Dünya yapıyor biz yıkıyoruz

Nüfusu neredeyse 10’da birimiz ülkelerin bile yer aldığı şampiyonaya katılamamız ülke tanıtımı açısından büyük bir kayıp.
Dünya Kupası’nın bu yıl ki sürpriz takımlarından olan Belçika’ya bir bakalım. Nüfusu 11 milyon. Belçika genç ve başarılı bir jenerasyon yakaladı. ‘Şans işte’ deyip geçilemeyecek bir çalışma ve altyapının ürünü Belçika, bugün dünya devlerinin elendiği turnuvada çeyrek finale yükseldi.
Altyapı demek, tesis demek. Tesislerin yoksa, her kentte her ilçede spor salonların yoksa Türkiye’nin dört bir yanındaki yetenekli gençleri araştırıp bulsan ne olacak?
Türkiye’nin ilk resmi maçının oynandığı, yaşı Cumhuriyet’ten büyük Cebeci Stadyumu’nun yıkılarak TOKİ eliyle yerine rezidans ve alışveriş merkezi yapılacağını geçtiğimiz yıl ilk kez bu köşeden duyurmuştuk.
Henüz bir hareket yok ama bu gidişle bugün yarın başlar.

* * *

Cebeci Stadı’nın yıkım sürecini Şehir Plancıları Odası yakından takip ediyor. Genel Başkan Orhan Sarıaltun’la Cebeci gibi iç içe geçmiş konutların bulunduğu bir yerdeki stadyumun yıkılması ve yerine AVM-rezidans yapılması üzerine sohbet ettik. Sarıaltun düşüncelerini sıraladı:
“Dünya kupasına katılan ülkelerin oyuncularını tek tek tanıyoruz. Onları profesyonel olarak oynadıkları takımlar ile kentleriyle birlikte tanıyoruz, anıyoruz; Barcelona, Manchester, Liverpol, Milan, Chelsea gibi. Bu tesadüfi bir şey değil. Statlar, spor takımları kentlere tezahür etmiş kültürel mekanlardır ve kentlerin önemli ögesidir. Kentleriyle anılan bu takımların başarısının statlarıyla, kentleri ile ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. Bu takımların statlarının kent merkezinde yer alması; külliye misali stat ve çevresinin bu spor faaliyeti üzerine örülmüş bir mekan dizisi içerisinde olması büyük etken.

* * *

Tarih boyunca önemini korumuş, kent merkezlerinin önemli bir unsuru olan bu mekanlar, statlar ne yazık ki sermaye ve Hükümet eliyle yok edilmeye çalışılmakta. Malatya, Mersin, Diyarbakır, Hatay, Adana, Samsun, Gaziantep, Trabzon, Eskişehir, Antalya gibi birçok kentte merkezde yer alan stadyumlar dönüşüme konu oluyor. Tabi Ankara da bundan geri kalmıyor. Cebeci Stadı için de ne yazık ki benzer bir plan yapılmakta. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca stadın yıkılarak yerine konut ve ticaret kullanımını öngören plan değişiklikleri yapıldı. Odamız bu konuda hukuki mücadelesini sürdürüyor.

* * *

Cebeci Stadı da bahsettiğimiz bir çok stadımız gibi tarihi ve kültürel öneme sahip bir mekan. 12 Ekim1922’de Cebeci Stadı'nın olduğu bu mekanda Anadolu Sanat Karan Gücü ile Talimgah Gücü arasında Ankara’nın ilk resmi futbol maçı oynandı. Daha sonra Ankara’nın imarı sürecinde de Jansen’in hazırladığı 1928 tarihli Ankara planında da var olan kullanım değeri dikkate alınarak Spor Meydanı olarak tanımlandı.

* * *

Tarihi ve kültürel değeri yadsınmaz Cebeci Stadı sözde yıpranmışlığı nedeniyle, yıkılıp yerine Alışveriş Merkezi ve konut yapılmak isteniyor. Basit bir bakımla ve tesis desteğiyle Ankara’ya ve bölgesine hizmet edecek bu tarihi stadın yıpranmışlığı yıkım için bahane değil.
Dönüşüm ile alışveriş merkezi olması söz konusu. AVM’ler kent kültürünü ve ekonomisini sömüren birer öğütücüden başka bir şey değil. AVM’ler aracılığı ile küçük esnafın ekonomik pazarı daraltılmakta, büyük inşaat yapıları ile kentin kaynakları heba edilmekte. Kültürel, tarihi, ekonomik, anısal, yapısal, kamusal kullanım değeri ile erişebilirliği çerçevesinde bir şehir stadı olan Cebeci Stadı mutlaka korunmalı.”

* * *

Sarıaltun’un düşünceleri böyle. Dünya stadyum yaparken, biz bir bir stadyumlarımızı yıkıyoruz. Sonra da neden dünya kupasına katılamadık diye ağlıyoruz.