Sağlık

Dr. Gündüz TEZMEN
Haberin Devamı

Tansiyon nasıl ölçülür-2

Dünkü yazımda tansiyonu doğru olarak ölçebilmek için alette bulunması gereken özelliklerden bahsetmiştim. Doğru sonuç alabilmek için tansiyonu ölçülen kişiyle ilgili de bazı özelliklere dikkat edilmelidir. Tansiyon, insanın yaşaması için gerekli olan kan basıncıdır. Yapılan işlere ve sinir sisteminin durumuna göre kan basıncında da bazı değişmeler olması doğaldır. Bir kez tansiyon ölçmek, kişinin o an içinde bulunduğu durumu gösterir. Genel tansiyon durumu hakkında bilgi vermez.

Hasta doktora geldiği zaman heyecanlıdır, bunun doğal sonucu olarak da tansiyonu biraz yüksektir. Ancak herşeye rağmen bu sırada tansiyon ölçülmeli ve bu ölçüm, arada bir fark bulunup bulunmadığını anlamak için iki koldan yapılmalıdır.

Hastanın genel fiziksel muayenesi bittikten sonra yatar durumda tekrar ölçüm yapılır. En son ölçüm, tüm işlemler bittikten sonra, önce otururken sonra da ayaktayken yapılır.

İlk tansiyon ölçümünde elde edilen sonucu hastaya söylemek, sonuç biraz yüksek olabileceği için doğru değildir. Özellikle heyecanlı ve evhamlı hastalarda daha sonraki ölçümlerin de yüksek olmasına neden olacaktır. Bütün bu ölçümlerin sonucunda, kan basıncının yani tansiyonun yüksek olduğu tespit edilse bile, hastaya yüksek tansiyon teşhisi koymak doğru değildir. Bu teşhis, en az iki ayrı günde yapılan kontrollerde kan basıncının yüksek bulunmasıyla konulabilir.

Ölçme tekniği

Tansiyon ölçülmesiyle ilgili ilk yazımda, tansiyon aletinin kola sarılan kısmının, dirsek önü çukurunu açıkta bırakacak sekilde sarılması gerektiğini belirtmiştim.

Aleti kola, bu şekilde sardıktan sonra, dirsek çukurunun gövdeye yakın olan tarafına üç parmağın ucuyla orta şiddette bastırıldığı taktirde, burada bir nabız bulunduğu tespit edilir. İşte dinleme aletinin tambur kısmı, bu bölgeye konulur, ve hafifçe bastırılır. Tansiyon aleti, 200 mm. civa basıncını gösterecek şekilde şişirilir. Eğer aletin otomatik olarak hava indirme sistemi yoksa, pompanın yan tarafındaki vida hafifçe gevşetilerek, saniyede 2 mm. basınç düşmesi sağlanır. Bu arada, dinleme aletinden ses gelip gelmediğine dikkat edilir. Nabız vuruşları olan Korotkoff seslerinin ilk duyulduğu sırada aletin ekranından okunan ya da ibrenin gösterdiği rakam sistolik (maksimal=büyük) tansiyonu, seslerin kaybolduğu ya da çok hafiflediği sırada okunan rakam diastolik (minimal=küçük) tansiyonu gösterir. Bu rakamlar belirlendikten sonra ölçüm tekrarlanmalıdır. Bu kez alet, belirlenmiş olan sistolik tansiyonun 20 mm. üstünde olacak şekilde şişirilir (örneğin, sistolik kan basıncı 150 mm. olan kişide, 170 mm.ye şişirmek gibi). Bu kez basınç indirme işlemi daha yavaş yapılmalıdır. Elektronik aletlerde bu işlerin çoğunun, aletlere göre değişmekle birlikte, otomatik olarak yapıldığını söylemeye gerek yoksa da, ölçme işleminin en az iki kez peşpeşe yapılmasının gerekli olduğunu hatırlatmak ta fayda var.

Yazımın sonunda, kan basıncının devamlı değişebileceğini, bu değişmeler nedeniyle kuruntuya kapılmamak gerektiğini hatırlatmak isterim.

Sizin için, tedbir alınması gereken sınırı doktorunuzun belirlemesi şarttır.






 








Yazarın Tüm Yazıları