İnsan çok soğuk olmadan da donabilir

Donma denildiği zaman çoğu kişinin aklına el ya da ayakların, özellikle parmak kısımlarında rastlanan donmalar geliyor. Aslında bu olayda söz konusu edilen, tüm vücudun ısısının düşmesi sonucu oluşan donmadır. Tıp dilinde hipotermi olarak adlandırılan bu donma türünde kişinin ölme riski mevcuttur.

HİPOTERMİ NE DEMEKTİR? Yukarıda da belirttiğim gibi vücudun genel olarak soğuması sonucu oluşan tablodur. Vücut ısısının 35 derecenin altına düşmesi halinde ortaya çıkar. Derinin nispeten soğuk olabileceği gerçeğiyle bu ısının, makattan ya da dil altından ölçülen vücut içi ısısı olduğunu da hatırlatmak gerekir.

NE ZAMAN OLUR? Genel olarak, vücudun ürettiğinden daha fazla enerjiyi kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Soğuk ortamda özellikle başı açık olarak uzun süre bulunmak, ıslak giysilerle soğuk ortamda uzun süre kalmak, soğuk rüzgárda yeterli korumaya uygun olmayan giysilerle açıkta kalmak, soğuk suya düşmek gibi nedenler, ortaya çıkmasını kolaylaştırır. Kişinin çok zayıf olması, yeterli gıda ya da sıvı almaması, çok yorgun olması, kalp ve dolaşım sorununun bulunması, alkol, ısı düzenlemesini bozacak ilaç ya da çok sigara kullanması riskleri artırır. Yaşlılar ve küçük çocuklar bünye yapıları nedeniyle daha fazla risk altındadırlar.

Bu koşullara bağlı olarak insanlar kapalı ortamlarda ve ısının donma noktasının üstünde olduğu hallerde bile hipotermi riski altındadırlar.

Güney Asya'daki ölümler, yeterli derecede korunma sağlayabilecek mekánların bulunmaması, giysilerin koruyacak yeterlikte olmaması, ayrıca yetersiz besin alınması gibi etkenlerle kolaylaşmıştır.

BELİRTİLERİ Hipotermi yavaş gelişen bir tablodur. Belirtiler de bu nedenle yavaş yavaş ortaya çıkar. İlk belirti genellikle önüne geçilemeyen bir titreme ve renk solukluğudur. Halsizlik, güçsüzlük, baş dönmesi, konuşmada, hareketlerde ve solumada yavaşlama görülür. Hareketlerde zorluk, şuur bulanıklığı, şok ve koma gelişebilir. Hipotermili hastalarda ani kalp durmaları sık görülür. Bu nedenle hasta nispeten iyi bile gözükse ciddi önlemler almak gerekir.