülkeleri arasında yer alıyor.

Mado, melezini yetiştiriyor

MADO, dondurmalarının üretiminde kullandığı keçi sütünü daha önce Kahramanmaraş’taki tesislerinin civarında bulunan köylerden sağlıyordu. Ancak, artık tüm ürünlerinin ana maddesi olan bu sütleri Ahir Dağı’nda 600 dönümlük arazi üzerine kurduğu kendi çiftliğinden sağlıyor. Çiftlikteki keçi sayısının 3 yıl içinde 10 bine yükseltilmeyi planlıyor. Bunu da Saanen ırkı keçiler ile Halep keçisinden yeni bir melez ırk oluşturarak, yapmaya çalışıyor. “Mado melezi” adı verilen bu yeni ırklada literatüre girmeyi amaçlıyor.

Tekeden bol süt veren melez ırk yaratılıyor

YATIRIMCILARIN gözdesi haline gelen Saanen cinsi Avustralya’da yaygın bulunuyor. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi ile Ege Üniversitesi’nin damızlık olarak getirilen Saanen cinsi keçiler ile yerli ırk teke keçileriyle yaptığı melezleme çalışmaları sonucunda Türkiye’de de artık bol süt veren ‘Saanen’ cinsi keçiler yetiştirilebiliyor. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Batı Anadolu Süt Keçiciliğinin Geliştirilmesi ve Damızlık Sorunun Çözümü projesiyle keçi sütü, süt ürünleri ve saf kan damızlık Saanen keçisi konusunda önemli bir eksiği kapatmayı hedefliyor.

Kalsiyum oranı yüksek

LAKTOZ oranı bakımından yüksek proteinlere sahip olan keçi sütü, değerli besin ögelerini de içeriyor. Keçi sütü, organizmada iltihaplanmayı önlediği gibi diş ve kemik gelişimi için de iyi bir kalsiyum kaynağı oluşturuyor. Doğal homojenize olan sütün, vitamin A, fosfor, magnezyum ve selenyum miktarı açısından anne sütüne en yakın süt olduğu da savunuluyor. Keçi sütünün serum proteinlerinin alerjik özelliği olmamasından dolayı sindirim sistemi rahatsızları ile bazı cilt hastalıkları için tedavi edici olduğu da vurgulanıyor.

Verim rekoru Melpas Mella’da

Arabistan’da keçi sütünden üretilen ve KİSHSK adı verilen keçi peynirinin dünyanın ilk peyniri olduğu biliniyor.
Yine dünyanın en pahalı peyniri de Fransa’da Berri yöresinde yapılan keçi peyniri Crottin de Chavignal adlı peynir.
Keçilerarası Dünya Süt Verme Rekoru ise Melpas Mella adlı keçi 1930 yılında İngiltere’de 365 günde 3783 litre süt vererek elinde bulunduruyor. (Guinnes Rekorlar Kitabı)
Genellikle düzenli alınan günde 300-500 ml keçi sütü ile gasrik ülser, petik ülser, alerjik rahatsızlıklar, astım, varisler gibi hastalıklara iyi geliyor.