Nane-limon mevsimi geldi...

Sonbahar ve kış aylarında hastalıklarla baş etmenin yollarından biri de bitki çayları. Bağışıklık güçlendirici, C vitaminli, antiinflamatuar veya antioksidan içerikli bitkisel çaylar hem boğazımızı yumuşatıyor hem de aromalarıyla bize rahatlatlama hissi veriyor. Doç. Dr. Hilal Bardakçı’ya bu çayların faydalarını sorduk.

İlk tercihimiz
Nane
Kuvvetli antioksidan, antiviral ve antibakteriyel içeriğiyle nane, kış aylarında hastalıklarla mücadelede genelde ilk tercihimiz oluyor. Bu etkilerinden, bileşimindeki ‘fenolik’ maddeler ve uçucu yağ sorumlu. 1 avuç taze nane yaprağını ya da 1 çay kaşığı kurutulmuş naneyi bir bardak kaynatılmış suda, 5-10 dakika bekletip tüketebilirsiniz. Safra kesesi ve karaciğer hastalıklarında kullanımı önerilmez.

A, C, E vitaminli
Kuşburnu
Kuşburnu bitkisinin meyveleri A, C ve E vitamini açısından zengindir. Kuşburnu hem güçlü bir C vitamini kaynağı olduğundan hem de aroması ve lezzetinden dolayı çokça tercih edilen bitki çaylarından biri. 1 tatlı kaşığı taze ya da kurutulmuş kuşburnu meyvesini ezip 1 bardak kaynar suda demleyebilirsiniz. Bağışıklığınızı güçlendirmeye destek olacaktır.

Kuvvetli antioksidan
Hibiskus
Bitki çayı formülasyonlarına, çoğunlukla koyu kırmızı rengi ve hafif mayhoş tadından ötürü ilave edilen hibiskus çiçeği (bamya çiçeği), kuvvetli antioksidan, antibakteriyel ve bağışıklık güçlendirici etkisiyle biliniyor. Hibiskus çayı, 1-2 tutam çiçeğin kaynar suda 5 dakika demlenmesiyle hazırlanır.

Öksürüğe iyi gelir
Ihlamur
Boğazı yumuşatıp inatçı öksürüğün giderilmesinde kullanılabileceği gibi iltihap önleyici ve ağrı kesici olarak da tercih edilebilir. Soğuk algınlığı ve öksürükte 1-5 gram çiçek ve yaprakların 1 bardak kaynar suda, 10 dakika demlenmesiyle hazırlanır. Günde 2-4 kez kullanılabilir. Ihlamur faydalı bir kış çayı olmasının yanında iyi bir sakinleştiricidir. Piyasada çiçek yaprakları yerine bitkinin yaprakları satılıyor. Buna da dikkat edilmeli.

Virüslere karşı
Zencefil
Bağışıklık güçlendirici ve ‘antiinflamatuar’ etkili zencefilin yararları saymakla bitmiyor. Son yıllarda yapılan çalışmalar lokal olarak kullanıldığında (pastil, sprey, çay) zencefilin havayla yayılan virüslere, boğazımızda doğrudan etki ettiği gözlemlendi. Böylece ciddi akciğer enfeksiyonlarının önüne geçmemize destek oluyor. Zencefilin tazesi veya kurutulmuşunu demleyebilirsiniz. Hamilelerin kullanması önerilmiyor.

Grip ve bronşitte
Adaçayı
Uçucu bileşenleri ağız-boğaz enfeksiyonlarında kullanılır. Bu nedenle soğuk algınlığı, grip ve bronşit gibi hastalıkların önlenmesinde tercih edilir. Adaçayı demlenerek hazırlanır, soğutulduktan sonra sprey ya da gargara halinde boğaza uygulanabilir. Ayrıca seyreltilmiş çözeltileri bitki çayı olarak tüketilebilir. Hamilelik ve emzirme döneminde kullanılması tavsiye edilmiyor.

Uçuk için de kullanılabilir
Ekinezya
Soğuk algınlığı ve nezleden korunmak için tüm dünyada en çok tercih edilen bitkilerden biri. Yapılan çalışmalar bitkinin bağışıklık sistemini desteklediğini ortaya koydu. Aynı zamanda influenza ve uçuk virüsüne karşı antiviral etkisi olduğu da tespit edildi. Papatya alerjisi olan kişilerle hamile ve emzirenlerde kullanımına dikkat edilmeli.

Günde 1 bardak
Karanfil
Aromatik çiçek tomurcukları tek başına bitki çayı olarak tüketilebilirken diğer çay formüllerine de lezzet verir. Karanfil bağışıklık konusunda etkili vitamin ve mineraller açısından zengindir. 1 çay kaşığı karanfil tomurcuğu 1 bardak kaynar suyla karıştırılarak 2-3 dakika bekletilir ve tüketilir. Günde 1 bardak karanfil çayı bağışıklığı güçlendirir.

Tarçın ve limonla...
Zerdeçal
Etken maddesi bitkiye turuncu-sarı rengini veren kurkumindir. Kurkumin bağışıklık sistemini güçlendirir, antimikrobiyal ve antiinflamatuar etki gösterir. Bu özelliklerinden ötürü soğuk algınlığı ve grip semptomlarını gidermek için kullanılır. 1/2 çay kaşığı zerdeçal, 2 bardak kaynamış suyla karıştırılıp 5 dakika bekletilir. Daha aromatik lezzet vermek için tarçın veya birkaç dilim limon ekleyerek tüketebilirsiniz.