Önlemler azaldı, grip de arttı

Türkiye’de pandeminin başından beri en yüksek günlük vaka sayılarını bu hafta gördük. Ancak sadece pozitif hasta sayısı artmıyor. Influenza kaynaklı mevsimsel grip vakaları da adeta COVID-19 vakalarıyla yarışıyor. Baş, boğaz ve eklem ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük, ateş... Üstelik  semptomlar o kadar benziyor ki ikisini ayırt etmek oldukça zor. Kafamızdaki soru işaretini gidermek için Acıbadem Taksim Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Profesörü Dr. Çağrı Büke ile konuştuk.  

CİDDİ RİSKLER VAR

Sonbahar ve kış sezonunun en yaygın sağlık sorunu olan mevsimsel griple ekim ayından nisan ortasına kadar karşılaşabiliyoruz. Ancak kasım, aralık, ocak ve şubat aylarında hastalık görülme sıklığı iyice artıyor. Influenza virüslerinin yol açtığı grip bazılarımız için daha ciddi risklere yol açabiliyor.

Prof. Büke, 65 yaşın üzerindeki kişilerin, 2 yaşın altındaki çocukların, kronik akciğer, karaciğer, kalp veya böbrek hastalığı olanların, diyabetlilerin, obez kişilerin, kanser hastalarının, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullananların ve hamilelerin riskli gruplar olduğunu söylüyor. Bu kişilerde hafif semptomlarla başlayabilen bir grip, zatürreye ve hatta kişinin hayatını kaybetmesine bile neden olabiliyor. Prof. Büke “Grip aşısı, gribe bağlı ciddi bir durumun oluşmasını engelliyor” diyor ve özellikle riskli gruptaki bireylerin her yıl aşı olmalarını öneriyor.

Eczanemde hasta sayısında ciddi bir artış olduğunu gözlemlediğimi söyleyip klinikteki durumu da soruyorum. Prof. Büke sadece ülkemizde değil, dünyada da mevsimsel gribin ve gribe bağlı hastaneye yatışların artışta olduğunu söylüyor. “Önlemler gevşedi, grip arttı. Aşılandıktan sonra birçok kişi bireysel önlemlerini gevşetmeye başladı. Hiç yapılmayan kapalı alan buluşmaları yapılır oldu, davetlere gidilir oldu. Elbette bu durum mevsimsel grip vakalarını da arttırdı” diyerek durumun nedenini açıklıyor.

ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ

Prof. Büke pandemi öncesinde de kişilerin bu aylarda soğuk algınlığı veya mevsimsel grip semptomları gösterdiklerini, muayene ederken bu ikisini test yapmadan da ayırt edebildiklerini anlatıyor: “Soğuk algınlığı olduğunda gripteki gibi yüksek ateş, yoğun ve şiddetli kas ağrısı, eklem ağrısı ve baş ağrısı genellikle olmaz.”

COVID-19 salgınındaysa virüsün farklı varyantlarında her iki hastalığa da benzer belirtiler olduğundan kendileri için bile test olmadan ayrım yapmanın bazı durumlarda imkânsız olduğunu söylüyor. Dolayısıyla “Grip mi oldum, COVID-19’a mı yakalandım” sorusunun cevabını bulmak için yapabileceğiniz tek şey, hasta olduğunuzu hissettiğinizde hemen bir doktora gidip PCR ve antijen testi yaptırmak. Prof. Büke her iki hastalıkta da erken teşhisin ve tedavinin çok önemli olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Gripte ilk 72 saatte tanıyı koyarsak, risk grubundaki kişilere uyguladığımız spesifik antiviral tedaviyi zaman kaybetmeden uygulayabilir ve bu sayede hayat kurtarabiliriz.”

KORUYUCU KALKANLARINIZI GÜÇLENDİRİN

COVID-19 da mevsimsel grip de virüslerin neden olduğu hastalıklar. O virüslerle karşılaşmamak için önlemlerimizi almalıyız. Prof. Büke “Kapalı alanlarda daha az vakit geçirmeli, N95 maske kullanmalı, iç ortamları havalandırmalı ve ellerimizi temizlemeliyiz” diyor. Her iki hastalığı hafif atlatabilmek için aşı olmanın hayati önemini vurguluyor. Hastalıkla karşılaşmamız halindeyse bağışıklık sistemimizin gücünün hastalığı nasıl atlatacağımızda önemli bir belirleyici olduğunu anlatıyor. Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunu desteklemek isteyenler için “D vitamini düşükse normal düzeye getirilmeli. Normalse günlük 1.000 ile 3.000 ünite D vitamini alınabilir. Günlük 15 miligram çinko ve 100 mikrogram selenyum almak da viral solunum yolu enfeksiyonlarına karşı etkili. Günde 1-3 gram C vitamini alınabilir. Beta glukan kullanmak da yarar sağlayacaktır” diyor.