Gıda sağlıktır, kendinizi koruyun hasta olmayın!..

Ekonomik, sosyal ve siyasal sorunlar diye ifade edebilir; hayat pahalılığı, işsizlik, geçim sıkıntısı, şiddet, cinayet, intihar, iş ve trafik kazaları olarak devam edebiliriz.
Konular bireysel olmaktan ziyade toplumsal boyut kazanıyor.
Yetkililer iyimser, etkili ve başarılı sonuçlar çıkarmak için gayret ediyorlar.

SAĞLAM KAFA, SAĞLAM VÜCUT

Karamsarlık ve mutsuzluk ikliminde en çok sağlık etkileniyor.
Sağlık neydi?
Tam tamına “Sadece hasta, yaralı ve engelli olmama değil, bedenen, ruhen, sosyal yönden tam iyilik hali” olarak tanımlanır.
Bu hali koruyabiliyor muyuz?
Böylesi karmakarışık zamanlarda tüm gayretimiz sağlığımızı korumak üzerine olmalı!..
“Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur.” yoksa başarma gücü kalmaz!..

*
Dünya Sağlık Örgütü - WHO, ekonominin kansere etkisinin büyük olduğunu ve giderek bu bağlantının güçlendiğini bildiriyor.
Kişilerin gelir seviyesi; Beslenme, barınma, eğitim ve iyi bir çevrede yaşama durumu direkt etki ediyor.
Sosyal güvencesi, işi ve geliri olmayanlar strese girer, yeterli beslenemez, yaşam biçimi ve alışkanlıkları değişir, sigara, alkolün etkileri ağırlaşmaya başlar, yaşam kalitesini kaybeder...

GÜVENLİ GIDA, SAĞLIK VE HASTALIKLAR

Ekonomik durumun etkilediği beslenme konusu, ülkemizin en ciddi konularının başında görülmeli.
“Güvenli gıda, sağlık ve hastalıklar” konusu yabana atılamaz.

*
“Yeterli ve dengeli beslenme” bir devlet politikası olmalı.
Peki, beslenme neydi?
Beslenme; “sadece açlık duygusunu bastırmak, karın doyurmak, canının çektiğini yemek içmek değil, sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için ihtiyaç olan besinleri yeterli miktarlarda ve uygun zamanlarda almak” olarak tanımlanır.
Gıdalar, ihtiyaç düzeyinde alınamadığında ‘yetersiz beslenme’ gerçekleşir.

5 GRUPTA, 50 GIDA

Sağlıklı büyümek ve gelişmek, etkili ve üretken olmak, uzun yaşamak için karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri alabilmek için, 5 temel besin grubu altında toplanan en az 50 çeşit besin öğesi tüketilemediğinde, gereğinden az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişme engellenir, sağlık bozulur, hastalıklar ortaya çıkar;
◊ Süt ve süt ürünleri
◊ Et ve et ürünleri
◊ Tahıllar ve kurubaklagiller
◊ Sebze, meyveler ve baharatlar
◊ Yağ ve şeker tüketmeli.
Her yaş grubunun, çalışanların, sporcuların gıda ihtiyacı farklılık gösterse de bebek, çocuk, genç, kadınlar,  yaşlılar ve kronik hastaların beslenmesi özen ister.

SUSUZ KALMA

Tabii, yaşa göre değişmekle birlikte vücudun %60 ’ını su oluşturur.
Enerjik, canlı kanlı olmak için de susuz kalmamalı, günde en az 8-10 bardak su içmeli.

*
Ekonomik durumun etkilediği beslenme;
Diyabet, kanser, obezite, raşitizm, osteoporoz, menapoz, anemi, alzheimer, kalp ve damar, akciğer, karaciğer, kas ve iskelet, beyin ve sinir, böbrek, endokrin, kan ve diş hastalıkları, büyüme gelişme yetersizliği, bağışıklık sistemi sorunları ile daha birçok sağlık problemine neden oluyor.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENMELİ

◊ Sağlam ve sağlıklı görünmeli,
◊ Hareketli ve esnek bir bedene,
◊ Cildi düzgün, canlı, parlak saçlara,
◊ Işık saçan gözlere,
◊ Kuvvetli, gelişimi normal kas ve kemiklere,
◊ Çalışmaya istekli kişiliğe,
◊ Dengeli boy ve ağırlığa,
◊ Normal zihinsel, ruhsal ve duygusal gelişmeye,
◊ Dinç ve sık hasta olmayan bir yapıya sahip olmalı.

YETERSİZ VE DENGESİZ BESLENENLER

◊ Hareketleri yavaş ve isteksiz,
◊ Genel görünüşte sağlıksız,
◊ Şişman veya zayıf,
◊ Cildi kuru, yağlı, pürüzlü, sağlıksız,
◊ Baş ağrısı, kramplardan şikayet eden,
◊ İştahsız, yorgun, halsiz, isteksiz, dikkatsiz,
◊ Stresli ve gergin olurlar.

*
O halde yeterli ve dengeli beslenmeli, sağlığı korumalı ve hasta olmamalı, hastane kapılarında tedavi için çare aramamalı!..
En doğru tedavi dengeli beslenmektir...

ALARM ZİLLERİ ÇALIYOR

Tıp otoriteleri, kronik hastalıklarda ölümlerin %60 ’ında, hastalıkların % 46 ’sında temel nedenin beslenme olduğunu söylüyorlar.
Bizim gibi ülkelerde, 2020 yılında toplam ölümlerin;
%71 ’inin iskemik kalp hastalıkları,
%75 ’inin felçler,
%70 ’inin de diyabet (şeker hastalığı) nedeniyle olacağını öngörülüyor.

*
Türkiye’de, SGK kaydı olan Diyabet hasta sayısı 8 milyon civarında ama bu sayının gerçekte 11 milyon olduğu sanılıyor.
Dünya ortalamasından 2, Avrupa ortalamasından 3 kat daha hızlı artıyoruz!
2025 ‘de sayı iki katına çıkacak.
Durum endişe verici!

*
TÜRKİYE’DE KANSER

Türkiye’de her yıl 160 bin yeni vaka kanser tanısı konuluyor.
Ve her yıl 100 bine yakın kansere bağlı ölüm oluyor.

*
TÜİK ‘e göre, her 5 ölüm sebebinden 1 ‘i kanser...
Erkeklerde, kadınlardan daha fazla görülüyor.
Bu çok önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Kanser tedavisi ve ilaçlarına doğrudan, her yıl 20 milyar TL ‘den fazla harcama yapıyoruz!..
*
Dünyada 6 kişiden 1 ‘i kanser nedeniyle hayatını kaybediyor.
Bu kayıpların yüzde 70’i düşük ve orta gelirli ülkelerden olmuş...
Obezitenin kanseri kolaylaştırdığı kesinleşti...

*
Dünya Sağlık Örgütü ‘ne göre, kansere bağlı ölümlerin üçte biri 5 temel davranış ve beslenme alışkanlığıyla ilgili. Bunlar;
Yüksek vücut kitle indeksi �
Meyve ve sebze alımının düşük olması
Fiziksel aktivitelerde bulunmamak
Sigara kullanmak
Alkol tüketimi

*
KENDİNİZİ KORUYUN

Beslenmenin, yaşamın her döneminde sağlığın temeli olduğunu,

Beslenme eğitiminin önemli ve etkili yöntem olduğu,

Erken teşhis ’in hayat kurtardığını unutmamalı...