Hükümet enflasyonu gördü, yeni faiz indirimi istedi

Piyasa beklentisi tüketici fiyatlarının yüzde 0.15 düşüşüne işaret ederken, dün açıklanan rakamlar eksi yüzde 0.29 oldu. Bununla birlikte yıllık TÜFE fiyat artışı da bir önceki aya kıyasla yüzde 8.8’den 8.1’e geriledi.

Bu olumlu sürpriz özellikle hükümet tarafında büyük memnuniyetle karşılandı. Ardı ardına açıklama yapan bakanlar bu olumlu gelişmenin süreceğini belirtirlerken, bazıları açık açık Merkez Bankası’nın bu enflasyon oranlarından sonra faiz indirimlerine devam edeceğini söylediler. 

İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüş ile birlikte yüzde 1.92 gerileyen gıda fiyatları olumlu sürprizin en önemli nedeni oldu. Bununla birlikte giyim ve ayakkabı fiyatlarındaki düşüş de belirleyici unsurlar arasındaydı.

Bu fiyat düşüşlerinin mevsimsel etkiden kaynaklandığı, üretimin artması ve ucuzluk sezonu nedeniyle yapılan indirimlerden kaynaklandığı kesin. Buna karşılık açıklama yapan bazı bakanlar düşüşü gıda komisyonunun kurulmuş olmasına bağlayıp, düşüşün devam edeceğini söylediler.

Açıkcası yapısal olarak hiçbir şey yapılmamışken, sadece komitenin kurulmuş olmasının gıda fiyatlarında ne kadar etkili olduğu ve olabileceği şüpheli.

Eylül olmasa bile ekim ayında gıda fiyatlarının yeniden artışa geçmesi, mevcut koşullar içinde çok mümkün görünüyor.

Aynı şekilde eylül ile birlikte yeni sezon açılışları yapıldı ve yeni sezonda fiyatların etkisini eylül ayı enflasyonuyla birlikte görmeye başlayacağız.

Ağustos ayında gıda, enerji, alkollü içecekler, tütün ürünleri ve altını dışarıda bırakan yıllık çekirdek enflasyonunun yüzde 8.7’den 8.4’e düşmesi ise manşet enflasyondaki gelişmeden çok daha önemli, belirleyici bir gösterge oldu.

YILSONU BEKLENTİSİ

Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan da çekirdek enflasyon göstergeleri olan H ve I endekslerinde 2016 Şubat ayından itibaren gözlemlenen düşüş eğiliminin ağustos ayında da devam ettiğinin altını çizerek, fırsatı kaçırmadı ve “Bu durum Merkez Bankası’nın önümüzdeki dönemde faiz oranlarında indirim yapma ihtimalini artırmaktadır” açıklaması yaptı.

2016 yılının geri kalanında, TL’deki değer kaybının enflasyon üzerindeki gecikmeli etkisinin azalmasıyla çekirdek enflasyon göstergelerindeki düşüş eğiliminin devam edeceğini tahmin ettiklerini kaydeden Elvan, gıda fiyatları artış hızının ise sınırlı kalacağı ve alınan tedbirlerin de etkisiyle gıda
fiyatlarının normal seviyelerine yaklaşmasının beklendiğini ifade etti.

Bakan Elvan ayrıca eylül-kasım dönemindeki baz etkisinin de, TÜFE hareketlerine olumlu yönde yansıyacağını belirtti. Elvan’ın da dediği gibi geçen eylül ayında yüzde 0.89, ekimde yüzde 1.55’lik TÜFE oranları yaşanmış olması, önümüzdeki 2 ay, yıllık enflasyondaki düşüş trendinin sürmesini sağlayabilir.

Ancak yine geçen yıl kasımda yüzde 0.67, aralıkta yüzde 0.21 TÜFE fiyat artışlarının yaşanmış olması, bu kez son 2 ayda yıllık oranın artmasına neden olacak.

Bu durum yılsonu için belirlenen yüzde 7.5-8’lik bant içinde kalınmasını engelleyebilir.

Gelelim olumlu sürpriz yapan enflasyonun faiz indirimlerine etkisine.

Öyle anlaşılıyor ki;

Merkez Bankası bu oranlardan sonra, tekrar 0.25’lik bir faiz indirimine daha gidecek. En azından hükümetin bunu istediği açık.

Ancak yine söyleyelim ki; eğer Merkez Bankası faiz indirdiği kadar rahat biçimde, gerekince faiz artırabilecekse, indirim yapmasında sakınca yok. Önümüzdeki dönem riskleri düşünüldüğünde, Merkez Bankası yönetimi her şeyden önce buna cesaret edip edemeyeceğine karar vermeli.