Tarık Buğra dosyası

Dergi üç ana konu ile dikkat çekiyor:

* Dosya: Tarık Buğra - Editör: Esra Özdemir Demirci.

* Ayın Söyleşisi: Hashim Cabrera.

* Gösterge Yakanlar: Fuat Sezgin.

Sunuş’la başlayalım:

Tarık Buğra’nın elli yıl önce, 1969’da defterine yazdığı bir notu, Hatice Buğra Bilen’in yayıma hazırladığı ‘Tarık Buğra’dan Notlar’ eserinden aktaralım:

“Bir arabam olsaydı

 Bir de türküm olurdu elbet

 Yollar herkese açık

 En uzun en dolambaçlısını seçerdim

 Sizlere inat.”

İçerikten  alıntılar:

* Mehmet Tekin ile Tarık Buğra Üzerine.

Konuşan: Esra Özdemir Demirci.

Yazarın Babıâli’de verdiği mücadele için Tekin ne diyor:

“Cemil Meriç’in dediği gibi kimi başında taçla doğar, kimi elinde kalemle... Buğra elinde kalemle doğanlardandır. O yüzden tacın getirisi olan rahatlığa hayatının hemen hiçbir faslında rastlanmaz.”

* Tarık Buğra’nın Öyküleri Üzerine / Esra Özdemir Demirci.

Daha çok romancı olarak bilinen Buğra’nın edebiyata öykü ile girdiğini belirterek, öykünün yazarlık yaşamındaki önemini saptar:

“Yazar bu sürecin devamında kaleme aldığı öykülerini ‘Oğlumuz’ adlı ilk öykü kitabıyla taçlandırır. Bu bir bakıma Buğra’nın gövde gösterisidir.”

* Tarık Buğra Romanlarında Mekânın Dili / Ebru Burcu Yılmaz.

Girişte mekânın önemine, belirleyici özelliğine değiniliyor:

“İnsanın eylem ve duygu dünyasında anlamlı bir karşılığı olan mekân, coğrafi tanımlamaların yanı sıra, psikanalitik kodlar içeren bir varoluş alanıdır.”

Yazıda iç başlıkların sıralanması:

Tabiat ve Coğrafyanın Dile Geldiği Çevresel Mekânlar

Anılara Bulanmış Algısal Mekânlar

Kasabanın Aynasında Birey ve Toplum

Geçmişi Bugüne Çağıran Hafıza Mekânları

Sonuç

* Osmancık Romanında Odak Figürün Tarihi Kişilikten Sıyrılıp Kurmaca Figür Olarak Bireyleştirilmesi / Semih Diri.

“Osmancık romanı Osmanlı Beyliği’nin kuruluş dönemlerini ve devlet haline geliş macerasını tarihi bir figür olan Osman Bey üzerinden anlatmıştır.”

* Osmancık Romanında Kurucu Kimlik Olarak Kadınlar / Gönül Yonar.

Osmancık’ta siyaset ortamı ile birlikte bireysel serüvenlerin de önemi vardır.

Kadın kahramanlar üzerinden tarihin bir bölümü anlatılmaktadır:

Baştan Çıkarıcı Kadın: Zoe Kosses

Zümrüd Anka Bir Kadın: Malhun Hatun - Bilge Kadın : Gökçe Bacı / Deli Gökçe

Osmancık’ın Anacığı: Cankız

Öngörü Âbidesi: Ildız Hatun

Muhtedi Rum Kızı: Evdoksiya

SONUÇ

* Dönemeçte Kalan Bir Aydın ya da Doktor Şerifi Kurtarmak / Halil Ünal.

“Dönemeçte romanı, ele aldığı tarihsel dönem itibarı ile önemli bir dönüm noktasını, toplumsal ve siyasi dönemeci işaret eder.

Romanda olay zamanı, 1946-48 yıllarıdır. Bu yıllarda Türkiye’de CHP tek başına iktidarda; DP ise iktidara hazırlanmaktadır.”

Siyasi ve toplumsal açıdan en gergin günlerdir.

Romanın kahramanı Doktor Şerif, gerçekten Türk romanı içinde üzerinde durulması gereken bir kahramandır. Bilinçli, bilgili bu yüzden de tereddütler içindedir.

* ‘Dünyanın En Pis Sokağı’nda İnsan Kermesi / İsmail Uygun.

* İtaatkâr Bir Sağcı Olarak Tarık Buğra / İbrahim Alan.

Yazı bölümleri:

Bir Hoşgörü Ortamı Olarak Akşehir

‘İhtiyatlı Bir Redd-i Miras’

Sağ Muhalefetin Vazgeçilmezi

Sağ: Devlet Koruculuğu

* Tarık Buğra’nın Eserlerinde Kadın / Rana Baş.

* Oğlumuz / Mehmet Baş.

*

TARIK BUĞRA’yı yeniden bu yazıların eşliğinde okumanızı salık vereceğim.

(*) HECE, Nisan 2019.