Tarih içinde bir Beyoğlu gezintisi

Belediyelerin bölgelerini, semtlerini tanıtmak için gösterdikleri çabayı desteklerim. Çünkü yazarların veya araştırmacıların kaleme aldığı çalışmalarda, İstanbul gibi bir kent hakkında bilgiler, çoğu zaman Beyoğlu ekseninde odaklanır. Bu kez, deyim yerindeyse “yetkili makamların”, Beyoğlu Belediyesi’nin yayımladığı iki kitaptan söz edeceğim. Önce adlarını verelim: Biri Zaman Tünelinde Beyoğlu, diğeri Beyoğlu.

Ben bugün birinci kitaptan söz edeceğim.

Beyoğlu Belediyesi ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin ortaklaşa hazırladıkları Zaman Tünelinde Beyoğlu, yazılarıyla, fotoğraflarıyla ve diğer görsel malzemesiyle, dünden bugüne kısa, resimli bir Beyoğlu tarihi sunuyor. Kitap aslında 11-28 Eylül tarihlerinde Tophane-i Amire Kültür Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilen serginin de kataloğu.

Kitabın ikinci başlığı: Kent Müzesine Doğru 6. Daire-i Belediye’den Beyoğlu Belediyesi’ne 155 Yıl.

Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, Tarihin Zenginleştiği Mekân: Beyoğlu yazısında çalışmanın içeriğini özetliyor:

“Bugün, imparatorluğun hüzünlü son yıllarını, mütareke yıllarının karmaşasını, genç cumhuriyetin ilk heyecanlarını, 21. yüzyılın dinamizmini Beyoğlu’nda okumak mümkün. Beyoğlu’nun serüveni bir boyutuyla İstanbul’un ve Türkiye’nin serüvenidir. Bu sergi bize bunun görsel belgelerini sunmaktadır.”

* * *

İLBER ORTAYLI, Türkiye’de Belediye yazısında, belediyelerin yerini ve Beyoğlu Belediyesi’nin kuruluşundan bugüne kendine özgülüğünü inceliyor.

Emin Nedret İşli, Çok Dilli Takvimler’de Henri Zellich Basımevi’nin yayınladığı 7x10 santim boyutundaki Türkçe, Arapça, Farsça, Ermenice, Rumca, İbranice, Fransızca, Bulgarca ve Rusça dokuz dilli takvimden söz ediyor. Bu bile Beyoğlu’nu anlatmanın en güzel özeti olsa gerek.

Sadık Karamustafa, Zaman Tünelinde Beyoğlu sergisinin, araştırma çalışmalarındaki yerini ve kent müzesine kazandırdıklarını iletiyor. Ekrem Işın, “Çekilin Yoldan... Geliyor Vatman!”da, Beyoğlu’ndaki ulaşım tarihini ele alıyor.

1990’lü yıllardan başlayan fotoğraflar ve bilgilerle, renkli bir Beyoğlu gezisi yapabilirsiniz. Beyoğlu’nda İz Bırakan Mimarlar ve Binalar’ı öğrenir bugün de yerinde kalanları görebilirsiniz. Bugün de Hacopulo Pasajı’ndan (Danışman Geçidi) geçip İstiklal Caddesi’ne çıkabilir, orada bir çay ya da kahve içebilirsiniz.

Beyoğlu’na çıkmak kelimesinin ne anlama geldiğini bu kitaptan ve fotoğraflardan öğrenmek mümkün.

Fotoğrafın, fotoğrafçıların, fotoğrafhanelerin de tarihi, Beyoğu’nda somutlanır.

Kitabın benim için en renkli bölümü, Beyoğlu sahneleri adını taşıyor.

Beyoğlu’nda ibadethaneler de kentin, din haritasını göstermesi bakımından ilginizi çekecektir.

* * *

BEYOĞLU’nu bilerek gezmenizi salık veririm.