Enis Berberoğlu: Sivil mahkeme, Apo için mi aklınıza geldi?

Enis BERBEROĞLU

Türk siyasi mütefekkirleri her zamanki gibi fena çuvalladı...

Apo eşkıyası 15 Şubat günü yakalandı. Apo'nun DGM'de yargılanacağı zaten belliydi. Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'nun Türkiye'deki DGM'leri ‘‘bağımsız ve tarafsız’’ kabul etmediğine ilişkin kararı ise 2 yıllıktı.

Apo için DGM'den çıkacak kararın Avrupa'da hukuk dışı sayılacağı ortadaydı. O yüzden daha ilk günden itibaren DGM'deki askeri yargıcın devre dışı bırakılması formülleri arandı... Peki madem ki hazretler ‘‘Sivil DGM’’ istiyordu neden son ana kadar beklenildi?

* * *

Apo yakalandığı anda iki maddelik ‘‘Acil Plan’’ Başbakan Bülent Ecevit'in azınlık hükümetinin gündemine girdi.

1) Dağdaki PKK kadrolarının teslim olmasını sağlamak için Pişmanlık Yasası'nın çıkarılması, 2) DGM'lerdeki askeri yargıcın çekilmesi...

Askeri kesim ‘‘Sivil DGM’’ fikrine karşı çıkmadı. Böylece Türk Silahlı Kuvvetleri hiyerarşisinde yer aldıkları gerekçesiyle Avrupa'nın ‘‘tarafsız ve bağımsız’’ saymadığı askeri yargıçların Apo davasından önce yargı süreci dışına çıkarılması yolu açıldı.

Ancak hükümet bu konudaki Anayasa değişikliğini TBMM gündemine getirmedi. Çünkü 18 Nisan seçimleri öncesinde aday listeleri açıklanmıştı. Listeye giremeyen pek değerli demokratların TBMM'nin özel gündemle toplanması halinde bile seçimi erteleme girişiminden korkuldu. Gerçi küskünler Meclis'i topladı, ama seçim ertelenmedi.

Ne var ki hükümetin rötarı yüzünden Pişmanlık Yasası çıkmadı, dağlarda hálá şehit kanı dökülüyor. Apo davasının başlamasına saatler kala hálá hukuki çerçeveyi tartışıyoruz.

* * *

Apo'nun yargılanma sürecinde zarf mazrufun önüne geçti. Şekil, içeriğe egemen oldu. Avrupa kamuoyu artık Apo'nun suçlarından çok hangi mahkemede yargılandığı sorusuyla ilgilidir. Ve ne ilginçtir ki, bu konudaki nihai karar, siyasi basiretsizlik yüzünden Apo'yu yargılayacak mahkeme heyetine bırakıldı. Ne yani, yoksa mahkemeden ‘‘Biz tarafsız ve bağımsız değiliz’’ itirafı mı bekleniyor? Bu hazretler Ankara 1 No'lu DGM'nin 30 Nisan tarihli kararının farkında değil mi?

Bir davada sanık avukatlarının, Avrupa İnsan Hakları Divanı kararına dayanarak ‘‘görevsizlik’’ talebinde bulunduğu DGM'nin yanıtında şu ibare yer aldı: ‘‘DGM'ler, TC Devleti'nin Anayasası'na uygun olarak 2845 sayılı yasa çerçevesinde kurulmuş mahkemeler olup bağımsızdır. Hiçbir makam ve mevki, bu mahkemelere emir ve talimat veremeyeceğinden görevsizlik kararının reddine oybirliği ile karar verildi.’’

* * *

Gelinen nokta belli... Eğer Avrupa'ya aitsek, Apo'yu askeri yargıcın yer aldığı bir mahkemede yargılama hakkımız yok...

Öte yandan DGM'lerde yargı sürecini Apo için değiştirirsek, daha önceki kararları kim, nasıl savunacak? Kalem tutmaktan başka suçları bulunmayan onlarca aydının, yazar-çizerin cezası nasıl izah edilecek?

En iyisi kaldırın DGM'leri gitsin... Demokrasiye bu yakışır.