Ah bu türkülerin gözü kör olsun...

Hayır, özellikle “türkü” yazdım.

Hürriyet muhabiri Aysel Alp önceki gün www.hurriyet.com.tr’deki haberinde duyurdu. Dün de bütün gazetelerde önemli yer buldu.

CHP İzmir Milletvekili ve KİT Komisyonu üyesi Atilla Sertel bir soru önergesi vermiş, TRT de yanıtlamış.

Yanıta göre, 2017’de aralarında Nazan Öncel, Nükhet Duru, Sıla, Bengü, Demet Akalın gibi popüler sanatçıların da bulunduğu birçok şarkıcının 208 şarkısı TRT’nin yayın kurulundan geçememiş. Dolayısıyla da TRT için “yasaklı” durumuna düşmüş.


HER YIL YAPILIYOR
Güne Nükhet Duru’nun listedeki “Sarhoşum” şarkısıyla başlayıp Demet Akalın’ın “Ah Ulan Sevda” şarkısıyla devam ettim. Yasaklık bir içerik göremedim.

Sonra belki siyasi bir neden bulurum diye Onur Akın’ın “Artvin’de Bahar” şarkısını açtım. Orada da yasağı gerektirecek bir detaya rastlamadım.

Şarkı sözlerini bulup metinden okuyunca jetonum düştü. Nükhet Duru’nun şarkısı “Sarhoşum ah düşünmekten, öldüm ben ah hep sevmekten” diye başlıyordu. Onur Akın’ın şarkısının bir yerinde “İçilen rakı gibi gelirsin aklıma” dizesi vardı. Belli ki yasaklama konusu alkol ve sarhoşluk durumuydu.

Demet Akalın’ın şarkısındaki sorunun da “ulan” sözcüğü olduğunu, TRT’nin bir yöneticisinden öğrendim.

Sadece alkol ve sarhoşluk değil, erotizm çağrıştıran ifadeler de yasakta etkili olmuş.

Konuştuğum TRT yöneticisi şöyle dedi: “Bir yılda 40 bin eser incelenmiş, bu eserler mevzuatın çizdiği sınırlar içinde olmadığı için onay alamamış. Alkol ve sigarayı özendirme gibi RTÜK’ün de ceza nedeni saydığı şeyler bunlar. Her yıl yaparız. Bu yılın önceki yıllardan farkı, kurumun fazla şeffaf davranıp milletvekiline o yanıtı vermesi olmuş” diye devam etti.


KURULA TAKILMASIN DİYE DEĞİŞEN TÜRKÜLER
Konuyu araştırırken, ünlü Erzurum türküsünde “Ayakların yan basir/yoksa sen sarhoş misen” dizesinin “Yoksa sen oruç misen” diye değiştirilmesinin yarattığı tartışmaya denk geldim.

Bir grup, “sarhoş” sözcüğünün sansürlenmesine tepki gösterirken, başka bir grup da “Oruç tutan niye yan bassın” diye kıyameti koparmış. İki taraftan da tepki gelince TRT yöneticileri “Bizim bir talebimiz olmadı, türküyü söyleyen Erzurumlu yerel grubun tasarrufu” savunmasını yapmış.

TRT’nin yayın kuruluna takılmamak için şarkı sözlerinin değiştiren sadece Erzurumlu yerel grup olmamış. Ünlü Ayna grubu da bir zamanlar “dünya dünya” isimli şarkıda “Gecenin köründe pirelerim kaçtı/yaktım bir sigara beni açtı” dizesindeki “sigara” sözcüğü yerine “lambayı” sözcüğünü kullanmış.

“Çakır Eminem” diye bir Ankara türküsü var. Ankara’daki köy düğünlerinden hatırladığım kadarıyla bir yerinde “Eminem Eminem çakır Eminem/göbeğinin altı çukur Eminem” diyor.

Ancak, bu türküyü söyleyen bazı ünlü sanatçılarımız “göbeğinin” yerine “gözlerinin” demeyi tercih etmiş. Belli ki TRT Yayın Kurulu’na takılmaktan endişe etmişler.

Yavuz Bingöl’ün çok güzel söylediği “Urfa’ya paşa geldi” türküsündeki “Bir elim yar koynunda/Bir elim boşa geldi” dizesi de uzun süredir “Bir elim yar kolunda” diye okunuyor.


BU KRİTERLERLE ŞARKI/TÜRKÜ KALMAZ
Bakalım “Han sarhoş hancı sarhoş/yolda yabancı sarhoş/el çek tabip kalbimden/içimdeki sancı sarhoş” dizeleriyle gönlümüze taht kurmuş Mahzuni türküsü, TRT’den vize alabilecek mi? İbrahim Tatlıses’in “Tombul Tombul” şarkısı TRT’ye veda edecek, besbelli...

Sibel Can’ın “Hadi içelim aşkın şarabını meşk edelim” nakaratlı “ant içelim” şarkısı ne olacak dersiniz?

Buraya hepsini aktaramam ama yüzyıllardır Anadolu’da bu milletin düğün derneklerde söylediği, kuşaktan kuşağa aktarılmış daha ne türkü sözleri var.

Konuştuğum TRT yöneticisi “Sorun mevzuat” diyor ama bu geniş yorumlamayla TRT’de yayınlamaya şarkı ve türkü kalmayabilir.