Adana’da yatırım var mı yok mu?
Biz sorduk, başkanlar yanıtladı
2014 sonlarına doğru en çok duyduğumuz sözlerden biriydi “İşler kesat…” Dolayısıyla 2014’i geride bıraktığımız şu günlerde “2014’te Neler oldu? Neler bitti? Hangi yatırımlar yapıldı, nelerden geri kaldı?” sorularını gündeme alıp Adana Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sütçü, Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç, Adana Ticaret Borsa Başkanı Muammer Çelik, Adana Ticaret Odası Başkanı Atilla Menevşe başta olmak Esra Özden ve birçok insanla soru cevap yaptık…
Mesela Adana Organize Sanayi Başkanı Bekir Sütçü ile konuştuğumuzda yatırım olduğunu dile getiriyor, diğer yandan halka sorduğumuz zaman “Hayır yok” diyor…
Peki, burada yatırım kime göre neye göre değişiyor? Acaba şehrin sosyal hayatının çok yoğun olmaması yatırım eksikliği olarak mı görülüyor?
İlk önce Bekir Sütçü’nün cevaplarıyla başlayalım sohbete;
Bekir Bey, sizce Adana 2015’e Adana nasıl bir giriş yaptı?
Türkiye 2015’de %3 seviyelerinde büyürken Adana Organize Sanayi Bölgesi olarak biz %10 seviyelerinde büyüdük. Bu Türkiye’nin büyümesinin 3 katı bir büyümeyi gösterir. Büyüme hızımızda bir azalma olsa bile, 2015 yılına bu moralle girdik. 2015’de, bu büyüme hızımızla devam edeceğimizi düşünüyoruz.2014’de Organize Sanayi Bölgemizdeki şirketlerimizden tahakkuk eden alacaklarımızdan, elektrik, su, doğalgaz tahsilatlarımızdaki oranları da gösterge olarak değerlendirirsek iyiye gidiş açık bir şekilde görülmektedir. Örneğin 2014 yılındaki elektrik tüketimimiz bir önceki yıla göre yüzde 13 oranında arttı. Su tüketimimizde ise yüzde 15’lik bir artış meydana geldi.
Adana da yatırım yok söylentileri ne kadar doğru?
Adana da yatırım var. Bu büyüme yatırım olmadan mümkün değil. Bu söylentileri kimler, niçin yapıyor bilmiyoruz. Adana’yı, Adana gibi illerle kıyaslamamız lazım. Bizim çevremizde Osmaniye, Kahramanmaraş gibi hep teşvikli iller var. Adana’nın kıyaslamasını teşvik alan illerle yapmak sağlıklı sonuçlar vermez. Adana, teşvik almamasına rağmen çok nitelikli ve büyük yatırımlarla yoluna devam etmektedir.
Şuanda tesis yatırımı var mı?
Var tabii… OSB içinde 57 sanayi tesisinin daha yatırımı sürmektedir. Adana’da, Organize Sanayi Bölgesinde başka illerden ya da ülkelerden de gelip yatırım yapan firmalar var. Örneğin; Çinlilerin yatırımı var. Çin’den bir yem firması(NEW HOPE )yatırım yaptı üretime geçti. Ülkemizde konusunda önemli yatırımları olan SAMSUN firmasının, en önemli yatırımlarından birisi burada devam ediyor. Dünya tekstil devi Hindistan menşeli Adidya Birla da, bölgemizde yer tahsisi yapılan ve yatırım yapacak firmalardandır. Starkon Konsanstre firmasının, meyve konsantresi tesislerinin yatırımı var. Bunlar sadece birkaç örnek. Bunun yanı sıra proje aşamasında 109 yatırım var.
OSB oranları ile değerlendirecek olursak?
Bölgemizde 33.430 insanımızı istihdam ediyoruz. Bölgemiz bin 590 hektar alana sahip, her türlü altyapı sağlanmış durumdadır. Parsellerimizin tamamı dolu. Yatırım için tahsis edilen alan miktarı yüzde 100’dür. 922 hektar da genişleme alanımız var. Bu alanın yer seçiminin yapılarak OSB’mize ilave edilmesi ve yeni yatırım taleplerine cevap verilebilmesi için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına müracaat ettik. İlave alanımızda altyapı yatırımlarımız devam ediyor. Bölgemizde şu an itibariyle Sektörel dağılıma bakıldığında; 73 tekstil, 36 plastik, 7 elektrik, 38 gıda, 48 metal sanayi, 26 yapı elemanları, 22 kimya sanayi, 21 ağaç sanayi, 12 makine, 10 ambalaj, 12 petrol ürünleri, 11 kağıt sanayi, 8 döküm, 7 banka, 6 boya sanayi, 7 tohumculuk, 4 nakliye ve 3 cam sanayi firması faaliyet gösteriyor. Adana'dan yapılan yaklaşık 2 milyar dolarlık toplam ihracatın yüzde 50'sinden fazlası AOSB' deki firmalar tarafından gerçekleştirilmektedir. Yurt içinden ve yurt dışından birçok firma yatırım yapmak için AOSB'yi tercih etmektedir. Firmaların AOSB'ye gösterdiği ilgi gelecek adına ümit vericidir. Ben inanıyorum ki AOSB 'deki firmalarımız çok daha büyük başarılara imza atacaktır.
2014’de Adana’da sanayiye en çok hangi sektörün katkısı oldu?
Tekstil sektörünün katkısı hala yoğun bir şekilde devam ediyor. Çünkü tekstilde Adana’yı geçen, Adana’yla yarışan, bu konuda ciddi atılımlar yapan iller olsa da Adana, en nitelikli tekstili üreten illerden biri. Adana’da üretilen ürünler Amerika, Avrupa, Rusya başta olmak üzere tüm dünyaya pazarlanıyor. Bunlar herkesin tanıdığı bildiği, her birisi bir dünya devi olan markaların kumaşları olarak pazarlanıyor. Tekstili, makine ve gıda sektörü takip ediyor.
2015’de riskli yıl olarak konuşuluyor size nasıl geçer ve iş insanları nasıl davranmalı?
Şu an Türkiye de yaşanabilecek riskler yaşanıyor. Bunu, çevremizdeki komşulardaki yaşanan olayları kast ederek söylüyorum. Siyasi istikrar bu şekilde devam ettiğinde biz 2015’in 2014’den daha iyi geçeceğini tahmin ediyoruz. Bundan sonra yaşayacaklarımıza yeni riskler eklenmeyeceğini, yaşadığımız risklerin ise olumlu sonuçlara dönüşeceğini düşünüyoruz. Siyasi istikrarın devam etmesi halinde Adana’da da, Türkiye’de de yatırımların 2014’den daha iyi olmasını bekliyoruz. Komşularımız ve ticaret yaptığımız ülkelerde yaşanan riskler, sanayicilerimizin yeni pazar arayışlarına yönelmesine ve yeni pazarlar bulmasına yol açtı. Sanayicimiz, yeni pazar araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yeniliklerle devam ettiriyor. Böyle de sürmesi lazım.
2014 yılına kadar olan süreçte ……alanda çok büyük açık gördük… Adanalı ya da dışardan gelecek yatırımcı kesinlikle bu alanda yatırım yapılmalı!” dediğiniz bir şey var mı?
Enerji her zaman önemli bir sektör ve enerji yatırımlarına olan ihtiyaç bundan sonraki süreçte de önemini artarak devam ettirecektir. Bu nedenle Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi’nin de Adana’da yer aldığını düşündüğümüzde bu bölgede enerji yatırımları ile birlikte petro kimya yatırımlarının beklenmesi doğaldır. Bu alanda büyük yatırımların yapılmasını bekliyoruz. Ayrıca, makine ve gıda sektörü de yatırım alacak sektörler olarak ön plana çıkmaktadır.
Atilla Menevşe – ( Adana Ticaret Odası Başkanı)
Adana’da yatırım var diyenler var hayır yok diyenler var. Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
İnşaat sektöründe daha çok yatırım var. Diğer sektörlerdeki yatırımlar arzu edilen şekilde değil. Mesela yiyecek içecek sektöründe, otel yatırımlarında var.
Peki insanların yatırımdan anladığı nedir?
Arzu edilen yatırım sürekli üreten, istihdam sağlayan alanlar.
2014 çok mu zor geçti?
Zor tabii… Sektörden sektöre durum değişti. Beklenilen yatırım, büyüme, üretim, kar olmadı.
2015 sizce nasıl geçecek?
2015 biraz daha sıkıntılı geçecek bunun sebebi de seçim sürecine girilecek olması.
Haziran ayından Eylül ayına kadar hükümetin kurulması vs..vs.. ekonomiyi etkileyecek. Her şey sonbaharda başlar. Ama bu süreçte dikkat edilmeli, teşvikler yapılmalı yoksa 2015’e yazık olur.
Adana’ya en acil yapılması gereken yatırım sizce nedir?
Ceyhan enerji üssünün ayağa kaldırılması lazım, petrole dayalı kimya sektöründe Çukurova Bölgesi için çok önemli bir yatırım.
Esra ÖZDEN- (Entermin Endüstri Ürünleri Ltd. Şti. - Genel Müdürü)
Adana’da yatırım sizce ne durumda? Var mı bir şeyler?
Adana hala Türkiye’nin en büyük ekonomisine sahip kentlerinden biri, teşvik mağduriyetine rağmen özel sektör her alanda yatırımlarını sürdürüyor. Tarımdan sanayiye, hizmet sektöründen enerjiye ciddi yatırımlar var. Bunu en iyi OSB’lerden takip edebiliyoruz. OSB’mizdeki fabrika sayısındaki artış olumlu yönde. Ancak, bu alanda iki sorunumuz var. İlki kamu yatırımlarıyla ilgili… Adana ve bölge mega projeler konusunda sıkıntı yaşıyor. Çukurova Hava Limanı, Tarsus Kazanlı Turizm Bölgesi, Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi gibi lokomotif yatırımlardaki gecikme ve aksama bölgeye negatif yansıyor. İkincisi, yatırım hızımız var olan potansiyelle paralellik arz etmiyor.
Peki “Yatırım yok” iddiası neye dayanıyor?
Yatırım imkânlarına sahip Adana’da daha fazla yatırım beklenirken sınırlı kalmak bu kentte sanki yatırım yapılmıyormuş gibi bir iklimin doğmasına neden oluyor.
Ne yapılması lazım?
Başta kamunun birkaç küçük dokunuşuyla hız kazanabilir. Adana’ya özel teşvik ve yapılması elzem kamunun altyapı yatırımı Adana’da yatırımları hızlandırır. Önemli unsurlardan biri de moral ile ilgili. Morali yüksek tutan Adana, yeni bir yatırım hamlesinin içerisine girebilir.
HAFTAYA: Başkanlar ne dedi ve vatandaş ne düşünüyor?
