Sağlık

Gündüz TEZMEN

Okur mektupları

Gilbert

Hastalığı nedir?

A. Yılmaz \ ADANA

YAPILAN tahlillerde kanınızdaki bilirubin oranlarının yüksek çıktığından ve sonunda size Gilbert Hastalığı teşhisi konulduğundan bahsediyorsunuz. Bu hastalıkta, hastanın kanında bilirubin değerleri yüksek çıkar, buna bağlı olarak da zaman zaman hastanın göz akları sararır. Yani bakıldığı zaman bu kişinin sarılık hastası olduğu düşünülür. Oysa karaciğer fonksiyonlarıyla ilgili diğer tahliller de normal bulunur. Bu da karaciğerin hasta olmadığını gösterir.

Gilbert Hastalığı, sıklıkla bulaşıcı sarılık hastalığının müzminleşmesi (kronik hepatit) tablosuyla karışır. Oysa az önce de değindiğim gibi bu hastalıkta karaciğer fonksiyon testleri tamamen normaldir. Hemen aklınıza ‘‘Madem ki karaciğerim sağlam, o zaman niye sarılık oluyor’’ sorusu gelecektir. Bu tablonun kesin nedeni bilinmemekle beraber karaciğerin bilirubin işleme yeteneğindeki aksaklıktan söz edilebilir.

Hastalık hayat boyu sürer. Genellikle genç yaşlarda teşhis edilir. Kesin olarak bir kalıtımdan söze edilemese bile bazı ailelerde bazı ailelerde daha sık görülmesi kalıtımla ilgisini düşündürür. İlerlemesi ve başka sorunlara yol açması söz konusu olmadığı gibi herhangi bir tedavisi de yoktur. Kandaki bilirubin düzeyi ve buna bağlı olarak gözlerdeki sarılık derecesi zaman zaman artmalar gösterir.

Bu artmalar genellikle uzun süreli açlıkta, streste, grip ve benzeri hastalıklar sırasında, aşırı yorgunluklarda görülür. Daha sonra kendiliğinden normale düşer. Bu hastalık sizin evlenmenize bir engel değil. Sizin cinsel yaşamınızı etkilemeyeceği gibi eşinize geçmesi de söz konusu değildir. Ancak çocuğunuzda da olmayacağı yolunda kesin bir şey söylenemez. Siz şimdiye kadar bir sorun çıkmadan bu yöntemi uygulamısınız. Ancak sanırım menopoz döneminizin yaklaşması nedeniyle günleriniz aksamaya başlamış. Bu olay da gün sayarak korunmayı imkansız hale getirir. Bu durumda başka korunma yöntemlerine başvurabilirsiniz. Size tavsiyem, bir kadın hastalıkları uzmanına muayene olup, sizin için en uygun yöntemi birlikte belirlemenizdir.

Kız mı olsun erkek mi?

E. Görgün \ İSTANBUL

Çocuğun kız ya da erkek olmasını, kocanın spermleri belirler. Kadın bir adet yumurta hücresi çıkartır. Bu X kromozomu taşır. Erkeğin on milyonlarca sperminin bir kısmı X, diğer kısmı da Y kromozomu taşır. Eğer X kromozomu taşıyan sperm yumurtayı döllerse bebek kız olur. Bebeğin erkek olması için yumurtayı, Y kromozomu taşıyan spermin döllemesi gerekir. Eğer bir erkeğin spermlerinde Y kromozomu taşıyanlar çoğunluktaysa o çiftin çocuklarının erkek olması ihtimali daha fazladır. Kadının döl yolunun asitliği, cinsel birleşme zamanı ve tekniği de bu yönde etki gösterirse de çok önemli değildir. Son zamanlarda, kocanın spermlerini özel bir teknikle işlemden geçirerek, isteğe göre erkek kromozomu ya da kız kromozomu taşıyanların oranlarını değiştirerek ihtimalleri etkileyen bazı uygulamalar yapılmaktaysa da herhangi bir garantisi olmadığı gibi moral ve hukuksal yönlerden sakıncalar bulunarak ülkemizde uygulanmasına izin verilmemiştir.

Yine saç konusu

S. A. Giresun

Bir saç telinin ortalama yaşam süresi 3-4 yıl kadardır. Bu süreyi dolduran saçın uzaması durur, dipten yani kıl kesesinin içinden yeni saçın oluşmasıyla bu saç telinin düşmesi doğaldır. Mevsimsel değişmelere ve diğer bazı faktörlere bağlı olarak dökülmenin günde 100 taneye kadar artması da doğaldır. Saçınızı kestirmenin dökülme üzerinde etkisi yok. Saçınız yine aynı tempo ile yenilenir yani aynı sayıda saç dökülür, ancak kısa olduğu için o kadar dikkat çekmez.