Felsefe ve ötesi

İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü, ‘Felsefede Elli Yıl’ başlıklı bir Doğan Özlem Sempozyumu düzenlemişti. Bu sempozyum bildirileri şimdi kitaplaştı. Kitabı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Günay yayıma hazırladı. Günay, ‘Doğan Özlem: Felsefede Elli Yıl’ başlıklı sunuş yazısında Özlem’in felsefedeki yerini şöyle belirliyor: “Gerek Özlem’in kendi eserlerine baktığımızda gerekse hakkında yazılanları okuduğumuzda gördüğümüz gibi, onun felsefi ilgi alanı oldukça geniştir. Özlem, ortaya koyduğu çalışmalarıyla mantık, bilim felsefesi, tarih felsefesi, ahlak felsefesi, siyaset felsefesi gibi geniş bir ilgi alanını kapsayan bir düşünürdür. Özlem, aynı zamanda ilgi alanlarının genişliğiyle birlikte dayandığı felsefe anlayışı bakımından da düşünce dünyamızda yol açıcı olmuş, önemli etkilerde bulunmuş bir düşünce insanıdır. Hermeneutik ve tarihselci anlayışın felsefe ve sosyal bilimler alanında ve diğer farklı alanlarda etkili olmasında onun rolü ve emeği büyük önem taşımaktadır. (...) Türkiye’de felsefi düşüncenin oluşma ve gelişme koşullarına ve karşılaşılan sorunlara tarihsel bir yaklaşımla yönelen Özlem, felsefenin geleceği açısından umutlu ve iyimser değerlendirmeler ortaya koyar. Özlem’in çalışmaları felsefenin dışında da ilgi görmüş ve etkili olmuştur. Özellikle sosyal bilimler, ilahiyat ve edebiyat başta olmak üzere birçok alanda bir esin ve başvuru kaynağı durumundadır. Türkiye’de felsefe yapmanın imkânı sorununu tarihsel düşünce geleneği bağlamında tarih, kültür ve gelenek kavramlarını temel alarak irdeleyen Özlem, aynı zamanda Batı ve Doğu felsefeleri karşısındaki yerimizi, konumumuzu da ele alır.”

EVRENSELLİĞİN YERELLE TEMASI

Kitapta İlber Ortaylı, İoanna Kuçuradi, Doğan Hızlan, Ahmet İnam, Metin Cengiz, Mehmet Atay, Ayşe Durakbaşa, Hasan Şen, Sema Önal, Levent Kavas, Güncel Önkal, Nebil Reyhani, Ömer Naci Soykan, Mehmet Bayrakdar, Ali Utku, Örsan Öymen, Hasan Bülent Gözkan, Ayhan Bıçak, Mehmet Akkaya, Kadir Çüçen, Mustafa Günay, Arzu İbişi Temelli, Sevgican Akça, Sait Vesek, Mehmet Kıran’ın yazıları yer alıyor. Özel Bölüm’de ise Selâhattin Hilâv imzalı Özlem yazısı var.

Özlem’in felsefe anlayışının yaşamla, edebiyatla birçok yerde kesişmesinin altında, onun yaşamından gelen izdüşümlere rastlarız. Sadece Batı’nın verileriyle felsefesini oluşturmamış, bizim düşünce, siyaset tarihimizin verilerini göz önünde bulundurmuştur. Bir ülkenin felsefecisi, felsefenin bu ülkede geçirdiği aşamaları, felsefecileri de değerlendirmek zorundadır. Çünkü bugün felsefede geldiğimiz noktayı, onun araştırmaları sayesinde anlar, evrenselliğin yerelle temasını öğreniriz.

Bir felsefeci hakkındaki konuşmaları, araştırmaları okuduğunuzda, onun aracılığıyla Türkiye’deki felsefe serüvenini de göreceksiniz.