İyi hazırlanmış bir özel sayı

Bu yıl Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih Cevdet Anday’la ilgili çok sayıda iyi yazı, zengin içerikli dosyalar okuyacağız. Çünkü, iyi hazırlanmış özel sayılar yayımlanacak. Şiir nedir sorusunun yanıtını yeniden verebilmek için bize malzeme sunan bir üçlü. Türk şiirinin dönüm noktası, yenilenme hareketinin başlangıcı sayılabilecek, kimilerinin Birinci Yeni olarak tanımladığı Garip Üçlüsü şairlerinin, Orhan Veli ile Oktay Rifat’ın doğumlarının 100’üncü yılı. Üçlünün diğer adı Melih Cevdet Anday’ın da 99. doğum yıldönümü.
Sözcükler* dergisi 48’inci sayısını Garip Üçlüsü’ne özel bir sayı olarak yayımladı. Derginin kapağındaki yazı, derginin bu ayki özelliğini açıklıyor:
100. Doğum Yılında Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih Cevdet Anday Özel Sayısı.
Dergide, Cemal Süreya’nın Papirüs’ünde Orhan Veli Özel Sayısı’nın kapağı, elyazısı şiirlerin ve mektupların tıpkı basımları ve Melih Cevdet Anday’ın Resim Defterinden Sayfalar yer alıyor. Özel sayının yazarları, şairleri aşağıdaki adlardan oluşuyor:
Ferit Edgü, Süreyya Berfe, Refik Durbaş, Emin Özdemir, Tahir Abacı, Cevat Çapan, Gürsel Korat, küçük İskender, Turgay Fişekçi, Uğur Kökden, Mehmet Serdar, Evin İlyasoğlu, Aziz Nesin, Samih Rifat, Rauf Mutluay, Edip Cansever, Sabahattin Kudret Aksal, Hakan Savaş, Eray Canberk, Hakan Tabakan, Simla Sunay, Besim Dalgıç, Alişan Çapan.
Sözcükler’in hoşuma giden yanı, alışılmış özel sayı kalıbından çıkmış olması.
Şairler hakkında eleştiriler, anılar, notlar bu sayıyı değişik türleri kapsayan, tanıklıklara da yer veren bir kaynak çalışma niteliği kazandırmış.
Onları tanıyan, dostluk ilişkileri olan kişilerin yazdıkları, okurun bir portre çizmesini sağlıyor.
Üç şairin de birçok açıdan benzerlikleri, çıkışlarının ortak noktası olarak belirlenirken, sonradan ayrı yollarda şiirlerini ve düzyazılarını geliştirmeleri bu sayıdaki yazılardan çıkarılabilir.

* * *

GİRİŞ yazısının başlığı, yaptıklarının yaygınlığını açıklaması bakımından hoşuma gitti: “Yalnız şiiri değil; memleketin havasını da değiştirdiler.”
Cevat Çapan’ın, Ferit Edgü’nün Oktay Rifat’la ilgili notları, oğlu Samih Rifat’ın babasına dair saptamaları, onun kişiliğini, şiire, sanata olan yaklaşımını ana çizgileriyle gösteriyor.
Süreyya Berfe’nin Garip şiirinden üç dize:
“Orhan Veli yetenek.
Melih Cevdet zekâ şimşeği, disiplin ve kültür.
Oktay Rifat dil mimarı, göz ve bakış değiştiren beyin.”
Refik Durbaş’ın Melih Cevdet Anday’la yaptığı konuşma Garip üzerine önemli yorumlar getiriyor.
Turgay Fişekçi’nin Garip Sonrasında Oktay Rifat ve Melih Cevdet’in Şiir Serüvenleri yazısı, iki şairin bireysel farklılığını ortaya koyuyor.
Evin İlyasoğlu, Orhan Veli Şiiri ve Müzik’te, şairin şiirindeki bazı bestelere değiniyor.
Samih Rifat’ın Baba Anıları da, baba-oğulun ilişkisinde sanatın yerini imliyor.

* * *

İYİ hazırlanmış, Garip Üçlüsü’ne ışık tutan ve her kitaplıkta bulunması gereken bir özel sayı.

(*) Sözcükler, 100. Doğum Yılında Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih Cevdet Anday Özel Sayısı, S.: 48, İki Aylık Edebiyat Dergisi, Mart-Nisan 2014.