Oğlum dün gece hayatının sırrını açıkladı

Ne diyeceğimi, nasıl davranacağımı bilemedim. Kafam çok karışık. Duygularım çok karışık, şoktayım, birçok şeyi aynı anda hissediyorum ama en çok korkuyorum!

Danışan: Oğlumla dün gece uzun uzun sohbet ettik, gece saat 10’dan sabaha karşı 2’ye kadar. Oğlum 28 yaşında, üniversiteyi bitirip işe başlayınca ayrı eve çıktı. Uzun zamandır ilk defa bu kadar uzun konuştuk. Konuşmak için ben ısrar ettim, çünkü onu son zamanlarda mutsuz ve huzursuz görüyordum. Ondan başka çocuğum yok, onun mutsuzluğu beni de mutsuz ediyordu ama ne yapacağımı da bilemiyordum. Ona “Senin bir derdin mi var, hep mutsuz görünüyorsun, kız arkadaşlarınla mı problem yaşıyorsun?” dedikçe benden kaçıyordu. En sonunda dün gece aldı beni karşısına ve uzun uzun anlattı. “Anne ben gay’im” dedi. “O ne oğlum” dedim, “Anne ben eşcinselim” dedi... Ne diyeceğimi, nasıl davranacağımı bilemedim. Yanlış bir şey söylemek istemedim. Kafam çok karışık. Duygularım çok karışık, şoktayım, birçok şeyi aynı anda hissediyorum ama en çok korkuyorum!

- Dr. Başak: Toplumun eşcinseller hakkındaki tutumunu göz önünde bulundurunca, korkuyor olmanız, endişelenmeniz çok normal. Çoğu anne-baba, çocuklarının gay olduğunu ilk öğrendiklerinde, şok, endişe, suçluluk, inkar, kızgınlık, hüzün gibi karışık duygular yaşar. Oğlunuz size açılabilmek için 28 yaşına kadar beklemiş, demek ki yıllardır kendisini bu sürece hazırlıyor. Size söylemeden önce kendisini iyice anlamış, kabullenmiştir. Sizin de onun cinsel yönelimini anlayıp, kafanızdaki bu konuyla ilgili soruları doğru şekilde cevaplandırıp kabullenebilmeniz için benzer bir süreçten geçmeniz gerekiyor.

OĞLUM HİÇ KADIN GİBİ DAVRANMIYOR

Danışan: Evet, zamana ve birçok sorunun cevabını öğrenmeye ihtiyacım var! Bu konuda çok cahilim, utanarak soracağım ama eşcinsellere niye “gay” deniyor?

- Dr. Başak: “Gay” aslında İngilizce bir kelime, eşcinsel anlamına geliyor; yani hemcinsine romantik ve cinsel olarak ilgi duyan kişi. “Gey” olarak okunuyor ve artık ülkemizde de yaygın olarak kullanılıyor. Çoğunlukla erkek eşcinseller için kullanılmakla beraber, hem erkek hem de kadın eşcinseller için kullanılan bir kelime. Hemcinsine karşı romantik ve cinsel olarak ilgi duyan kadına lezbiyen deniyor.

Danışan: Evet, onu biliyorum, peki biseksüel ne demek?

- Dr. Başak: Hem erkeklere hem de kadınlara ilgi duyan kişi. Biseksüel bir kişi, hayatının değişik dönemlerinde bazen kendi cinsiyle ve bazen de karşı cinsle ilişki kurmuş olabilir.

Danışan: Benim oğlum eşcinsel olduğunu söylüyor ama hiç kadın gibi davranmıyor, öyle giyinmiyor. Ben erkek eşcinsellerin biraz efemine olduğunu sanırdım.

- Dr. Başak: Çünkü medyada genellikle bu şekilde portre ediliyorlar, dolayısıyla halkta bu şekilde bir kanı oluşuyor. İşin gerçeği, eşcinseller, davranış, tutum, giyim gibi özellikler açısından geniş bir yelpaze içinde çeşitlilik gösterebilirler. Söz konusu erkeklerse; çok efemine davranan, dışarıdan bakınca eşcinsel olduğunu rahatlıkla anlayabileceğiniz eşcinseller olabileceği gibi, sakalı, bıyığı ile gayet maskülen gözüken, heteroseksüel bir erkek gibi giyinen ve cinsel yönelimi hakkında hiçbir şekilde fikir yürütemeyeceğiniz bir kişi de eşcinsel olabilir. Bu tamamen o kişinin tercihi ile ilgili bir konudur.

BELKİ GAY DEĞİLDİR KAFASI KARIŞMIŞTIR

Danışan: Ben hâlâ oğlumun gay olduğuna inanamıyorum. Belki de değildir. Kafası karışmış olabilir mi? Ona da sordum “Ben hep biliyordum anne” dedi. Nasıl bu kadar emin olabiliyor, nereden biliyor?

- Dr. Başak: Bu konuda yapılan en son bilimsel araştırmalara göre, kişinin cinsel yönelimi, genellikle 10 yaşları ile ergenlik çağının başları arasında belirmeye başlar. Yani genellikle eşcinseller, o yaşlarda karşı cinsten ziyade kendi cinsinden olana ilgi duyduğunu hissetmeye başlar. Bununla beraber, cinsel kimliğin ortaya çıkması kişiler arasında farklılıklar gösterebilir. Önyargılar, toplum baskısı, kültürel farklılıklar, aile yapısı, dini inanç gibi faktörler, kişinin gay olduğunu kabul edebilmesini ve ortaya çıkarmasını etkileyen önemli faktörlerdir.

Danışan: Ben günlerdir kendimi sorguluyorum, “Neyi yanlış yaptık” diyorum. Babasını erken kaybettik, acaba ondan mı? Evde erkek olmamasından mı? Oğlum neden eşcinsel oldu?

- Dr. Başak: Bu sorunun cevabı henüz kesin olarak bilinmiyor. Kişinin cinsel yönelimi üzerinde nelerin etkili olabileceğini araştıran bilim insanları, genetik, hormonal, gelişimsel, sosyal ve kültürel faktörlerin kişinin cinsiyeti üzerindeki rolünü inceliyorlar. Gay olmayı açıklayan, tüm bilim insanlarının üzerinde hemfikir olduğu tek bir faktör bulunamadı. Bununla beraber, nedeni kesin olarak bulunamasa da, eşcinsel olmanın bir seçim olmadığı konusunda hem fikirler.

EŞCİNSELLİK BİR HASTALIK DEĞİLDİR

Danışan: Oğlum da böyle anlattı. “Anne bu benim seçimim değil, ben böyleyim, bu da benim doğam, ben kendimi bildim bileli böyleyim, kendimi kabul ettim, sen de beni böyle kabul et” dedi. Kabul etmek zor ama bunun bir seçim olmadığını sizden duymam benim için çok önemli. Çünkü kendi seçimi olduğuna inansaydım, onu vazgeçirmek için elimden geleni yapardım. Kendim geleceğime, size onu getirirdim.

- Dr. Başak: Anne-babaların yaptığı en büyük hata bu. Eşcinselliği bir seçim veya bir “hastalık” olarak görüp değiştirmeye çalışmak. Eşcinsellik hiçbir terapi yöntemi ile değişmez. Dünyada akıl sağlığı alanındaki tüm resmi organizasyonlar, kişinin cinsel yönelimini terapi ile değiştirme yönünde yapılan çalışmaların hiçbir işe yaramadığını, aksine kişiye ciddi zararlar vereceğini savunuyor. Eşcinselliğin terapi ile değiştirilebileceğini gösteren hiçbir bilimsel araştırma yoktur.

Danışan: Eşcinsellik konusunda az bilgim olmasına rağmen, hiçbir zaman hastalık olduğunu düşünmedim. Benim asıl korkum, etrafımdaki insanların böyle düşünmesi, oğluma anormal gözüyle bakmaları, onu küçüksemeleri, hor görmeleri, dışlamaları.

- Dr. Başak: Eşcinsellerin ve ailelerinin en çok zorlandığı konu da bu zaten. Toplum içinde eşcinsellik konusunda birçok yanlış bilgi, olumsuz görüş ve önyargı var; insanların çoğu eşcinsellerin problemli, hasta, psikolojik sağlığı bozuk kişiler olduğunu düşünüyor. Oysa medikal, psikolojik, klinik ve sosyolojik araştırmalar yapan bilim insanları eşcinselliğin bir bozukluk olmadığını söylüyor. Gelişmiş ülkelerde eşcinsellik çok daha fazla araştırılıyor, daha iyi anlaşılıyor, daha çok kabul görüyor ve insan hakları çerçevesinde inceleniyor. 2012 yılında Amerika’nın dokuz eyaletinde eşcinsellerin birbiriyle evlenmelerine yasal olarak izin verildi.

ONA NASIL DESTEK OLABiLiRiM

Danışan: Annesi olarak tek istediğim oğlumun mutlu ve normal bir yaşam sürebilmesi. İlk duyduğumda “Şimdi ne olacak” diye sordum kendi kendime ama sonra anladım ki ne kadar kaygılanırsam kaygılanayım bu sorunun cevabını aramak şu anda yersiz. Sanırım şu anda en çok öğrenmek istediğim ona nasıl destek olabileceğim.

- Dr. Başak: Oğlunuzun size açılabilmesi, ilişkinizin sağlamlığını, birbirinize güvendiğinizi, birbirinize saygı gösterdiğinizi gösteriyor. Bunu korumak öncelikli hedef olabilir. Çünkü bu ikiniz için de zor bir süreç. Oğlunuzun mutsuz gözüktüğünü söylemiştiniz, ona psikolojik sağlığı konusunda sorular sorarak, zorlandığı konular var ise yardım almasını önerebilirsiniz. Bugünden itibaren ikinizin “takım” olarak hareket etmesi, olumsuzluklara karşı daha güçlü kalabilmenizi sağlar. Birbirinizi yıpratmak yerine destek olmanıza yardım eder. Kimlere nasıl söyleyeceğinize beraber karar verin, oğlunuz bunu sizden başka kimseyle paylaşmak istemiyorsa ona saygı duyun. Ayrıca, ülkemizde de artık anne-babalar için birçok kuruluş, organizasyon, dernek var. Kendinizi hazır hissettiğinizde, bunlara dahil olmak, toplantılarına katılmak, bilgi alışverişinde bulunmak hem siz hem de oğlunuz için iyi olabilir.

NOT: Psikoterapi diyalogları, yaşanmış hikâyelerden esinlenilerek, psikoterapi sürecinde kullanılan yöntemlere örnek oluşturmak amacıyla yaratılmıştır. İçeriği psikolojideki bilimsel gelişmelere paralel olmakla beraber, genel bilgilendirme ve tavsiye niteliğindedir.