Sağlık

Gündüz TEZMEN

AIDS Rehberi

Sorular ve yanıtları

Anal seks ile AIDS bulaşır mı?

- İster homoseksüel (aynı cinsle), ister heteroseksüel (karşı cinsle) anal yoldan cinsel ilişki kurulduğunda eğer karşı taraf AIDS virüsü (HIV) taşıyorsa bulaşma riski vardır ve üstelik çok yüksektir

Sadece karşı cinsle ve normal bir cinsel ilişkide hastalık bulaşma riski var mıdır?

- Bir zamanlar sanıldığı gibi AIDS sadece homoseksüel ilişki veya uyuşturucu kullananların iğneleriyle bulaşmaz. Karşı cinsel vajinal yoldan yapılan ilişki ile de bulaşır. Bulaşma riski hem erkek hem de kadın için geçerlidir. Yani HIV taşıyan kadın erkeğe bulaştırabildiği gibi HIV taşıyıcısı erkek de kadına bulaştırabilir.

Cinsel birleşme sırasında kondom (prezervatif) kullandığım sürece hastalık kapmam, değil mi?

- Cinsel birleşmede kondom kullanılmasının AIDS ve cinsel yoldan bulaşan diğer hastalıkları önlediği gösterilmiştir.

Gerek vajinal, gerekse anal ya da oral seks yapıldığında, her seferinde doğru bir şekilde kondom kullanılması gerekir. Buna rağmen cinsel yoldan AIDS bulaşmasını önlemenin en kesin yolu HIV taşımadığına emin olduğunuz kişiyle ilişkiye girmektir.

Kondom kullanmanın doğru şekli nedir?

- Aşağıda anlatacağım özelliklere dikkat edildiği takdirde HIV ve cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklardan büyük ölçüde korunmak mümkün olur. Sadece erkeklerin değil, kadınların da cinsel eşlerinin kondomu doğru kullandığına emin olmaları gerekir.

o Anal, oral ya da vajinal yoldan olsun, her cinsel ilişkide yeni bir kondom kullanılmalı.

o Kullanılacak kondom, mutlaka lateksden yapılmış olmalı. Lateks dışında özellikle doğal zarlardan yapılmış olanlarda gözle görünmeyecek kadar küçük gözenekler bulunur ve bunlardan virüs geçebilir.

o Özellikle sıcak ortamda beklemiş ve son kullanma tarihi geçmiş olanları kullanmayın

o Penis sertleşir sertleşmez kondom takılmalıdır.

o Ucunda spermin toplanması için özel kısmı yoksa, uçta küçük bir boşluk bırakın. Hava kabarcıkları varsa çıkmasını sağlayın.

o Kayganlaştıcı kullanmak istiyorsanız, su bazlı olanları tercih edin. Vazelin, bebek yağı, krem gibi yağlı ürünlerden kaçının. Yağlar lateks kondomun erimesine neden olabilir.

o Cinsel birleşme sırasında kondomun yırtıldığını hissederseniz, birleşmeye hemen ara verin ve yeni bir kondom takmadan devam etmeyin.

o Ejekülasyondan (boşalma) hemen sonra, henüz penis sertliğini korurken, kondomun uç kısmını sıkıştırarak, spermin dışarı akmasına engel olarak çıkartın.

o Hiçbir zaman, bir kondomu bir kereden fazla kullanmayın.

Devam edecek

t OKUR MEKTUPLARI

Metale alerjim var

H. Çelik / İstanbul

Temas sonucu ortaya çıkan alerji türleri de vardır. Deterjanlar, boya sanayisinde kullanılan eriticiler ve diğer bazı kimyasal maddeler bunlar arasında çok sık rastlananlarıdır. Metal alerjileri de sık görülür. Bu kişilerde yüzük, kolye, saat gibi takılar ciltte kaşıntı ve kızarıklık türünde alerjik belirtilere neden olabilir. Sizde de saat takınca bu tür belirtiler oluyormuş. Alerji tedavisinde temel kural, alerji yaratan etkenden (alerjen) mümkün olduğunca uzak durmaktır. Bunun mümkün ya da yeterli olmadığı hallerde antihistaminik adı verilen ilaçlar kullanılır. Bu ilaç alerji sonucu salgılanan ve belirtilerin ortaya çıkmasını sağlayan histamin isimli maddenin etkisini giderir. Yani alerjiyi ortadan kaldırmaz ama etki süresince belirtilerini giderir. Size önerim; mümkün olduğu sürece kol saati kullanmayın, zorunlu olduğunuz hallerde eğer saatin altında kızarıklık ve kaşıntı oluyorsa antihistaminik etkili bir krem kullanın.

İlaçlar kabızlık yapar mı?

K. Eren / İstanbul

Geçirdiğiniz by-pass ameliyatından sonra 15 dakikası jimnastik, 45 dakikası yürüyüş olmak üzere toplam bir saat spor yapıyor olmanız çok doğru bir uygulama. Aşırı zorlama olmamak şartıyla ne kadar bol spor yapılırsa o kadar iyi. Öte yandan, ameliyattan sonra ortaya çıkan kabızlık şikayetlerinizin kullandığınız ilaçlarla bağlantılı olması mümkün. Lifli gıdaları bol almanız yararlı ama etkili olmadığı görülüyor. Kabızlığa karşı kullandığınız ilaçın dozunu arttırmanız yararlı olabilir. Buna rağmen etkili sonuç alamıyorsanız, kontrol için gittiğiniz doktorla konuyu tartışmanız yararlı olabilir.

Guatr her zaman sinir yapmaz

C. G. / Almanya

Guatr olarak adlandırılan tablo, tiroid bezinin büyümesidir. Bu duruma yol açan birkaç tiroid hastalığı var. Bunlardan hipertiroidi yani tiroid bezinin aşırı hormon salgıladığı hastalıkta sinirlilik görülebilir. Sizdeki guatrın hipertiroidiye bağlı olduğunu sanmıyorum. Bu nedenle sizin psikolojik yapınızın başka nedenlere bağlı olarak bozulduğunu düşünüyorum.